Медицина факультеті
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Фосфолипидтер
- Гликолипидтер
| Сабындалатын липидтер олар сілтілі жағдайда гидролизденетін эфирлік функционалды тобы бар липидтер. Сабындалатын липидтер - бұл балауыздар, фосфолипидтер, триглицеридтер және сфинголипидтер. Су ерітіндісінде (NaOH немесе KOH) негіз болған кезде күрделі эфирлердің сілтілі гидролизінің химиялық процесі сабындау деп аталады. Бұл реакция эфирдің қышқыл бөлігі мен алкогольді бөлігін «ұстап тұратын» көміртегі-оттегі байланысын бұзудан тұрады. Сабинизация - бұл күнделікті немесе жеке бас гигиенасы үшін пайдаланатын сабындарды өндіруге арналған шикізат болып табылатын карбоксилденген тұздарды алу процесі. Липидтердің сабындануы нәтижесінде глицерин молекулалары мен олардың май қышқылдарының тұздары бөлінеді.
Фосфолипидтер — майларға жатады. Майдың бір шетіндегі орналасқан май қышқылының орнына фосфор қышқылының қалдығы арқылы фосфолипидті радикал байланысқан. Фосфолипидті радикал ретінде холин, серин, инозитол немесе этаноламин болуы мүмкін. Фосфолипидтер биомембрананың маңызды құрамдас бөлігі.Фосфолипидтер күрделі липидтер,эфирлі көпатомды спирт және майлылығы жоғары қышқылдар болып табылады.Құрамында фосфор қышқылының қалдығын және оған қосымша әртүрлі химиялық атомдардан тұрады.Фосфолипидтер құрамына байланысты 3 топқа бөлінеді: глицерофосфолипидтер (глицерофосфатидтер)- глицерин қалдығынан тұрады, фосфосфинголипидтер , фосфоинозитидтер. Липидтердің гидрофобты қасиет көрсетуі жасуша тіршілігінде маңызы зор. Себебі жасуша мембранасының ортаңғы екі қабаты фосфолипид молекуласынан тұрады. Осы молекулалар жасушаға сырттан қажетсіз заттарды өткізбейді және сыртқы ортаға жасушадағы заттарды шығармайды.Осының нәтижесінде жасушаның химиялық ортасы тұрақты болып сақталады. Гликолипидтер — құрамында оттек үзінділері бар липидтер. Күрделі құрылысты вирустардың қабықтарына кіреді. Липид бөлігінің құрлысына қарай оларды нейтральды. Гликолипидтер гликосфинголипидтерге, гли- гликофосфолипиды.Гликолипидтер — құрамында қант қалдығы болатын күрделі липидтер. Жасушаның биологиялық жарғақтарының құрылымдық құрамын құрайды. Гликолипидтер-жүйке ұлпасының құрамында көптеп кездседі. Биологиялық тұрғыдан алғанда, сабынға айналатын липидтер барлық тіршілік иелерінің тіршілік етуі үшін өте маңызды, өйткені олардың көпшілігі, әсіресе фосфолипидтер мен сфинголипидтер құрылымдық, метаболикалық және тіпті жасушаішілік сигнализация қызметін атқарады. Эукариоттық және прокариоттық организмдердің жасушалық қабықшалары липидті екі қабатты қабаттардан тұрады. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|