Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар
жүктеу/скачать 2,71 Mb. Pdf көрінісі
|
жыр әдеби тил
| Атаңа лағнет
заңғардың, Жеткізбес пе едім қазасын?! «Таңертең атаңа лағнет жауғыр малайларға бір түйе байлап қалыңдар десем, күнде түйелерге ере алмай, шаңдақта жататын мына жаман түйені алып қалып, маған ұят келтіргендерін қарашы?!» [Н.К.ІІт]. «О дүниеге барғанда тозақ отына күйерсің, тумай туа шөккір, қақбас! Бабамның аруағынан садақа кет!» [Н.К.ІІт]. Қорыта келгенде, Сыр бойы ақын-жыраулары Нұртуған Кенжеғұлұлы мен Ерімбет Көлдейбекұлы шығармаларындағы көнерген аталымдардың метафоралануы ерекше құбылыс екендігі дәлелденді. Ерімбет ақын өлеңдеріндегі қоғамдық-әлеуметтік, тұрмыстық қарым- қатынастарға байланысты қолданылған мақал-мәтелдердің көркемдік- танымдық әсерлілігі айрықша сезіледі. Қолданылған мақалдар мен мәтелдер ақын өмірінің ойшылдық және тәлім-тәрбиелік тағылымын қоршаған ортаға етене жақындастыру үшін үйлесімді ойлар үндестіктермен берілген. Мысалы: « Қайғы жоқ тәуекелде», «Кім өлсе соған туады ақырзаман», «Би болған күйер отқа», «Ақсағын тастамайды қашқан құлан», «Қартайып пайдасы жоқ 119 жасағанның», «Малы түгел, басы аман», «Ауру емес ажалды өлер», «Қазаннан күйе жұғады жүрсең жанап», «Түйеден соң майлы күйе», «Екі емес ерді сөзі», «Тік тиер достың сөзі», «Ақымаққа түсіну жоқ тимей таяқ», «Ұрының өзі айтпайды, сөзі айтады», «Бөрі ашар, түлкі көмер», «Бау санар жантақ өзін», «Иесін құтырған ит қабады», «Жігіт бұзады, Құдай түзейді», «Татулық екі жақтан», «Тумыштан тұлпар туады, жампоздан нар», «Алып – анадан, ат – биеден», «Адамның асылы анадан» т.б. жүктеу/скачать 2,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|