Мазм ұ н ы кіріспе



бет14/17
Дата09.04.2023
өлшемі268 Kb.
#80723
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Байланысты:
Дип.-Ы.Алтынсарин-ұлы-Педагог-Ағартушы

Кеспе қағазбен жұмыс.
Оқулықтан әкенің балаға айтқан өсиетін оқып бер.
Әңгімеде «сауал сұрайды» деген сөздің орнына басқа бір қандай мағыналас сөз қолданар едің?
Екі мағыналас қатар тұрған сөзді тап.
- Олай болса, шырағым, бұл кішкентай жәндіктердің ісі, еңбегі саған ғибрат.
Сабақты Н.Жанаевтың «Еңбек» деген өлеңімен қорытындыладым.
Гүл өсірсең терлеп,
Мұның аты – еңбек.
Кесте тіксең зерлеп,
Мұның аты – еңбек.
Сабағыңды жөндеп,
Әзірленсең - еңбек
Қиындықтың бәрін
Еңбек қана жеңбек.
Оқушыларға «Еңбек – маған не береді?», «Менің әкем – нағыз еңбек адамы» деген тақырыптарға қысқаша шығарма жазуларын тапсырдым. Оқушылар өз әлдерінше, өз түсініктерінше қысқаша жазып берді.
Үйге тапсырма.
Әңгімені мәнерлеп оқып, мазмұнын айту, еңбек туралы мақал – мәтел жазып келу.

50
ІҮ сынып. Ана тілі.


Сабақтың тақырыбы: «Таза бұлақ»
Сабақтың мақсаты: сұрақ – жауап әдісі арқылы әңгіменің мазмұнын аштырып, кейіпкерлерге ат қойдыру, әңгімені талдатып үш жолаушының қайсысының ойы дұрыс екенін таптыру, анкеталық сауалнама жүргізу, жазушы еңбектерін көбірек білуге үйрету.
Білімділік: әңгімені оқығанда ішіндегі салыстырыла, теңеп берілген сөздер, мағыналас, қарама – қарсы, қос сөздерді таптыру, жазушының тілдік ерекшелігін таныту.
Тәрбиелік: оқушыларды табиғатты қорғауға, оны сүйе білуге, адамгершілікке, шыншылдыққа, терең ойлылыққа тәрбиелеу.
Дамытушылық: баланың ой – еркін, ұшқыр қиялын, эстетикалық сезімін ояту, жазушы шығармаларындағы көркем сөз айшықтарын білгізу арқылы баланың тіл мәдениетін арттыру.
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, табиғаттану.
Ғылыми ізденіс: эксперимент сабақ ауызша тіл көркемдігін салыстыру, жазбаша анкеталық сауалнама жүргізу.
Көрнекілік: плакаттағы сурет, анкеталық сауалнама жазылған плакат, кеспе қағаз.
Сабақтың жүру барысы:

  1. Ұйымдастыру бөлімі.

  2. Өткен материалдармен жұмыс.

  3. Жаңа сабақ.

Таулардан өзен ағар сарқыраған,


Айнадай сәуле беріп жарқыраған,
Жел соқса, ыстық соқса бір қалыпта,
Аралап тау мен тасты арқыраған.

51
Көңілің суын ішсең ашылады,


Денеңде бар дертіңді қашырады.
Өксіген оттай жанып жануарлар
Өзеннен рахат тауып басылады.

- Балалар, бұл – Ыбырай Алтынсариннің табиғат лирикасын жырлаудағы «Өзен» атты өлеңінен үзінді. Өлеңнің бірінші шумағында таудан сарқырап жатқан өзенді бейнелеген де, екінші шумағында сол судан барлық азамат, жан – жануарлар су ішсе көңілдері көтеріліп, рахат табатынын айтып тұр.


Ыбырай Алтынсарин табиғат пен адам өмірін байланыстыра жырлаған. Ақынның «Өзені» де табиғат суреттерін тамаша бейнелейді. Суға толы өзеннің ағысы өмір сырын бейнелеп, тынымсыз ағып, адам, жан – жануар біткенге өмір нәрін ұсынады. Жалпы ақынның табиғат туралы өлеңдері \поэзиясы\, шағын көркем әңгімелері \прозасы\ бастан – аяқ адам тіршілігіне байланысты. Сондықтан да оның прозасына үңілсек те, поэзиясына үңілсек те тақырыбы, мазмұны, идеясы, тілі – бәрі бір – бірімен байланысып, жымдасып тұрады.
Сонымен, балалар, біз Ыбырай Алтынсариннің «Өзен» өлеңіне ұқсас «Таза бұлақ» атты әңгімесін оқып, танысамыз. Ақын бұл әңгімесінде табиғат суретін қалай бейнелеген екен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет