« Турецко-русский словарь» (1954),
« Татарско-русский словарь» (1913) т.б
сөздіктердегі материалдар пайдаланылды.
Сонымен қатар, сөздікте ақын-жыраулар шығармаларынан үзінділер келтіре
отырып, халық ауыз әдебиеті үлгілері мен көркем әдеби шығармалар, мақал-
мәтелдер, қанатты сөздер, фразеологиялық тұрақты тіркестер, қазақ
классикалық әдебиеті мен қазіргі әдебиет өкілдерінің шығармаларынан
дәйектеме сөйлемдер алынды.
Бұл сөздік қазіргі қазақ тіл білімінде көнерген аталым теорияларына
сүйеніліп жазылғандықтан, сол бағыттағы зерттеулерге қосылған үлес болып
саналады. Сонымен қатар жалпы оқырман қауымға кейбір шығармаларда
немесе мақал-мәтел құрамында кездескен түсініксіз көнерген аталымдарды
ұғынуға көмектеседі.
А Абат (абад) –
1) әдемі, көрікті. Саламат, сау жүрсіз бе, Аппаз аға,
Мұхаррап әһілі бәйітің, бала-шаға? Азамат – халық егасы, қатар-құрбың, А
бат па әр қауіптен барша саға?
(Ерімбет). Сауаптың көбісінен кеміп күнә.
«Азаптың ақыры −
абад » деген мақал, Хикая бұрынғыдан қалған және
(Нұртуған). Бұрынғы сахилардан сөз қозғайын, Жазбасқа тұра алмадым, қылып
тағат. Жайраңдап, шамаң келсе, сақилық қыл, Сахидың жүрген жолы болар
абад !
(Ерімбет). Абаттану – гүлдену, жайнау;
Абаттандыру – гүлдендіру, жайнату, құлпырту.
Абдәсте –
1) зат. Сулық орамал. Парсы тілінде
аб/су ;
шалма, орамал, дастархан деген сөздердің бірігуінен жасалған
(ПРС, М., 1953, І, 218). Қазіргі
қазақ тілінде бұл сөзді
әбдәсте, әбдесте түрінде қолдана береді
(Махмұтов А. КСЛ, 1963, 1). Қарындасың Қарлығаш,
