-ма қосымшалы біріккен сөздер. Қазақ тіліндегі БС-дердің енді бір
қатары етістіктен зат есім жасайтын -ма, -ме қосымшасымен келеді. “Өнімділігі
жоғары қосымша қатарына кейінгі кезеңдерде терминжасам процесінде актив
“мінез” таныта бастаған -ма, -ме, -ыс, -қы жалғауларын да қосар едік” дейді бұл
бағытта Ө.Айтбайұлы (36.140,144). Атап айтқаңда: айкезбе, ақжайма, алыпқашпа, алыпұшпа, баукеспе, елкезбе, жерқазба, жерқойма, жолжазба, жолсілтеме, иекартпа, кенкөтерме,сүнтізбе, қазанаспа, қазанжаппа, қарынбүрме, қолжазба, сарсолма, сөзтізбе, суырыпсалма, шығарыпсалма, ізжазба. Мұнда екі сыңардың арасын
аталған қосымша ұластырып, универбті заттандырып тұр.
-ыс қосымшалы біріккен сөздер. Етістіктен зат есім жасайтын -ыс қосымшасының енді бір қызметі тіркескен сөзді ұластыруда көрінеді. Мысалы,
беталыс, бетбұрыс, бұқатартыс, демалыс, жанбағыс, жүзтаныс, итжығыс, иткір- мес, көзтаныс, көзқарас, күнбағыс, күнбатыс, күнкөріс, күншығыс, қазантолмас, қантөгіс, құлаққағыс, көкөніс, өгізтартыс, серкетартыс сөздерінің белгілі бір ойын,
зат, ұғым атауы болып қалыптасуы екі сьңардың бірігіп қана бір денотаттық атау
жасау кажеттілігінен туындайды, сөйтіп номинация процесін -ыс жұрнағы
аяқтайды.
-қ қосымшалы біріккен сөздер. Тілімізде бөройнақ, жынойнақ, қанойнақ, қантышқақ, қанұйық, қолсоқпақ, құсойнақ, қызойнақ, мұзойнақ, ойтамызық, ойтолғақ, сақинасалмақ, тақиятеппексияқты изофеттік тіркес, зат есім мен
сабақты етістік тіркесіне –қ қосымшасы жалғанып, заттанған БС-дің бір жүйелі
қатары бар. Мұнда екі сыңардың біреуі жеке қалып, БС-дің жалпы мағынасын
бере алмайды, ал аталған жұрнақ тіркесті заттандырып, атауыштық қызметке
жұмсап тұр.
-қы қосымшалы біріккен сөздер. Сөзжасамда сирек болса да -қы жұрнағының БС жасау қызметі артып отыр. Олар, негізінен ақаутапқы, ауасүзгі, ауақыздырғы, буқыздырғы, етшапқы, жарықтүсіргі, майқайырғы, мұзқатқы, өрмек- тартқы, суқашыртқысияқты құрал, аспап атауларын, ішінара ойтүрткі, көзтүрткі сияқты дерексіз сөздерді жасайды.
* * *