Қажеттіліктер және оның қанағаттандырылуы. Қажеттіліктер мен оларды қанағаттандыру мүмкіндіктерінің арасында үлкен өлшемді қашықтық бар. Оны нақты мысал арқылы көрейік. Сапалы толыққанды тамақтану қажеттілігі және оның шынайы қанағаттануын кесте арқылы талдап, бағалауға болады, ондағы мысалдар Россия мен басқа елдердің жанына жақын қолданатын азық-түліктері туралы мысалдар келтірілген.
Халықтың жанына жақын азық-түліктердің қолданылуы, кг/жыл
Азық-түліктер
|
Россия**
|
Австрия*
|
Франция*
|
АҚШ*
|
Ет және ет өнімдері
|
41
|
95
|
91
|
114
|
Сүт және сүт өнімдері
|
215
|
370
|
424
|
305
|
Балық және балық өнімдері
|
9,9
|
8,6
|
20,0
|
10,0
|
Қант
|
35
|
40
|
35
|
30
|
Өсімдік майы
|
9,3
|
18,2
|
15,2
|
24,0
|
Өсімдіктер және бақша өнімдері
|
83
|
90
|
132
|
119
|
Жемістер және жидектер
|
28
|
145
|
91
|
105
|
Нан және ұн өнімдері
|
119
|
73
|
82
|
112
|
Батыста көптеген елдердің тұрғындары тамақтану шегіне мүлдем мән бермейді. Белгілі шектеу азық-түліктің бағасы мен оның сапасында болады. Мысалы, Францияда буы бұрқыраған еттің бағасы Париж табиғатынан Аргентинаның қатырылған етінен әлдеқайда жоғары. Әртүрлі ерекшеліктер басқа тағамдарға қатынасында байқалады. Сондықтан, әртүрлі әлеуметтік топтың өкілдері сапасымен ерекшелінетін бірдей тағамдарды әртүрлі көлемде қолдануы мүмкін. Сонымен, кейбір дәстүрлі бөліктерін тамақ мөлшерлерінің европа халықтары мен АҚШ-та Еуропаның ортаңғы тұрғынының, соның ішінде россиялықтардың да тағамының қажеттілігінің эталоны ретінде қызмет атқарады деп айтуға болады.
1999ж Россиялықтардың тағам мөлшерінде 1,5-2 есе еттің құрамы түскен болатын. Елдегі экономикалық жағдайдан тағамның мөлшері өзгеріп отырды. Халық үшін ауыр болған 1950жылдары СССР тұрғындары орта есеппен 26кг ет және 172кг нан мен ұн өнімдерін қолданған. 1990ж Россияда адам басына 69кг ет қолданған.
Тәжірибе жүзінде әрқашан, соның ішінде қазіргі уақытта Россия тұрғындары етті қолданудан ғана емес, тағы да сүт өнімдерін, көкөністерді, өсімдік майын, жеміс пен жидекті де қолданудан артта қалған. Нан мен ұн өнімдерінің құрамында керекті калориялық тағам мөлшері өте көп. Бұл мөлшер халық денсаулығының көрінісі. Рессейдің едәуір тұрғындар бөлігі кестесінде келтірілген тағамдардың (наннан басқа) санын ақшаның жоқтығынан өздеріне жеткізе алмайды. Сонымен бірге ресейліктердің кейбір бөлігі өзін және туыстарының кез-келген мөлшерін қамтамасыз ете алады.
Достарыңызбен бөлісу: |