Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том
жүктеу/скачать 52,26 Mb. Pdf көрінісі
|
alberts-kletkanyn-molekulalyk-1-tom-comp (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 336 5-тарау.
| 335
5.43-сурет. ДНҚ нуклеотидтерінің дезаминденуі. Әр жағдайда судың қосылатын оттегі атомы қызыл түспен белгілен- ген. (А) А және Г-нің кездейсоқ дезаминденуінің өнімдері табиғи емес деп таныла- ды және тез арада табылады және репарацияланады. С-нің У-ге деза- минденуі 5.38-су- ретте көрсетілген; Т-нің алынатын амин тобы болмайды. (Ә) Омыртқалылар- дағы Ц нуклеотид- терінің шамамен 3% гендер экспрессиясын реттеу мақсатында метильденеді. Осы 5-метил Ц нуклеотидтері дезаминденген кезде олар табиғи Т нуклеотидін түзеді. Дегенмен, осы Т нуклеотиді қарама-қарсы тізбекте Г-мен жұптасады және мисматч жұп негіз қалыптасады. 336 5-тарау. ДНҚ репликациясы, репарациясы және рекомбинациясы Арнайы транслизиялық ДНҚ полимеразалары апатты жағдайда қолданылады Егер клетканың ДНҚ-сы ауыр зақымға ұшырайтын болса, онда репарациялық жүйе оны то- лығымен түзете алмайды. Мұндай жағдайларда әртүрлі стратегиялар қолданылады және олардың кей- біреулері клеткаға қауіпті болуы мүмкін. Аса нақты ДНҚ-полиме- разалар ДНҚ зақымына тап болған жағдайда тоқтайды. Осындай жағдайда клетка көпжақты, бірақ өте нақты емес құтқару механизмдерін қолданады. Клетка төтенше жағдайда транслизиялық полимеразалар атты ферменттерді тартады. Олар, ДНҚ-ның зақымына қарамастан, репликацияны жалғастырады. Адам клеткаларында жеті транслизиялық полимеразалар болады және олар зақым- ның белгілі бір түрін танып, қажетті нуклеотидті бастапқы тізбекке жалғай алады. Басқалары, ДНҚ-ның ауқымды зақымдары жағдайында, тек «жақсы болжау» жасай алады. Бұл ферменттер қалыпты ДНҚ полимеразасы сияқты аса нақты емес. Сондықтан транслизиялық полимеразаларда экзонуклеотидтік түзету қасиеті болмайды; бұған қоса, осындай полимеразалар қандай нуклеотидтің қосылу қажеттігін аңғара алмайды. Сондықтан транслизиялық полимеразаға бір немесе бірнеше нуклеотид қосу мүмкін- шілігі беріледі және кейін табиғи ДНҚ-полимераза өз жұмысын жалғастырады. Өзінің зақымданған ДНҚ-ны репликациялаудағы маңыздылығына қарамастан, транслизиялық полимеразалар клеткаға қауіп төндіреді. Мүмкін олар геномдағы негіз- дердің алмасулары мен жалғыз нуклеотидтік өзгерістердің көпшілігіне жауапты шығар. Олар негізінде ДНҚ-ны көшірген кезде мутацияларды тудырады және зақымданбаған ДНҚ-да да мутацияларды төмен деңгейде тудыратын сияқты. Сондықтан клеткалар полимеразалардың осындай түрлерін өте қатаң түрде реттеуі қажет және оларды тек жүктеу/скачать 52,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|