[Me+]∙[An-] > EK - тұнба түзіледі; (t = const) ЕРІГІШТІК КӨБЕЙТІНДІСІ ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ Белгілі бір концентрациядағы екі ерітіндіні өзара араластырғанда тұнба түзіледі ма, жоқ па анықтауға болады.
Мысалы: 0,05 М Pb(СН3СОО)2 ерітіндісін 0,05 М КСІ ерітіндісімен араластырса тұнба түсе ме, әлде түспей ме? ЕК(PbСІ2) = 2,4 ∙ 10-4 Pb2+ + 2СІ- → PbСІ2↓
1. Бір-біріне құйған кездегі қорғасын мен хлор иондарының конц-ры тең болады:
[Pb2+] = 5∙ 10-2 г-ион/л; [СІ-] = 5∙ 10-2 г-ион/л;
2. Бұл кездегі ЕК-сі : [Pb2+]∙[СІ-]2 = 5∙ 10-2 (5 ∙ 10-2)2 = 2,5∙ 10-5
Алынған мән қорғасын хлоридінің ЕК-інен (ЕК= 2,4∙ 10-4) 10 еседей кем. Сондықтан тұзға қарағанда ерітінді аса қаныққан болады да, PbСІ2-нің бір бөлігі ғана тұнбаға түседі. Демек PbСІ2 тұнбаға толық түсіру үшін тұндырғыштың артық мөлшерімен әсер ету керек, яғни хлоридтермен (NaCI, KCI).
[Me+]∙[An-] > EK - тұнба түзіледі; (t = const) ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ ЕРІГІШТІК КӨБЕЙТІНДІСІ Ерігіштік көбейтіндіні (ЕК) анықтауға мысал 100 мл күміс хроматының қанық ерітіндісінде 0,002156 г Ag2CrO4 бар. Күміс хроматының ЕК қанша болғаны?
Күміс хроматының 1 л ерігіштігін табамыз (моль/л)
а) 100 мл ----------------- 0,002156 г
1000 мл ---------------- Х Х = 0,02156 г/л
ә) Күміс хроматының мольдік массасы: МAg2CrO4 = 331,73
Сонда [Ag2CrO4] = 0,02156 / 331,73 = 6,5 ∙ 10-5 моль/л
2. Күміс хроматы былай диссоциацияланады: Ag2CrO4 ⇄ 2Ag+ + CrO42-
Сонда [Ag+] = 2 ∙ 6,5∙10-5 = 1,3 ∙ 10-4 (г-ион/л)
[CrO42-] = 6,5 ∙ 10-5 (г-ион/л)
3. ЕКAg2CrO4 = [Ag+]2 ∙ [CrO42-] = (1,3∙10-4) ∙ 6,5∙10-5 = 10,985∙10-13 ≈ 1,1 ∙ 10-12
ГРАВИМЕТРИЯЛЫҚ АНАЛИЗ ЕРІГІШТІК КӨБЕЙТІНДІСІ Тұнбаның түзілуіне (ерегіштігіне) әсер ететін факторлар:
