Мемлекет және қуқықі теориясы Оцу ццралы


жауапкершіліктіц түсінігі, белгілері және қағида-



Pdf көрінісі
бет67/75
Дата23.12.2023
өлшемі7,78 Mb.
#143136
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   75
жауапкершіліктіц түсінігі, белгілері және қағида-
лары. 
Заңды жауапкершілік - бүл қүкықбүзушылық жасаған тұл- 
ғаларга заңнамамен көзделген мемлекеттік мэжбүрлеу шараларын 
белгілі бір іс жүргізушілік тэртіпте колдану. Шаралар мынадай 
сипатта болуы мүмкін: а) жеке сипаттағы шаралар (бас бостан- 
дығынан айыру); э) мүліктік сипаттағы шаралар (айыппұл);
б) үйымдастырушылық сипаттағы шаралар (жүмыстан босату).
Занды жауапкершіліктің белгілері: 
оны мемлекет қүқықтық нормаларды орнықтырады; 
мемлекеттік мэжбүрлеуге негізделеді; 
арнайы өкілетті мемлекеттік органдар қолданады; 
жаңа қосымша міндетті жүктеумен байланысты; 
жеке, мүліктік және ұйымдастырушылық сипаттағы белгілі 
бір теріс салдардан көрініс табады;
іс жүргізушілік нысанда жүктеледі;
- тек жасалған құқықбүзушылық үшін ғанатуындайды.
Егер заңды жауапкершіліктің іс жүзіндегі негізі болып оның 
құрамын құрайтын белгілердің жиынтығымен сипатталатын қү- 
қықбұзушылық табылса,оның заңды негізі болып қүқық нормасы 
мен сәйкес құқыққолданушы акт табылады. Құқыққолдану 
актісінде қүзіретті орган нақты бір қүқықбүзушыға қатысты мәж- 
бүрлеу шараларының нақты көлемі мен нысанын аныктайды. 
Мұндай қүқыққолдану актісі ретінде әкімшілік бүйрығын, сот 
үкімін немесе шешімін және г.б. атауга болады.
Заңды жауапкершіліктің қағидалары:
1) зандылық - жауапкершіліктің тек қүқықбузушылық (ягни, 
құқықәрекетқабілетті түлға жасаған кінәлі, қүқыққа қайшы әрекет 
немесе әрекетсіздік) үшін гана қолданылатынын білдіреді;
2) әділеттілік - жазаның кінэға сәйкестігін, теріс қылықтар 
үшін қылмыстық санкцияларды белгілеуге жол берілмейтіндігін, 
кінэліге бір құқықбұзушылық үшін тек бір ғана жазаны тағайын- 
дауды білдіреді;
3) негізділік - істің жағдайларын объективтік түрде зерттеуді 
жэне нақты жазалау шарасын заңға сәйкес анықтауды білдіреді;
4) ізгілік (гуманизм) - адамның қадір-қасиетін қорлайтын жаза­
лау шараларын белгілеуге және қолдануғатыйым салуды біл-діреді;
5) жауапкершіліктің міндетті түрде болатындығы - жасалган 
қылмыс үшін заңды жауапкершіліктің міндетті түрде туындай- 
тынын білдіреді;
91


6) 
мақсаттылық - құқықбұзушыға қатысты тацдалган жазаныц 
заңды жауапкершіліктің мақсаттарына сэйкестігін білдіреді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   75




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет