Ұйғырлар- ежелгі тайпалық одақтардың бірі. Теленің шығыс тайпалары тоғыз тайпаға (тоғыз оғыздар) бөлініп, түркілерден тәуелсіз болуға ұмтылды.
680 жылы Екінші Түрік қағанатыныңқұрамына кірді.
742-744 жылдар Қарлұқтар, ұйғырлар мен басмылдардың үштік одағы Ашина әулетін талқандады. Олардың арасында түркі мұрагерлігі үшін күрес басталды.
Ұйғырлардың Яғлаһар әулеті өз қағандығын құрды.Ол тоғыз оғыз тайпаларын, қарлұқтар мен басмылдарды (тоғыз оғыз одағына «тең дәрежеде» қабылданған), ұйғырлармен тең құқылы теле тайпалар тобы мен алым төлейтін бағынышты бірнеше тайпаны біріктірді.
Ұйғыр қағандары Қытай үкіметіне ірі бүліктерді басып-жаныштауға қолдау көрсетті, Қытаймен бейбіт қатынасты сақтап отырды Олжа, салық және Қытаймен тиімді сауда ұйғыр тайпаларының арасында яғлақарлардың беделін көтерді.
Бұйрықтардың күшеюі 795 жылы Яғлақарлар әулетінің ығыстырылуына және оның Эдиздер әулетіменалмастырылуына әкелді. Бұдан кейін қағандық әлсірей бастады .
840 жылы қарлұқтар мен қырғыздар одақтасып Ұйғыр қағанатын құлатты.
