ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1.   Екеу. Абайдан соңғы ақындар // Абай. – 1918. – № 5. – 
1-май. – Б.1-6.
2.   Жақып Б. Мұхтар Әуезов – публицист. – Алматы.: Ана 
тілі, 1997, Б.172.
3.   Стрельцов В. Жанры публицистики. – Минск.: Мысль, 
1984, С.316.
4.   Қойгелдиев  М.  Алаш  қозғалысы.  –  Алматы.:  Санат, 
1995, Б.287.
5.   Мұқанұлы  С.  XX  ғасырдағы  қазақ  әдебиеті.  1-бөлім 
(Ұлтшылдық,  байшылдық  дәуірі).  –  Алматы.: 
Қазмембас, 1932, Б.163.
6.   Молодой  Казахстан  (сборник  рассказов  молодых 
писателей  Казахстана).  –  Москва.:  АО  «Огонек», 
1928,С.5.
7.   Литературная энциклопедия. /под ред. Садуакасова С/ 
- Москва.: Коммунистическая академия, 1929. – Т.1. – 
С.305.
8.   ҚазССР  Орталық  комитетінің  мемлекеттік  комис-
сиясы.  Әдебиетіміздегі  ақтаңдақтар  //  Социалистік 
Қазақстан. – 1988. – 28-желтоқсан.
9.   Тасымбеков  А.  Ажал  алдында  //  Ана  тілі.  –  1996.  – 
24-қазан,
10.   Жарықбаев  Қ.  Тұңғыш  психолог  //  Жетісу.  –  1989. 
–11-қаңтар.
11.  Мірәлиева  А.  Ж.Аймауытұлының  психологиялық 
және  педагогикалық  көзқарастары.  –  философия 
ғылымдарының  кандидаты  ғылыми  дәрежесін  алу 
үшін дайындалған кандидаттық диссертация. – Алма-
ты, 1998, Б.156.

270
12.   Тәжібаев  Ә.  Есімдегілер.  –  Алматы.:  Жазушы,  1993, 
Б.336.
13.   Тұрысбек  Р.  Қанаты  күйген  қарлығаш  //  Жас  алаш, 
1992, 12-қараша.
14.   Аймауытов  Ж.  Өз  жайымнан  мағлұмат  //  Қазақ 
әдебиеті. – 1988. – 23-желтоқсан
15.   И.А. Болысқұмарлық // Қазақ. – 1913. – 16-октябрь. – 
№34
16.   Сәрсеке М. Қазақтың Қанышы. – Алматы.: Атамұра, 
1999, Б.69.
17.   М.М. Қазақша бастапқы ойын // Айқап. – 1915. – №5. – 
Б.36.
18.   М. Қазақ әдебиеті кеші // Қазақ. – 1915. – 25-февраль. – 
№114.
19.   Сақ  Қ.  «Қазақ»  газетінде  қоғамдық-саяси  мәсе-
лелердің  жазылуы.  –  Кандидаттық  диссертация 
қорғау үшін арнап жазылған автореферат. – Алматы, 
1998, Б.7.
20.   Құндақбаев Б. Жүсіпбек Аймауытов және театр өнері. 
– кітапта: Жүсіпбек Аймауытов. Шернияз (пьесалар 
жинағы) – Алматы, 1990, Б.16.
21.   Құлжанова  Н.  Мұсылмандар  үшін  //  Қазақ.  –  1915.  - 
1-март – № 115.
22.   Қазақстан  Республикасының  Орталық  мемлекеттік 
архиві  (бұдан  ары:  ҚР  ОМА).  503-қор,  1-тізбе,  22-іс, 
176-парақ.
23.   Ішкі хабарлар // Қазақ. – 1915. – 17-июнь. – №142
24.   Ақышев  3.  Жүсіпбек  және  оның  «Қартқожасы»  // 
Жұлдыз. – 1990. – №8. Б.186.
25.   «Қазақ»  газеті.  Құрастырған  –  Сүбханбердина  Ү., 
Дәуітов  С.  –  Алматы.:  Қазақ  энциклопедиясы,  1998, 
Б.675.

271
26.   Сүбханбердина Ү. Қазақ, Алаш, Сарыарка. – Алматы.: 
Ғылым, 1993, Б.196.
27.   Желкек.  Жазу  мәселесі  //  Қазақ.  –  1915.  –  28-март.  – 
№119.
28.   Желкек. Шәкерім ақсақалға // Қазақ. – 1916. – 9-фев-
раль. – №168.
29.   Желкек. Ауру қалса да, әдет қалмайды // Қазақ. – 1917. 
– 4-июль. – №295.
30.   Желкек. Азық-түлік жабдығы // Қазақ. – 1917. – 14-сен-
тябрь. – №243.
31.   Желкек.  Жұрт  алдында  жауапкер  //  Қазақ.  –  1918.  – 
5-январь. – №258.
32.   Жүсіпбек. Бұ да ұлт театры жайында // Еңбекші қазақ. 
– 1925. – 10-декабрь. – № 419.
33.   А.Ж. Өтінішке жауап // Қазақ. 1916. - 10-май. – №180.
34.   Байғалиев Б. Ж.Аймауытовтың бүркеншік есімдері // 
Өркен. – 1989. – 14-қазан.
35.   Қожакеев Т. Жүсіпбек және жастар // Лениншіл жас. – 
1989. – 16-ақпан.
36.   Ішкі хабарлар // Сарыарқа. – 1917. – 20-декабрь. – №26.
37.   Аймауытұлы Ж. Басқармаға хат // Еңбекшіл қазақ. – 
1927. – 3-март. – №51.
38.   Жік. Делебесі қозған жігіт // Ақ жол. – 1925. – 26-ян-
варь. – №529.
39.   Жік.  Балалармен  әңгіме  //  Пионер.  –  1925.  –  №2-3.  – 
Б.7–10.
40.   Қара адыр. Алып ұйқы // Қазақ тілі. – 1926. – 12-ян-
варь. – №4; 14- январь. – №5; 17-январь, – №6.
41.   Аймауытов  Ж.  Бес  томдық  шығармалар  жинағы. 
2-том. – Алматы.: Ғылым, 1997, Б.132–137.
42.   Ақыл. Бажаның басы қышиды // Әйел теңдігі. – 1927. – 
№10–11. – октябрь-ноябрь. – Б.104–108.

272
43.   Нұрпейісов К. Алаш һәм Алаш Орда. – Алматы.: Ата-
тек, 1995, Б.57.
44.  Қозыбаев  М.  1916  жыл:  Ұлт-азаттық  революция 
тарихнамасының кейбір мәселелері // Қазақ әдебиеті. 
– 1992. – 3-сәуір.
45.   Дулатұлы М. Шығармалары. 2-том. – Алматы.: Ғылым, 
1997, Б.225.
46.   Қойгелдиев  М.  Алаш  қозғалысы.  –  Алматы.:  Санат, 
1995, Б.213.
47.   Брайнин С., Шафиро Ш. Очерки истории Алаш-Орды. 
–  Алма-Ата.:  Казахстанское  краевое  издательство, 
1935. С.105–109.
48.   Нұрпейісов К. Алаш Орда // Қазақстан коммунисі. – 
1991. – №8, Б.23.
49.   Аймауытов,  Әуезов.  Қазақтың  өзгеше  мінездері  // 
Алаш. – 1917. – 30-март. – №16.
50.   Қозыбаев  С.,  Рамазанова  А.,  Алдаберген  Қ.  Әлем 
баспасөзі тарихынан. – Алматы.: Санат. 1998, Б.256.
51.  Қазақ  халқының  атамұралары.  –  Мазмұндалған 
библиографиялық 
көрсеткішті 
жасаған 
Ү.Сүбханбердина.  –  Алматы.:  Орталық  ғылыми 
кітапхана. 1999, Б.56-58 .
52.   Бочагов  А.К.  Алаш-Орда.  Краткий  исторический 
очерк о национально-буржуазном движении в Казах-
стане периода 1917– 1919 гг. – Кызыл-Орда, 1927, С.109.
53.  ҚР ОМА. 15-қ., 1-т., 422-іс, 120-п.
54.   Халел. Мемлекет күйі // Сарыарқа. – 1917. – 25-ноябрь. 
– №22.
55.   ҚР ОМА. 15-қ., 4-т., 1-іс, 10-п.
56.   Сиез жасау // Қазақ. – 1917. – 9-март. – №221.
57.   Қыр баласы. Мемлекет халі // Қазақ – 1917. – 24-июль. 
– №237.

273
58.   ҚР ОМА, 15-қ., 2-т., 422-іс, 45-п.
59.   Ішкі хабарлар // Сарыарқа. – 1917 – 19-июнь. – №2.
60.   Мадияр. Қазақ сиезі // Қазақ. – 1917. – 31-июль. – №238.
61.   Сиез // Қазақ – 1917 – 31-июль – №238.
62.   Алаш партиясы // Қазақ. – 1917. – 5-октябрь. – №244.
63.   Омарбеков Т. Төңкеріс және Алаш қозғалысы // Ақиқат. 
–1992 – №11 – Б.38–47.
64.  Кәкішев  Т.  Әділет  жеңбей  қоймайды  //  Қазақстан 
коммунисі. – 1990. –№2 – Б.52-59.
65.   Махаева  А.  Қазақтың  тұңғыш  саяси  партиясы 
тарихының  беймәлім  беттерінен  //Ақиқат.  –  1998.  – 
№243. – Б.81-84.
66.   Ішкі хабарлар // Сарыарқа. – 1917. – 30-октябрь. –  №18.
67.   Сұлтанмахмұт. Ғалиханның Семейге келуі // Сарыарқа. 
– 1917. – 30-октябрь. – №18; 13-ноябрь. – №20.
68.   Ішкі хабарлар // Сарыарқа. – 1917. – 5-ноябрь. – №19.
69.   ҚР ОМА. 15-қ., 1-т, 428-іс, 46, 47-пп.
70.   ҚР ОМА. 15-қ., 1-т, 428-іс, 49-п.
71.   Жалпы қазақ-қырғыз сиезінің қаулысы // Сарыарқа. – 
1918. – 25-январь. – № 9.
72.   Әлімхан.  Жасасын  Алаш,  жасасын!  //  Сарыарқа.– 
1918.– 22-январь.– №28.
73.   Қойгелдиев  М.  Алаш  қозғалысы  //Ақиқат.  –  1993.  – 
№3. – Б.76.
74.   Мадияр. Алашорда // Қазақ. – 1918. – 16-қыркүйек. –  
№ 243.
75.   Бөкейханов  Ә.  Шығармалар.  –  Алматы.:  Қазақстан, 
1994, Б.270.
76.   Саяси хал // Сарыарқа. – 1918. – 15-апрель. – № 28.
77.   Мәскеуден  тіліграм  //  Сарыарқа.  –  1918.  –  18-май.  –       
№ 35.
78.   Алаш құрбаны // Сарыарқа. – 1918. – 15-март. – №21.

274
79.   ҚР ОМА. 503-қ., 1-т., 25-іс, 62-п, 147-п.
80.   Қазіргі саяси хал // Абай. –1918, 19-июнь, № 6, Б.1-3.
81.   Мадияр.  Алаш  Орда  //  Қазақ.  –  1918,  16-сентябрь, 
№265.
82.  Шығыс  Қазақстан  облыстық  Жаңа  тарих  құжаттар 
орталығы (бұдан ары: ШҚОЖТҚО. Семей қаласы). 37-
қ., 1-т., 126-іс, 87-п.
83.   Ішкі хабарлар // Сарыарқа.– 1918. – 26-июль. – № 48.
84.   Ел хабарлары // Сарыарқа. – 1919. – 26-март. – № 74.
85.   Орынборға  тіліграм  //  Сарыарқа.  –  1918.  –  5-  июль.– 
№46.
86.   Ел хабарлары // Сарыарқа.– 1918. – 19-июль.– № 47.
87.   Аманжолова Д.А. Казахский автономизм и Россия. 
–  М.:  Издательский  центр  «Россия  молодая»,  1994, 
Б.52.
88.   Тығыз жұмыстар // Қазақ.– 1917.– 13-декабрь. – №257.
89.   Аманжолова Д.А. Партия Алаш: История и историо-
графия.– Семипалатинск, 1993, С.217.
90.   Ішкі хабарлар // Қазақ.– 1918.– 16-сентябрь.– №265.
91.   Кеңес қаулысы // Сарыарқа.– 1918. – 12-июнь.– №43.
92.   Алашорда. Сборник документов. – Сост. Мартыненко. 
– Алматы.: Ана тілі, 1992, Б.96.
93.   Жалпы  қазақ  сиезі  //  Сарыарқа.–  1918.–  12-  июнь.  – 
№43.
94.   Жүсіпбек. Мағжанның ақындығы туралы (Ташкенттегі 
қазақ  студенттеріне  етілген  баяндама)  //  Лениншіл 
жас. –  1923. – 25-январь, – №5. Б.23.
95.   ШҚОЖТҚО. 50-қ., 1-т., 3-іс, 3-п.
96.   Отчет о деятельности губернского полиграфического 
отдела. Семипалатинский губернский Совет народно-
го хозяйства. – Семиплатинск, 1920, январь, декабрь. 
С.4.

275
97.   Мадияр. Алаш Орда // Қазақ.– 1918. – 16-сентябрь. – № 
265.
98.   Ғалиханнан  тіліграм  //  Абай.–  1918.  –  25-  сентябрь.– 
№10. – Б.8.
99.   Бочагов А. Алаш Орда. Краткий исторический очерк 
о национально-буржуазной движении в Казахстане в 
периоде 1917 – 1919гг. // в книге: Сафаров Г. Колониаль-
ная революция. – Алматы.: Жалын, 1996, Б.241.
100.  Қазақ, 
Алаш, 
Сарыарқа. 
– 
Мазмұндалған 
библиографиялық 
көрсеткішті 
құрастырған 
Ү.Сүбханбердина. – Алматы.: Ғылым, 1993, Б.218.
101. Иусфбек. Тұр, бұқара, жиыл, кедей, ұмтыл, жастар! // 
Сарыарқа.– 1917. – 19-июнь.– №2.
102. Байтұрсынов А. Ақ жол. – Алматы.: Жалын, 1991, Б.218.
103. Аймауытов Ж. Бес томдық шығармалары. 5-том. – Ал-
маты.: Ғылым, 1999, Б.304.
104.  Қойгелдиев М. Алаш қозғалысы // Арай.– 1992 – №4 – 
Б.5.
105.  Иусфбек.  Азық-түлік  жайы  //  Сарыарқа.  –  1917.  – 
5-шілде.– №5.
106.  Бөкейхан  Ә.  Киргизы.  –  кітапта:  Бөкейхан  Ә. 
Таңдамалы. – Алматы.: Қазақ энциклопедиясы, 1995, 
Б.74.
107.  Журнал  шығады  //  Сарыарқа.  –  1917.–  26-декабрь.  – 
№26.
108.  Мадияр. Алашқа // Абай. – 1918.– март.– № 3. – Б.4-5.
109. Саханов К. Қазақстандағы алғашқы кооперативтер // 
Ақиқат. – 1999 –№4 – Б.23.
110.  Уақ  қарыз  серіктігі  //  Абай.  –  1918.  –  25-сентябрь.  – 
№10. – Б.5-8.
111.  Уақ  қарыз  серіктігі  //  Қазақ.  –  1916.  –  8-октябрь.  – 
№204.

276
112.  Владивостектен теліграм // Абай. – 1918. –2-октябрь. – 
№11. – Б.11.
113.  Тұрғанбай М. Бірлік // Абай. – 1918. – март. – №3. – 
Б.14-15.
114.  Тұрғанбай  М.  Уақ  қарыз  серіктігі  //  Абай.  –  1918.  – 
№4.– Б.2–3.
115.  Тұрғанбай М. Кооператив //Абай. – 1918. – №5. – Б.11-
14.
116.  Жалпы ереже // Абай. – 1918. – № 11 – Б.17-21.
117.  Қазақстан  Республикасының  Ұлттық  қауіпсіздік 
комитетінің  архиві  (бұдан  ары:  ҚР  ҰҚК  архиві). 
001494-іс, 2-т, 110-п.
118.  Иусфбек. Журнал туралы // Абай. – 1918. – №1.– Б.1-3.
119.  Кенжебаев Б. Қазақ баспасөзі тарихының очеркі. – Ал-
маты, 1950, Б.27.
120.  Жақып Б. Мұхтар Әуезов – публицист. – Алматы.: Ана 
тілі, 1997, Б.187.
121.  Өз шежіреміз //Абай – 1992. – № 1. – Б.З.
122. Әуезов  М.  Елу  томдық  академиялық  шығармалар 
жинағы. 1-том. – Алматы.: Ғылым, 1997, Б.316.
123.  Мадияр. Абай (Опат, 23-июнь, 1904 жыл). – Қазақ. – 
1914. – №67.
124.  Абай.  Шығармаларының  екі  томдық  толық  жинағы. 
2-том. – Алматы.: Жазушы, 1995, Б.164-165.
125.  Әдебиет // Абай. – 1918 – март. – № 3. – Б.8-9; май – №5. 
– Б.6-10.
126.  Екеу. Абайдан соңғы ақындар. Абай. – 1918. – сәуір.– 
№4. – Б.1-6.
127.  Мұқанов С. Өсу жолдарымыз. – Алматы, 1960, Б.56.
128.  Кенжебаев Б. Бүркеншік аттар сыры // Қазақ әдебиеті, 
1965. – 13-тамыз;
129.  Қирабаев  С.  Жүсіпбек  Аймауытов.  –  Алматы.:  Ана 
тілі, 1993. –  Б.216.

277
130.  Еспембетов А. Естелік // Абай – 1995 – № 1-2. – Б.37.
131.  Екеу. Көркем әдебиет туралы // Қазақ әдебиеті.– 1989.– 
3-қараша
132.  ҚР ҰҚК архиві, 001494-іс, 2-т., 131-п.
133.  Досжанов Д. Абақты // Жалын. – 1991. – № 4. – Б.47.
134.  Аймауытұлы  Ж.  Тәрбиеге  жетекші.  –  Мәскеу,  1924, 
Б.65.
135. Жұртбаев Т. Бесігіңді түзе. – Алматы.: Жазушы, 1997, 
Б.169.
136.  Аймаутов  Иусфбек.  Газет-журнал  оқушыларына  // 
Сарыарқа. –1919. –20-февраль. – №70,
137.  ҚР ОМА, 1398-қ, 1-т., 220-іс, 42-п.
138.  ҚР ОМА, 1398-қ, 1-т., 224-іс, 56-п.
139.  За власть Советов. – Сборник статьи и воспоминаний 
о борьбе за укрепление и упрочение советской власти 
в  Семипалатинской  области.  –  Семипалатинск,  1961, 
С.108.
140.  Кемеңгерұлы  Қ.  Таңдамалы.  –  Алматы.:  Қазақстан, 
1996, Б.74.
141.  Отчет  о  деятельности  губернского  полиграфическо-
го  отдела  Семипалатинского  губернского  Совета  на-
родного хозяйства. – Семипалатинск, 1920, январь, де-
кабрь. С.4.
142.  ҚР ОМА. 1398-қ., 4-т., 26-іс, 23-п.
143.  ШҚОЖТҚО, 72-қ., 2-т., 21-іс, 4-п.
144.  ШҚОЖТҚО, 73-қ., 1-т., 2-іс, 1-п.
145.  ШҚОЖТҚО, 72-қ., 1-т., 125-іс, 3-п.
146.  ҚР ҰҚК архиві. 011494-іс, 2-том, 116-п.
147.  Қожакеев Т. Жыл құстары. – Алматы.: Қазақстан, 1991, 
Б.76.
148.  Олкотт  М.  Қазақтар.  –  кітапта:  Қазақтар  шетел 
әдебиетінде. – Құрастырған К.Есмағанбетов. – Алма-
ты.: Атамұра, 1994, Б.146.

278
149.  ШҚОЖТҚО. 72-қ., 1-т., 34-іс, 17-п.
150.  ҚР ҰҚК архиві. 011494-іс, 2-том, 117-п.
151.  Бердяев  Н.  Истоки  и  смысл  русского  коммунизма.  – 
Москва.: Правда, 1990, С.99.
152. Шоқай М.Таңдамалы. 1-том. – Алматы.: Қайнар, 1998, 
Б.64.
153. ҚР ОМА. 14-қ., 1-т., 104-іс, 5–7-п.
154.  ҚР ОМА. 14-қ., 3-т., 4-іс, 11-п.
155. ШҚОЖТҚО. 71-қ., 1-т., 125-іс, 27-п.
156. Бурабаев М.С. Общественная мысль Казахстана в 1917  
– 1940 гг. – Алматы, 1991, С.252.
157. ШҚОЖТҚО. 72-қ., 2-т., 8-іс, 7-п.
158.  Губернские  газеты  //  Степная  правда.  –  1921.  – 
17-апрель. – №8.
159.  Қазақ тілі. – 1921. – 31-декабрь. – №112
160.  Басқарма.  «Кедей  сөзінің»  ілгешегіне  жауап  //  Қазақ 
тілі. – 1921. – 31-декабрь. – №112
161.  Қызылдар майданы // Қазақ тілі. – 1920. – 28-октябрь. 
– №98.
162.  Омашұлы  Н.  Жол  үстінде  –  журналист.  –  Алматы.: 
Атамұра, 1999, Б.76.
163.  ШҚОЖҚТО. 72-қ., 148-іс, 33-п.
164.  Тілеуқабылов М. Газет тарихынан // Егемен Қазақстан. 
– 1999. – 4-желтоқсан. – № 267.
165.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1-іс. 14-п.
166.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1-іс, 20-п.
167.  ШҚОЖТҚО, 72-қ., 1-т., 128-іс, 135-п.
168.  ШҚОЖҚТО. 72-қ., 1-т., 34-іс, 480-п.
169.  ШҚОЖҚТО. 72-қ., 1-т., 3-іс, 479-п.
170.  Жүсіпбек. Жастар кім? // Еңбек туы. – 1920. – 25-де-
кабрь. – №3.
171.  ҚР ОМА. 929-қ., 1-т., 20-Г-іс, 9-п, 14-п.

279
172.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 2-іс, 43-п.
173.  Қазақстан  Республикасының  Президенттік  архиві 
(бұдан ары: ҚР ПА). 139-қ., 1-т., 266-іс, 145-п.
174.  ҚР ПА. 140-қ., 1-т., 82-іс, 17-п.
175.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 23-іс, 16-п.
176.  ҚР ПА. 140-қ., 1-т., 83-А-іс, 57-п.
177.  ҚР ПА. 140-қ., 1-т., 46-іс, 13-п.
178.  Пайпс Р.  Совет Одағының қалыптасуы.  Коммунизм 
және ұлтшылдық.    1917 – 1923   жж.    –  кітапта:    
Қазақстан      шетел  әдебиетінде.  Құрастырған 
К.Есмағамбетов. – Алматы.: Атамұра, 1994. Б.152.
179.  ҚРОМА. 5-қ., 19-т., 12-іс, 1-п.
180.  ҚР ПА. 139-қ., 1-т., 13-А-іс, 18-п.
181.  Жүсіпбек, Мәнен. Бияш // Қазақ тілі. – 1921. – 22-ав-
густ. – №136.
182.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 7-іс, 105-п.
183.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 34-іс, 40-п.
184.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 7-іс, 101-п.
185.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 697-іс, 18-п.
186.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1-іс, 14-п.
187.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 34-іс, 41-п.
188.  Дөңқабақ О. Басынан Баянауыл ән кетпеген // Столич-
ное обозрение. – 1999. – 23-шілде.
189.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 34-іс, 159-п.
190.  ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 103-іс, 18-п.
191. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 78-іс, 27-п.
192. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 77-іс, 24-п,
193. ҚР ҰҚК архиві, 011494-іс, 2-том. 118-п.
194. ҚР ОМА. 5-қ., 18-т., 109-іс, 1-п.
195. Ішкі хабарлар // Қазақ тілі. – 1921. – 15-июнь. – №124.
196. ҚР ПА. 140-қ., 1-т., 83-Б-іс, 32-п.
197. Жер туралы заң // Қазақ тілі. – 1921. – 26-июль. – №132

280
198. Заң жобасы // Қазақ тілі. – 1921. – 27-август. – №137
199.  Жұртбаев  Т.  Талқы.  –  Алматы.:  Қазақстан,  1997, 
Б.161.
200. Басқармадан // Қазақ тілі. – 1921. – 26-июль. – №132.
201. Қойгелдиев М, Омарбеков Т. Тарих тағылымы не дейді. 
– Алматы.: Ана тілі, 1993, Б.9.
202. Тұрғанбай М. Ашаршылық // Қазақ тілі. – 1921. – 27-ав-
густ. – №137
203. ҚР ОМА. 320-қ., 1-т., 3-байлам, 32-іс, 4-п.
204. Ішкі хабарлар // Қазақ тілі. – 1921. – 27-октябрь. – №148.
205. ҚР ОМА. 320-қ., 1-т., 7-байлам, 51-іс, 10-п.
206. ҚР ОМА. 320-қ., 1-т., 8-іс, 54-п.
207. ҚР ОМА. 320-қ., 1-т., 1-6, 51-іс, 9-10-п; 21-п.
208. ҚР ОМА. 320-қ., 1-т., 1-6, 8-іс, 102-п.
209. Ашаршылық // Қазақ тілі. – 1922. – 7-март. – №181.
210. Жылу жинау // Еңбекші қазақ. – 1926. – 22-март.
211. ҚРОМА. 320-қ., 1-т., 1-6, 8-іс, 134-135-п.
212. Жүсіпбек. Топалаң уағындағы той // Қазақ тілі. – 1921. 
– 12-июнь. – №123.
213. Ж.Аймауытовтың жауабы // Социалистік Қазақстан. – 
1990. – 20-қараша.
214.  Шоқай  М.  Қазақ  жеріндегі  ашаршылық.  –  кітапта: 
Шоқай  М.  Түркстанның  қилы  тағдыры.  –    Алматы.: 
Жалын, 1992, Б.104.
215. ШҚОЖТҚО. 73-қ., 1-т., 119-іс, 48-п.
216.  Оңтүстік  Қазақстан  облыстық  мемлекеттік  архиві 
(бұдан ары: ОҚОМА). 147-қ., 1-т., 1-іс, 154-п.
217.  «Қазақ  тілінің»  кәрі  жолдасы.  Бесінші  жылда  бес 
мыңнан  ассын  //  Қазақ  тілі.  –  1923.  –  15-ноябрь.  –  
№109.
218. «Қазақ тілінің» кәрі жолдасы. Газетаға көмек // Қазақ 
тілі. – 1923. – 20-ноябрь. – №110.

281
219. Басқармадан // Қазақ тілі. – 1924. – 5-декабрь. – №121. 
220. Жүсіпбек. Тілшілерге // Қазақ тілі. – 1923. – 30-июнь. 
– №53. 
221. ҚР ОМА. 44-қ., 2-т., 95-іс, 76-п.
222. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 641-іс, 78-п.
223. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 1-іс, 165-п
224. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 8-п.
225. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 149, 150-пп.
226. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 641-іс, 94-п.
227. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 641-іс, 66-п.
228. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 641-іс, 68-п.
229. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 176-п.
230. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 177-п.
231. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 641-іс, 78-п.
232. ҚР ОМА. 81-қ.,  1-т., 648-іс, 207-п.
233. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 644-іс, 131-п. 
234. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 1-іс, 154-п. 
235. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 215-п.
236. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 648-іс, 248-п. 
237. Жүсіпбек. Мағжанның ақындығы // Қазақ әдебиеті. – 
1989. – 20-қаңтар.
238. Дәуітов С. Жүсіпбек Аймауытов... // Қазақстан мұғалімі. 
– 1989. – 20-қаңтар;
239. Садуакасов С. Киргизская литература // Трудовая Си-
бирь. – 1919. – №1. – С.17 – 23.
240. Мұхтар. Қазақ әдебиетінің қазіргі дәуірі // Шолпан. – 
1922. – №2-3, 4-5.
241. Жүсіпбек. Жазу таңбаларымызды азайту туралы жоба 
//  Еңбекшіл  қазақ.  –  1924.  –  26-февраль.  –  №  178.  – 
28-ақпан. – №179
242.  Жүсіпбек.  Жазу  таңбаларымызды  азайту  туралы  // 
Еңбекшіл қазақ. – 1924. – 15-март. – №189.

282
243.  Жүсіпбек.  Қазақ  тілін  жүргізу  қазақша  оқуда  // 
Еңбекшіл қазақ. – 1924. – 18-март. – №190
244.  Жүсіпбек. Ел газетке не жазбақ? // Еңбекшіл қазақ. – 
1924. – 5-май. – №202
245.  Жүсіпбек. Жазу мәселесі туралы соңғы сөз // Еңбекшіл 
қазақ. – 1924. – 25-май. – №209
246.  Жүсіпбек. Әйелді мектепке алыңдар // Ақ жол. – 1924. 
– 26-январь. – №395
247.  Жүсіпбек. Емлені өзгертуге жоба // Ақ жол. – 1924. – 
11-февраль. – №403
248.  Жүсіпбек. Ташкентте сауық кеші // Ақ жол. – 1924. – 
27-октябрь. – №497
249.  Жүсіпбек. Қазақта жезөкше бар ма? //Ақ жол. – 1924. – 
24-қазан. – № 496
250.  Жүсіпбек.  Үлгілі  мектеп  //  Ақ  жол.  –  1924.  – 
14-желтоқсан. – №513
251.  Жүсіпбек.  Жастардың  тәрбие-тәлімі  //  Жас  қайрат.  – 
1924. – №6. – Б.35-39.
252.  Жүсіпбек. Жазу мәселесі туралы сөз // Еңбекші қазақ. 
– 1924.– 23, 25-май.
253.  Қамзабекұлы  Д.  Руханият.  –  Алматы.:  Білім,  1997, 
Б.22.
254. Басқарма. Білімпаздар... // Еңбекші қазақ. – 1924. – 10-
июнь. – №214.
255.  Мадияр. Білімпаздар... // Ақ жол. – 1924. – 25- июнь. – 
№451.
256.  Жүсіпбек.  Емлені  оңайлатудың  жобасы  //  Еңбекші 
қазақ. –1925, 20-январь, – №304.
257.  Жүсіпбек.  Пән  сөздері  қалай  табылады?  //  Ақ  жол.  – 
1925, 1-май, –№563.
258.  Жүсіпбек. Газет тілі қалай түзеледі? // Еңбекші қазақ. – 
1925, 25-ноябрь, – №405.

283
259.  Жүсіпбек.  Ел  газетке  не  жазбақ?  //  Еңбекші  қазақ. 
–1924, 5-май, – №201.
260. Өзбекстан  Республикасының  Орталық  мемле-
кеттік  архиві  (бұдан  ары:  ӨР  ОМА).  372-қ.,  1-т., 
61-іс, 20-п.
261.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 58-іс, 30-п.
262.  ӨР ОМА. 34-қ., 1-т., 465-іс, 132-п.
263.  Джаленов К. Киргизские школы // Наука и просвеще-
ние  (журнал  Наркомпроса  Туркреспублики).  –  Таш-
кент, 1922, № 2, С.25-29.
264.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 92-іс, 1-п.
265.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 60-іс, 5-п.
266.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 15-іс, 292-п.
267.  ӨР ОМА. 34-қ., 1-т., 465-іс, 18-п.
268.  ӨР ОМА. 34-қ., 1-т., 465-іс, 31-п.
269.  ӨР ОМА. 34-қ., 1-т., 465-іс, 34-л.
270.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 70-іс, 1-п.
271.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 95-іс, 9-п.
272.  Чернявский  Е.  История  возникновения,  структура  и 
деятельность ГУСа // Наука и просвещение. – Ташкент. 
– 1922. – №2. – С.176-179.
273.  ӨР ОМА. 34-қ., 1-т., 1624-іс, 312-314-пп.
274.  ӨР ОМА. 25-қ., 1-т., 408-іс, 4-п.
275.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 139-п.
276.  Басқармадан // Қазақ тілі. – 1921. – 29-июль. – №133.
277.  Басқарма // Ақ жол. – 1924. – 5-май. – №432.
278.  ӨР ОМА. 17-қ., 1-т., 293-іс, 25-п.
279.  ӨР ОМА. 17-қ., 1-т., 474-іс, 10-п.
280.  ӨР ОМА. 17-қ., 1-т., 495-іс, 287-п.; Туркестанская прав-
да, 1924, 22-октябрь, №236 (513)
281.  ӨР ОМА. 17-қ., 1-т., 305-іс, 38-п.
282.  ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 5-п.

284
283.  Ж. Күлкі журналы шығарылады // Ақ жол. – 1925. – 
26-январь. – №529.
284.  Ел  қыздары.  Жүсіпбектен  үлгі  алыңдар  //  Ақ  жол.  – 
1925, – 28-январь, №530.
285. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 40-п.
286. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 37-п.
287. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 61-іс, 25-п.
288. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 45-п.
289. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 67-іс, 57-п.
290. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 58-іс, 36-37-пп.
291. ӨР ОМА. 372-қ., 1-т., 70-іс, 19-п.
292. Жүсіпбек. Елеусіз ерлер // Сәуле,  – 1924, №6, Б.2-9.
293. Жүсіпбек. Су жүзінде // Сәуле, – 1924, №5, Б.2-7.
294. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 1-іс, 165-п.
295.  Қожакеев  Т.  Көк  сеңгірлер.  –  Алматы.:  Қазақ 
университеті, 1992, Б.272.
296. «Шаншар» кім? // Шаншар, –1925, №1. – Б.2.
297. Әуезов М. «Шаншар» журналы // Таң. –1925, №3, Б.23, 
24.
298. «Ақ жол» тілшілерінің І конференциясы. – Ташкент, 
1925, апрель, Б.27.
299. ӨР ОМА. 372-қ, 1-т, 67-іс, 81-п.
300. Жүсіпбек. Ана тілін қалай оқыту керек // Жаңа мектеп. 
– 1925, №2, – Б.17-24.
301. Жүсіпбек. Қара тану мен денсаулық // Жаңа мектеп. – 
1926, №10-11, –Б.26-29.
302. Жүсіпбек. Комплекс жүйесімен сабақ беру тәжірибеміз 
// Жаңа мектеп. –1927, № 2, – Б.30-34.
303. Жүсіпбек. Хат таныту әдістері // Жаңа мектеп. –1926. 
№10-11, – Б.12-15.
304. Жүсіпбек. Қазақша хат таныту әдістері // Жаңа мектеп. 
– 1927, №2, –Б. 5-13.

285
305. Жүсіпбек. Әйелді мектепке алыңдар! // Ақ жол. – 1924, 
26-январь, №398
306. Жүсіпбек. Үлгілі мектеп //Ақ жол. – 1924, 14-декабрь, 
– №513.
307. Жүсіпбек. Орынборда халық ағарту істері // Еңбекші 
қазақ.  – 1923,  30-июнь, – №107.
308. Жүсіпбек. Жаңа әліпті тез үйрету жолы // Жаңа мектеп. 
– 1929, №4, –Б. 35-48.
309.  Жүсіпбек.  Оқытушылар  мен  кәсіпшілер  қозғалысы  // 
Жаңа мектеп. –1927, №5, – Б. 82-88.
310. Жүсіпбек. Жаңа әліпби қозғалысы // Жаршы. –1929, №1, 
– Б. 4-8.
311. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 1-іс, 154-п.
312. ОҚОМА. 147-қ.,1-т., 16-іс, 57-п.
313. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 16-іс, 52-п.
314. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 1-іс, 230-п.
315. ОҚОМА. 147-қ., 3-т., 75-іс, 1, 13-пп.
316. ОҚОМА. 147-қ., 3-т., 75-іс, 1–16-пп.
317. Басқармадан // Еңбекші қазақ. – 1927, 17-февраль.
318. Жүсіпбек. Бардың жоғы болмайық // Еңбекші қазақ. – 
1927, 2-июнь, №123 (851).
319. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 33-іс, 4-п.
320. ОҚОМА. 147-қ., 1-т., 19-іс, 20-п.
321. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1406-іс, 34-п.
322. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1406-іс, 46-п.
323. ОҚОМА 147-қ., 1-т., 35-іс, 35-п.
324. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1406-іс, 32-п.
325. Досжанов Д. Абақты. – Алматы.: Қазақстан, 1992, Б.52.
326. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1394-іс, 54, 55-пп.
327. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1394-іс, 53-п.
328. Ана тілінің оқыту әдісі // Жаңа мектеп, – 1929, №2, Б.11 
– 36; 1929, №3, Б.7 – 32.

286
329. Жанақ. Ақбілек // Әйел теңдігі, – 1928, №4, Б.85 – 90; 
№9, Б. 39 – 45; №10, Б. 52 –59.
330. Жүсіпбек. Мәшһүр Жүсіпке хат // Соцалистік Қазақстан, 
1990, 1-мамыр.
331. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 139-іс, 21-п.
332. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1394-іс, 30-п.
333. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1394-іс, 25-п.
334. Аймауытұлы Ж. Көк өгіз. – Қызылорда.: Қазбас, 1929, 
Б.12.
335. ҚР ОМА. 81-қ., 1-т., 1394-іс, 31-п.
336. ОҚОМА. 734-қ., 2-т., 77-іс, 244-п.
337. Тұрысбек Р. Жүсіпбек Аймауытұлы және 20-жылдардағы 
қазақ прозасы. – Алматы.: Қазақ университеті, 1998, 
Б.340.
338.  Черепахов  М.С.  Проблемы  теории  публицистики.  – 
Москва, 1973, С.73.
339. Здоровега В. Слово тоже есть дело: Некоторые вопросы 
теории публицистики. – Москва.: Мысль, 1979.
340.  Кенжебаев  Б.  Телегей  теңіз  //  Лениншіл  жас,  1989, 
6-қаңтар.
341. Ыдырысов Т. Шеберлік бастауы. – Алматы, 1984, Б.32.
342.  Стрельцов  Б.В.  Основы  публицистики.  Жанры.  – 
Минск, 1990.
343. Горький М. О литературе. – Москва.: 1954. С.42.
344. Қожакеев Т. Жас тілшілер серігі. – Алматы, 1991, Б.28, 
29.
345. Жұмабаев М. Шығармалары. 2-3-том. – Алматы.: Білім, 
1997, Б.212.
346. Аймауытов Ж. Бес томдық шығармалары. 1-том. – Ал-
маты.: Ғылым, 1996, Б.328.
347.  Кенжебаев  Б.  Телегей  теңіз  //  Лениншіл  жас.  –  1989, 
6-январь.

287
348. Колосов Г.В. Публицистика как творческий процесс. – 
Москва, 1977, С. 112.
349.  Жүсіпбек.  Бардың  жоғы  болмайық  //  Еңбекші  қазақ. 
–1927, 2-июнь, №123.
350.  Жүсіпбек.  Құтты  болсын!  //  Еңбекші  қазақ.  –1927, 
17-январь, №13.
351.  Терме  (Тәрбие,  білім,  әдебиет  жайындағы  мақалалар 
жинағы). – Ташкент, 1925, №1.
352.  Жүсіпбек.  Қос  моншаға  түсіп  қараңыздар  //  Әйел 
теңдігі. –1928, №9, Б.31–35.
353.  Жүсіпбек.  Тәшкентте  сауық  кеші  //  Ақ  жол.  –  1924, 
27-октябрь, №497
354.  Омашев  Н.  Қазақ  радиожурналистикасы.  –  Алматы.: 
Қазақ университеті, 1992, Б.204.
355. Қожакеев Т. Сатира негіздері. – Алматы.: Санат, 1997, 
435 бет.
356. Горький М. О печати. – Москва, 1962, 325 с.
357. Ыдырысов Т. Шеберлік бастауы. – Алматы.: Мектеп, 
1984, Б.77.
358. Ж. Хазірет сұлтан // Жаңа әдебиет. – 1929. – №1. Б.3-9.
359.  Торайғырұлы  С.  Шығармалар  жинағы  (алғысөз 
ретінде).– Алматы, 1933. 
360. Ә.Жүсіпұлына қазанама // Ақ жол. – 25июнь. – №71.
361. Колосов Г. Критерии деления публицистики и жанры // 
В сб. Журналистика. Выпуск 5(7). – Алма-Ата.: Изда-
ния КазГУ, 1975, С.16.
362. Сыздықова Р. Қазақ әдеби тілінің тарихы. – Алматы.: 
Ана тілі, 1993, Б.237.
363. Прохоров Е.П. Публицист и действительность. – Мо-
сква, 1973, С.8.
364. Келешек. Елес // «Жас қазақ» журналы. – 1924. – № 5-6, 
Б. 50 – 57.

288
365. Ученова В. Публицистика и политика. – Москва.: По-
литиздат, 1979, С.112.
366.  Тоғжанұлы  Ғ.  Әдебиет  және  сын  мәселелері.  – 
Қызылорда, 1929, Б.144.
367. Келешек. Елес // Жас қазақ. – 1924. – № 10-11, Б.23 – 27.
368.  Жүсіпбек.  Көшпелі  Көжебай  //  Ақ  жол.  –  1924.  – 
29-октябрь. – №498.
369.  Литературная  энциклопедия.  –  Москва,  1991,  5-том, 
С.19-20.
370. Мүсірепов Ғ. Таңдамалы. Үш томдық. 1-том. – Алматы, 
1980, Б.372.
371. Ақмұханова Б. 20-жылдардағы әңгімелер ерекшеліктері 
// Жұлдыз, –1960, – №12, – Б.32.
372. Аймауытов Ж. Бес томдық шығармалар жинағы. – Ал-
маты.: Ғылым, 1997, Б.240.
373. Кеңесбаев I., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі. – Алматы, 
1975, Б.160.
374.  Аймауытов  Ж.  Шығармалары.  С.Қирабаевтың  алғы 
сөзі. – Алматы.: Жазушы, 1989. – Б.6.
375. Нұрғалиев Р. Сегіз қырлы, бір сырлы дарын // Қазақстан 
коммунисі, – 1989. – №6. –Б.85.
376. Ысқақұлы Д. Әдебиет өрнектері. – Алматы, 1996, Б.78.
377. Ақышев 3. Жүсіпбек және оның «Қартқожасы» // 1990. 
– №8. – Б.183.
378. Ақышев 3. Біздің мектеп қалай қалыптасты // Қазақстан 
мектебі. –1991. – №12. – Б.74.
379.  Әбілев  Д.  Жүсіпбек  аға  //  Қазақ  әдебиеті.  –  1989.  – 
13-октябрь.
380. Есім Ғ. Қартқожа кім? // Ақиқат. –1995. – № 11, Б.88-89.
381. «V». Кітап сыны // Еңбекші қазақ. – 1926. – 4-ноябрь.
382.  Тәжібаев  Ә.  Есімдегілер.  –  Алматы.:  Жазушы,  1993, 
Б.336.

289
383. Елеукенов Ш. Жаңа жолдан. С новый строки. – Алма-
ты.: Жазушы, 1989.
384. Жүсіпбек. Қазақ... // Еңбекші қазақ. –  1926. – 27-май.
385. Мұқанұлы С.  XX ғасырдағы қазақ әдебиеті (1-бөлім).  – 
Алматы.: Қазақстан мемлекеттік баспасы, 1932, Б.458.
386. Мұқанов С. Өмір мектебі. 3-кітап. – Алматы, 1970, Б.95.
387. ӨР ОМА. 25-қ., 1-т., 408-іс, 4-п.
388. Шәріпов А. Сұлтанбек Қожанұлы – әдебиетші. – Алма-
ты.: Ер-Дәулет, 1994, Б.98.
389.  Қамзабекұлы  Д.  Смағұл  Садуақасұлы.  –  Алматы.: 
Қазақстан, 1996, Б.231.

290
МАЗМҰНЫ
Сөз басы 
3
І бөлім. АЛАШ ОРДА  БАСПАСӨЗІ ЖӘНЕ 
 
ЖҮСІПБЕК  
6
Жүсіпбек қай жылы туған? 
6
Қаламгердің бүркеншік есімдері 
13
Төңкерістер қарсаңында 
18
«Сарыарқа» – Алаш Орданың үні болған газет 
24
Алаш Орда және большевиктер 
33
Жүсіпбек және «Сарыарқа» газеті 
47
Аймауытұлы – «Абай» журналының 
бас редакторы 
52
Алаш Орда ұраншыларының бірі 
78
ІІ бөлім. СОВЕТ ӨКІМЕТІ   КЕЗІНДЕГІ КӨСЕМСӨЗ 
 
ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ 
82
Жүсіпбек және «Қазақ тілі» газеті 
82
«Еңбек туы» газетін шығарған кез 
90
Аштарға көмек және «Қазақ тілі» 
97
Орынборда өткен бір жыл 
111

291
«Ақ жол» газеті және Ташкент кезеңі 
126
Тағы да қазақ әдебиеті мен өнері туралы 
143
Белгісіз шығармалары немесе
Шымкенттегі жылдар 
158
ІІІ бөлім. КӨСЕМСӨЗ ШЫҒАРМАЛАРЫНЫң 
 
ЖАНРЛЫҚ, ФОРМАЛЫҚ ЖӘНЕ  
  
 
СТИЛЬДІК ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
173
Қазақ көсемсөзінде очерк жанрын 
қалыптастырушының бірі 
173
Жүсіпбек – әдебиет сыншысы және фельетоншы  193
IV бөлім. КӨРКЕМ ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ 
 
ПУБЛИЦИСТИКАЛЫҚ  БЕЛГІЛЕР 
219
«Елес» және «Жаңабайдың
жанындағы трагедия» 
219
Қазақ сатиралық әңгімелерінің
негізін қалаушы 
224
«Қартқожақтың» әуелгі нұсқасы
жарыққа шыққан жоқ 
248
Сөз соңы  
260
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 
269

Нұржан ҚУАНТАЙҰЛЫ
Алаш Орда баспасөзі және
 
жүсіпбек АЙмАУЫТҰЛЫ
     
ISBN 978-601-7070-98-4
  
Басуға 26.10.13 ж. қол қойылды. 
Шартты баспа табағы 20. Есептік баспа табағы 18,6. 
Көлемі 60х84/16. Тираж 3000 экз. Заказ № 4233. Қағазы офсеттік. 
Өскемен қаласы, «Аltay-Пресс» ЖШС