9 сұрақ
10 Сұрақ
Өсімдіктің вегетативті органдарына тамыр, сабақ, жапырақ және өркен жатады. Тамыр апикальды меристема арқылы оң геотропизм бағытында өседі. Тамыр әртүрлі қызмет атқарады. Өсімдіктерді топыраққа бекіндіріп тұрады. Тамырда қорлық заттар жиналады. Вегетативті көбею қызметін атқарады. Кейбір микроорганизімдер тамырмен селбесіп симбиоз құрады. Шығу тегіне қарай негізгі, жанама, қосалқы деп жіктеледі. Тамырлар жүйесіне қарай: шошақ тамырлар, кіндік тамыр және аралас тамыр деп бөлінеді. Экологиялық түрлері: ауа тамырлар, жер асты тамырлар, су тамырлары, гаустриялы тамырлар. Тамырдың ұзын бойында әртүрлі аймақтар болады. Олар: өсу, бөліну, сору, өткізу және тамыр аймақшасы. Тамырдың алғашқы құрылысын сору аймағынан көруге болады. Тамырдың алғашқы құрылысында сыртын қоршап жатқан ризодема қаптап жатады.
11 Сұрақ
Балдырлар — төменгі сатыдағы су өсімдіктері. Теңіз, көл, өзендерде, ағынсыз да және су қоймаларындарда өседі. Балдырдың жасушалық құрылымы болмайды, бір жасушалы, колониялы, көп жасушалы түрлері бар. Көп жасушалы өкілдерінің денесін таллом деп атайды. Жасуша қабығы гемицеллюлозадан және пектинді заттардан тұрады. Жасушасы негізінен бір ядролы. Цитоплазмасында митохондрия, диктиосома, рибосома, хромотофора сияқты органоидтары және вакуолясы (бос қуысы) боладыБалдыр — жан-жануарлардың мекені, тіршілік-терінің көзі. Бентосты Балдырға (теңіз, мұхит түбінде тіршілік етеді) қарағанда планктонды Балдырдың (суда қалқып жүретіндер) саны анағұрлым басым, сондықтан олар көптеген организмдердің қорегі болып табылады. Ағынсыз суларда өсетін Балдыр шіріп, сапропельге айналады. Сапропельден шайыр, бензин, керосин, техника майлар, лактар алынады. Балдырдың қалдығы балшыққа емдік қасиет береді..
12 Сұрақ
Балдыр көшеттері күшті тұтқыр, қабынуға қарсы, сонымен қатар микробқа қарсы, гемостатикалық, анальгетиктер, спазмолитикалық әсерге ие. Көбінесе олар асқазан-ішек жолдарының өткір және созылмалы ауруларына арналған қайнатпа, инфузия және тұнбалары түрінде қолданылады, диареямен, ішектің кеңеюімен бірге жүреді.
Дәстүрлі медицинада бидай тұқымының препараттары қан кетуге де қолданылады (асқазан, жатыр, геморроидальды); шаю үшін - стоматит, қан кету және қызылиектің босуы. Тұқым жемістерінің тұнбалары суық тигенде және подаграда қабылданады.
Жапырақтары мен қабығы тері аурулары, жаралар мен жараларға қолданылатын инфузиялар мен қайнатпаларды дайындау үшін қолданылады (лосьондар мен шайғыштар түрінде); стоматологиялық аурулар және тонзиллит үшін (шаю түрінде); гинекологиялық практикада (душинг түрінде); геморроймен (ситз ванналары түрінде). Фурункулозға компресстерді балдырдың жаңа піскен жапырақтарынан дайындайды, ал жапырақтары қайнатпасы бар ванна аяқтың шаршауын жақсы басады.
Достарыңызбен бөлісу: |