Медицина факультеті
Биогенді s-элементтерге жалпы сипаттама беріңіз. s-элементтердің қосылыстары, медицинада қолданылуын көрсетіңіз
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
Медициналық химия
| 30. Биогенді s-элементтерге жалпы сипаттама беріңіз. s-элементтердің қосылыстары, медицинада қолданылуын көрсетіңіз.
S -элементтері S -элементтер Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесінде ІА, ІІА топтардың негізгі топшаларында орналасқан. ІА – топтың негізгі топшасындағы – литий, натрий, калий, рубидий, цезий және франций сілтілік моталдар деп аталлоды, электрондық конфигурациясы – nS 1. ІІА топтың негізгі топшасындағы кальций, стронций, барий және радий сілтілік жермоталдар деп аталлоды, электрондық конфигурациясы – nS 2. ІА – элементтерінің сыртқы электрондық қабатында бір S 1 -электрон ядро мен әлсіз байланысты болатындықтан, оны беріп жіберіп, күшті тотықсыздандырғыш қасиот көрсотеді: S -элементтер Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесінде ІА, ІІА топтардың негізгі топшаларында орналасқан. ІА – топтың негізгі топшасындағы – литий, натрий, калий, рубидий, цезий және франций сілтілік моталдар деп аталлоды, электрондық конфигурациясы – nS 1. ІІА топтың негізгі топшасындағы кальций, стронций, барий және радий сілтілік жермоталдар деп аталлоды, электрондық конфигурациясы – nS 2. ІА – элементтерінің сыртқы электрондық қабатында бір S 1 -электрон ядро мен әлсіз байланысты болатындықтан, оны беріп жіберіп, күшті тотықсыздандырғыш қасиот көрсотеді: Барлық қосылыстарында иондық байланыс түзеді және тотығу дәрежелері тұрақты +1-ге тең болады. ІІА-элементтерінің сыртқы электрондық қабаттарында жұптасқан екі S-электрон болады (nS 2 ), қоздырғанда бір электрон басқа р-орбитальға ауысып, тұрақты +2 тотығу дәрежесін көрсотеді. Сілтілік жермоталдар да күшті тотықсыздындырғыштар, бірақ сілтілік моталдарға қарағанда активтіктері төмен, радиустары кіші және иондану энергия лары жоғары. Жоғарыдан төмен қарай топ бойынша сілтілік және жер сілтілік моталдаожың негіздік, тотықсыздандырғыш қасиоттері аркады. Сілтілік және жерсілтілік моталдар активті болғандықтан жер қыртысында тек қосылыс түрінде кездеседі. Барлық қосылыстарында иондық байланыс түзеді және тотығу дәрежелері тұрақты +1-ге тең болады. ІІА-элементтерінің сыртқы электрондық қабаттарында жұптасқан екі S-электрон болады (nS 2 ), қоздырғанда бір электрон басқа р-орбитальға ауысып, тұрақты +2 тотығу дәрежесін көрсотеді. Сілтілік жермоталдар да күшті тотықсыздындырғыштар, бірақ сілтілік моталдарға қарағанда активтіктері төмен, радиустары кіші және иондану энергия лары жоғары. Жоғарыдан төмен қарай топ бойынша сілтілік және жер сілтілік моталдаожың негіздік, тотықсыздандырғыш қасиоттері аркады. Сілтілік және жерсілтілік моталдар активті болғандықтан жер қыртысында тек қосылыс түрінде кездеседі. Медициналық емдеу жұмысында, сілтілік моталдардың басқа да тұздары жиірек және кеңінен қолданылады. Мысалы, калий перманганаты мен натрий тотрабораты антисептік ротінде, калий гидротартаты (шарап қышқылды калий) мен натрий сульфаты ішті айдайтын дәрі- дәрмектер ротінде қолданылады. Ағза үшін биогенді S элементтерінің маңызы зор. Олардың қалыпты күйде болуы ағзаның өсіп жотілу процестерін қамтамасыз отеді. Олар ағзада зат алмасу, тыныс алу, ас қорыту тотыту-тотықсыздану, қан айналу, бүйрек, бауыр, жүрек қызымотінің дұрыс жүруіне мидың қызмотіне қатысады. Биогенді элементтер адам ағзасына физиалогиялық ықпал жүргізеді. Адам ағзасында өздерінің қажотті мөлшерінен төмен не жоғары болса олар ағзада потологиялық құбылыстарды тұғызады. жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|