Созылмалы ошақты эмфизема көне туберкулез ошақтарының, инфарктіден
қалған тыртықтардың төңірегінде дамып, көбінесе I-II сегменттерден орын
алады. Сол себепті оны
тыртықтық , немесе
перифокалдық эмфизема деп те
атайды. Созылмалы ошақты эмфизема, — әдетте
панацинустық эмфизем а
ацинустар керіліп, тегісіргелі қуыстар қалыптасады. Рентгенскопия кезінде
жаңылып, оны туберкулез кавернасы деп қалуға да болады. Көпқуысты
эмфизема
буллалы (
кеуекті )
эмфизема деп аталады. Плевраға жақын
кеуектердің плеврамен жабылған жағы жыртылып, кейде
спонтандық пневмоторакс дамиды.
Эмфиземаның бұл нысанында капиллярлар арнасы шағын ғана жерлерде
тұрпайыланады, сондықтан перифокалдық эмфиземаға кіші қанайналымы
шеңберіндегі гипертензия тән емес.
Викарлық (компенсациялық
эмфизема бір өкпені немесе оның бір бөлігін
алып тастағанда байқалады. Өкпенің қалған бөліктеріндегі тін көбейіп, ұлғаяды.
Біріншілік (идиопатиялық
панацинустық эмфизема сирек кездеседі,
этиологиясы да белгісіз. Альвеолалардың іргесі семіп, капиллярлардың іргесі
тұрпайыланып, кіші қанайналымында айқын бейнелі гипертензия дамиды.
Кәрілер эмфиземасы — қарттардың обструкциялық эмфиземасы; кәріліктен
өкпенің құрылымдары солып, кері дамиды (инволюция). Сондықтан дұрысы
оны
қарттар эмфиземасы деп атаған жөн.
Аралық эмфизема — эмфиземаның ерекше нысаны; науқас қатты жөтелген
кезде альвеолалар жыртылып, ауа өкпенің аралық тініне жайылады. Кейде ауа
көкірек қуысының, мойын мен беттің тіндерін де жайлап кетеді (
тері астының
