Негізгі ұғымдар: Эстетикалық төрбие, эстетикалың даму, эстетикалық сезщ, эстетикалық талғам, т.б.
беруге, сондай-аң, эстетикальщ ұғым, эстетикальщ пі- кір, эстетикалық баға беру ңасиетін ңалыптастыруға жетелеп апаруға тиіс. Эстетикальщ даму - баланың эстетикальщ нәр алуға мүмкіндік тудыратын сезім мүше- леріменшығармашылыңңабілетінұштау,
өмірдегі, көр- кемөнердегі әсемдікті түсінуіне, оыы қабылдауына пе- дагогикальщ жағынан ьщпал ету арңылы баланың эстетикальщ сезімін дамыту.
Эстетикальщ, сезім дегеніміз - өмірдегі, көркемөнер- дегі өсемдікті қабылдаудан туатын эстетикалық нәр алу, толқу, раңаттану. Ол - адам табиғатына ғана тән жоғары сезім. Мектепке дейінгі балалардың қолынан көркем- өнердің барльщ түрі: өңгіме күрастыру, өлең құрасты- ру, өн айту, сурет салу, жапсыру сияңты іс-өрекеттің бөрі келеді. Олардың орасан мол езіндік ерекшелігі бар, ол ерекшелік балалардың шындьщты соншалыңты пәк, тікелей бейнелейтіндігінде,
ғаламат шынайылығында, бейнелейтін нәрсенің шындығына сенетіндігінде, көру- шілер мен тыңдаушылар жөнінде қам жемейтіндігінде. Осы кезеңнің өзінде балалардың, көркем-шығармашы- льщ қабілеттері дами бастайды, бұл ойдың тууынан, оның іске айналуынан, өзінің білімі мен өсерін ұштас- тыра білуінен, сезімі мен ойын білдірген кездегі тала- мат щынайылығынан көрінеді. Бұл балалардың эстетикальщ талғамын қалыптастыруға ьщпал етеді. Эстети- калық талғам кең үғым, ол өнердің терең мағыналы, та- маша шығармаларын түсінуді, содан лөззат алуды ғана емес,
табиғаттың, еңбектіқ, тұрмыстың, киімнің сұлу- лығын түсінуді де ңамтиды. Балалардың эстетикальщ талғамын ңалыптастыруда оңыту үлкен рөл атқарады. Мектепке дейінгі жаста балалар оңу үстінде балалар әде- биетінің, музыканың, сурет өнерінің жасына лайьщ шы- найы өнер шығармаларын тани білуді, сүюді үйренеді. Балалардың көркемдік қабілеттерін, олардың эстетика- лык; сезімдері мен ұғымдарын, әсемдікті
бағалай білуін дамыта отырып, педагог кейінірек адамның рухани бай- лығы қалыптасатын негіздерді қалай береді.
Балата өмір сүлулығын сезінуді және түсінуді үйре- ту - ересектердің ұзақ жұмысын керек ететін күрделі де қиын міндет.
Эстетикальщ төрбиенің міндеттері:
баланың эстетикальщ қабылдауын жүйелі түрде да- мыту;
балалардың эстетикальщ түсінігі мен ңұштарлы- ғын, сезімталдық қабілетін дамыту;
балалардың көркемдік талғамын тәрбиелеу.
Эстетикальщ төрбиенің ңұралдары: ңоріпаған дүние,
табиғи орта, күнделікті тұрмыс эстетикасы, табиғаттан, өмірден алған өсері, көркем әдебиет шығармалары, музыкальна туындылар, бейнелеу өнері, мерекелермен са- уықтар.^Мереке кездерінде балалар бақшасында өнер- дің өр түрі балаларға өзінің бар ерекшелігімен және бірлігімен ықпал жасайды. Мерекелер мектеп жасына дейінгі балаларға ңатты өсер етеді, олардың есінде ұзақ саңталады да, эстетикальщ тәрбиенің.маңызды құра- лына айналады. Эстетикалық төрбиені жүзеге асыруда балабақшаның алатын орны ерекше. Дегенмен де отба- сының рөлі де зор болмақ. Балабақша мен отбасыньщ бірлеекен ыңпалының бірлігі жағдайында ғана эстетикальщ тәрбие міндеттерін толық көлемде жүзеге асы- руға болады. Балалардың әрқайсысы музыкант немесе суретші болмауы мүмкін, бірақ әрбір баланың өнерге сүйіспеншілігі мен ьщыласын төрбиелеуге, эстетика- лық талғамын, көркемдік талғампаздығын, музыканы түсінуін, сурет салудың қарапайым дағдыларын қа- лыптастыруға болады. Ол арңылы эстетикальщ төрбие- НІҢ негізі даланады.
Эстетикальщ тәрбиенің әдістері: бақылауды ұйымдас- ТЬІРУ, өңгімелесу, түсіндіру, өнер туындыларын көру, Қьізықтыру, серуен, үлгі көрсету, іс-өрекетті ұйымдас- тьіру, бейнелеу өнеріндегі әрекеті үшін мадақтау жөне ^кетістіктерін бағалау.
Балалардың эстетикальщ төрбиесі түрмыс эстетика- сьщен, еңбектегі, табиғаттағы, қоғамдық күбылыстар- Дағьі өсемдікпен таныстыру жолымен жөне өнер қүрал-
Өдістемелік нұсқау. Дөрісте үсынылған материал- дарды оқушы-студенттер толық меңгеру үшін төмен- дегідей мөселелерге басым көңіл бөлуі керек: