Н. А. Казбеков, Н. А. Казбекова, Р. М. Садвакасова, Е. Ж. Аубакиров
ХХ ғасырдың Қазақ Кеңестік әдебиеті
жүктеу/скачать 157,54 Kb.
|
Учебное пособ.Мәдениеттану 2020г.
| ХХ ғасырдың Қазақ Кеңестік әдебиеті. Кеңес өкіметі жылдары социалистік реализмнің идеялық-көркемдік қағидаттарына, мазмұны мен түріне қарай бұрынғыдан айтарлықтай ерекшеленетін сапалы жаңа қазақ әдебиеті қалыптасты. Қазіргі заманғы әдеби Қазақ тілі қалыптасты,жаңа стилистикалық формалар пайда болды, қазақ жазушылары жаңа жанрларды игерді.
Жаңа кеңес әдебиетінің дамуына Сәкен Сейфуллин елеулі үлес қосты. 1920 - шы жылдары оның «Асау тұлпар», «Домбыра», «Советстан», "Экспресс" кітаптары мен поэмалары жарық көрді. Бірақ "Қызыл ат" (1934) поэмасы ұжымдастыру мен аштықтан әсер етіп жазылған, кеңес қоғамының мінсіз екендігіне күмән келтіреді. 1920-30 жылдары Кеңес қазақ әдебиетінің дамуына І. Жансүгіров, Б. Майлин, М. Әуезов, С. Мұқанов, Ғ. Мүсірепов, Ғ. Мұстафин және т. б. жазушылар өз үлестерін қосты. Осы кезеңдегі әдебиетте Мағжан Жұмабайдың (1893-1937жж.) шығармашылығы ерекше орын алады. Оның есімімен қазақ өлеңіне жаңа поэтикалық формаларды енгізу байланысты. Қазақ тілінің стилистикалық жүйесі қазіргі қазақ тілінің стилистикалық құрылысында үстем болады деп толық негіз бола алады [62]. Ұлы Отан соғысы жылдарында Қазақстан әдебиеті Ж. Жабаев («Ленинградцы – дети мои» өлеңі), М. Әуезов («Абай жолы» романы-эпопеясының бірінші томы жарық көрді) сияқты жазушылардың шығармаларымен байытылды. Мұхтар Әуезовтың шығармашылығы-қазақ әдебиетінің классикалық мұрасымен, өткеннің тірі және жемісті дәстүрлерімен байланысын айқын дәлелі. Ол алғашқылардың бірі болып қазақ әдебиетінің тарихын зерттеуге кірісіп, ертегі, айтыс, батырлық эпос сияқты жанрларды зерттеді. «Абай жолы» Роман-эпопеясы халықаралық мойындалып, әлемнің көптеген тілдеріне аударылған. ЮНЕСКО шешімі бойынша 1997 жыл Мұхтар Әуезов жылы болып жарияланды. 60-80 жылдары Қазақ әдебиеті жаңа талантты жазушылар - І. Есенберлиннің («Көшпенділер», «Алтын Орда»), М. Мақатаев («Өмір өзені», «жүрек биесі», «Шолпан»), Т. Айбергенова («шоқжұлдыз әлемі» атты таңдамалы шығармалар), О. Сүлейменова (ақын, жазушы, қоғам қайраткері, әдебиеттанушы, дипломат), М. Шаханова ( ақын және жазушы, саяси қайраткер) және т. б. шығармашылықтарымен байытылды. жүктеу/скачать 157,54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|