Муканова асель сериковна
Ерекше нысандалған – бұл и
жүктеу/скачать 5,36 Mb.
|
диссертация Асель
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоғарғы деңгейлі онтологиялар
- Пәндік облысқа бағытталған онтологиялар [67] белгілі бір аймаққа қатысты жасалынады. Қ
- Есепке бағытталған онтологиялар-нақ
- Қолданбалы онтология
| Ерекше нысандалған – бұл инженерлік теңдеулерді шешуге арналған онтологиялар. Термдердің формалды семантикаларын тілмен бекітілген нақты және қарсы келмейтін өрнектер арқылы береді;
көрсетілімдікті анықтау бойынша бөліктеп көрсету деңгейіне байланысты бөлінеді. Кейбір сандық есептеу метрикалары бөліктік деңгейді есептеу көрсеткіштерінде қолданылуы мүмкін. Мысалы, төменгі класстардың құрылымдарының орташа тереңдігі /төменгі характеристикалары (subproperty), орташа үйім/түп (bushiness), аксиомалар саны және т.б. Прагматикалық өз ішінде 4 түрге бөлінеді: 1) нақты есепке тәуелділік деңгейіне немесе қолданбалы облыстарға байланыстылығына қарай: жоғарғы деңгей, пәндік облыстарға бағытталған,есепке бағытталған, қолданбалы онтология деп бөлінеді. Жоғарғы деңгейлі онтологиялар ұқсас концепттерді сипаттайды (кеңістік, уақыт, материя, объект, оқиға, қимыл және т.б.), бұлар нақты мәселере мен облыстарға тәуелді емес. Мұндай жалпы онтологияның мысалы ретінде коммерциялық жоба онтологиясы CYC ұсынылады. Пәндік облысқа бағытталған онтологиялар [67] белгілі бір аймаққа қатысты жасалынады. Қазіргі уақытта стандартты онтологиялар құрастырылуда,жобалар эксперттердің көмегімен пәндік облыстарда қолданылуда. Мысалы, медицина облысы бойынша кең көлемді стандартты, құрылымданған сөздіктер жасалды, оның негізінде SNOMED және семантикалық желі Унифицирленген Медициналық Тілдердің Жүйесі (the Unified Medical Language System). Сонымен қатар тарлымы мол жалпы мақсатты онтологиялар пайда болуда, мысалы, UNSPSC онтологиясы, оның басты мақсаты тауарлар мен қызметтерді ұсыну. Есепке бағытталған онтологиялар-нақты қолданбалы программаларды қолданатын онтологиялар және оның құрамына нақты есепті шешетін программалық қамсыздандыруды құрастыруда қолданатын терминдер кіреді. Ол қолданбаның спецификасын бейнелейді, сонымен қатар құрамында жалпы терминдер болуы мүмкін (мысалы,графикалық редакторда спецификалық терминдер болады – палитра, қалқының типі, қабаттар қою және т.б. және жалпы– файлды сақтау мен жүктеу). Қолданбалы онтология концепттерді сипаттайды,олар есеп онтологиясынан да домен онтологиясынан да тәуелді. Оның мысалы ретінде автомобильдерге арналған онтологиялар, құрылыс материалдары,есептеу техникасы бола алады; 2) онтологиялық білімді көрсету тілі бойынша: RDF. семантик-веб жобасы бойынша жасалған тіл (Semantic Web). Тілдің негізгі міндеті-Интернетке шығарылатын метамәліметтерді сипаттау. RDF мәліметтерді көрсетудің базалық моделін ұсынады «объект-предикат – субъект», және ол семантика ресурстарын сипаттауда универсальді тілдің рөлін атқара алады. жүктеу/скачать 5,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|