«Мәдени мұра» Мемлекеттік бағдарламасының кітап сериялары
ОДҒҰРМЫШ ӨГДҮЛМІШКЕ ТҮС КӨРГЕНІН АЙТАДЫ
жүктеу/скачать 1,69 Mb. Pdf көрінісі
|
5 том Құтадғу білік толық түсіндірме
- Бұл бет үшін навигация:
- 79. ӨГДҮЛМІШТІҢ ОДҒҰРМЫШТЫҢ ТҮСІН ЖОРУЫ АЙТЫЛАДЫ
- 80. ОДҒҰРМЫШТЫҢ БҰЛ ТҮСТІ БАСҚАША ЖОРЫҒАНЫ АЙТЫЛАДЫ
| 78. ОДҒҰРМЫШ ӨГДҮЛМІШКЕ ТҮС КӨРГЕНІН АЙТАДЫ
Айтты Одғұрмыш: — Дұрыс көңіл бұрғаның, Мен сөйлейін, ықыласпен тыңдағын. Саты көрдім, тіп-тік əрі тым тайғақ, Тұп-тура елу баспалдағын тұр сайлап. Бір-бір басып көтерілдім сатылап, Санап шықтым баспалдағын бақылап. 6035 Бір атты адам су ұсынды басында, Қанғанымша іштім, шөлім басылды. Сол сəт биік көкке ұшып самғадым, Сіңіп, ізсіз-түссіз кеттім, қалмадым! 79. ӨГДҮЛМІШТІҢ ОДҒҰРМЫШТЫҢ ТҮСІН ЖОРУЫ АЙТЫЛАДЫ Айтты Өгдүлміш: — Түсің жақсы екен! — деп, Пайдасы көп, сен толқыпсың бекер, — деп. Неге жаман жорисың өз түсіңді, Түс жоруға бұрылады, түсінгін. Ұшып жүрсең, мəртебеңнің артқаны Қанша биік ұшсаң, сонша асқаны. 6040 Қанша биік ұшсаң — құтың тасады, Бағың жанып, атақ-даңқың асады. Саты ұшына шықтың — құттың жеткені, Ұлықтықпен атың тарап кеткені. Мына бір сөз сөздерімнің дəлелі, Жорушы өзі-ақ жорыпты ғой əдемі: «Түсіңе енген саты — құрмет көрінген, Əр басқышы қадірге сай бөлінген. Қанша шықсаң — сонша қадір, мəртебең, Мыңғырып мал, құт құйылар төріңнен!» 6045 Суды түгел ішіп, шөлің қанғаны — Тірлігіңнің жұлдызы ұзақ жанғаны. Ұшып көкке, самғап бара жатқаның — Тəңірден бар тілегіңді тапқаның! 80. ОДҒҰРМЫШТЫҢ БҰЛ ТҮСТІ БАСҚАША ЖОРЫҒАНЫ АЙТЫЛАДЫ Жауап беріп, айтты Одғұрмыш: — Түсімнің, Жоруы бұл емес, достым, түсінгін. Бұл түсті өзің көрген болсаң егерде, Жорыр едің ашып-анық, сол жерде. Бұл жалғанға ауған сенің ниетің, Дүние бақсаң, дүние ғой, тиетін. 6050 Бұл жаһанды қойып өзім қашқанмын, Осы жерде жүріп бейнет тартқанмын. Бұл түсімді түгел жорып бермедің, Жоруымды тыңдап байқа, сен менің. Басқышы — елу, биік саты көргенім — Елу белес тірлік кешіп келгенім. Сол сатының басына өрлеп шыққаным — Тірлік, дəмнің таусылғаны, ұққаным! Шыққанымда, атты адамның келгені, Шөлді бассам, қанып ішіп бергенін — 6055 Ол аттылы аталыны атасыз, Қалдырады, ай пəк, ұққын сен мені! Ол аттылы бəрін бұзып, шағады, Тірі жүрген жанның жанын алады. Ыдыстағы суды өмірге баладың, Қандым — ұзақ, баянды деп санады. Сен айтқандай, бейне тірлік болса су — Жартысын ішіп, ал жартысы қалсашы! Бөліп ішіп, ал жартысы қалғанда, Жарты ғұмыр қалар еді жалғанда. 6060 Ыдыстағы суды сарқып, сімірдім, Қош-аман бол, бітті тірлік, жүгіндім! 482 483 Ойшыл хакім айтқан екен, ұқ, нені, Хакім сөзі сөз біткеннің түп-тегі: «Түсімде ішсем, ыдыстан су жарымын, Бар болғаны — əлі көрер жарығым. Əгəр ішсем, суды түгел тауысып, Тірлік бітіп, қазылғаны қабырым!» Жоғары ұшып, ғайып болып жүргенім, Жасыл көкке еніп, будай сіңгенім. 6065 Шыбын жаным көкіректен тысқары, Жерге қайтып келместей боп ұшқаны! Хақ түсімде аян берді, батырым, Өлімге енді дайындалған жөн, ақырын. Бұл түсімнің жоруы осы, қатесіз, Ал басқаша жорып, оны нетесіз!? Жадыратып, көңілімді аулайсың, Өлім келді, оны алдай алмайсың. Ей, тірі жан, оң-солыңды байқа, көр, Қара жерде қазды ажал, қанша көр! 6070 Қаншама орда, сұлу сарай, қаланы, Өлім бұзып, ойран қылып талады! Қаншама ұлы, паң бектерді ірі, дөй, Өлім буып, жерге тықты тірідей! Қанша күшті, білектінің жинаған, Өлім шашты қазынасын қимаған. Таң қалдырмас, тірі адамның өлері, Тірі пенде ажалға, ақыр, көнеді. (Туғанда адам, ажал тұрар алдынан, Тірі жанға бір өлім бар аңдыған!) Таң қалдырар, ажалдының өлімді, Мүлде ұмытып, сайрайтыны көңілді. 6075 Сезеді адам — табады ажал жаңылмас, Ғафылдықпен ұйқысынан арылмас. Аман қалар амалым жоқ өлім хақ, Өлгеннен соң не хал кешем, бір жұмбақ. Достым, бір ой алған менің есімді, Өлгеннен соң оңдаса хақ ісімді! Қанағат деп барға, өзімше күн кештім, Бейнетпен де, зейнетпен де бірге өстім. Қолды қысқа ұстап, тауар термедім, Нəпсі — тілек біріне діл бермедім. 6080 Барша күнə-жазығымды білемін, Жазығымды жеңілдетсем деп едім. Білім берген хакім сөзін аңдағын, Мейіріммен жұртқа кезек арнаған: «Қапы қалма, тарт жүгіңді, қажыма, Қылдан нəзік жолың, сақ бол сағыңа... Бітер істі бүгін бітір, аянбай, Өтер-өшер қапаны ұмыт, налыма!» Жəне де айтты: — Ей, бауырым, жанашыр, Мен кетемін, сен соңымнан барасың! 6085 Саған талай сөзімді айттым — жаттарсың, Мен кеткен соң, есіңде ұзақ сақтарсың. Өле-өлгенше жанашырың өзіммін, Өлгеннен соң мəнін тергей сөзімнің! жүктеу/скачать 1,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|