Оқулық Алматы : «Нұр пресс»

Конкурс
 
жəне
 
олимпиадалар
–
оқушылардың
білім
игеру
жолындағы
белсенді
қызметтеріне
дем
беріп
, 
оларды
өрістете
түседі
, 
шығармашылық
қабілеттерін
арттырады
, 
бəсеке
, 
жарыс
жеңісіне
ынталандырады
. 
Конкурстар
мен
олимпиадалар
əрқилы
деңгейде
: 
мектеп
, 
аймақтық
, 
республикалық
, 
халықаралық
- 
өткізіледі
. 
Соңғы
кезеңдерде
мұндай
оқу
формаларының
қашықтықтан
интернет
торабы
арқылы
ұйымдастырылатын
мүмкіндіктері
пайда
болды
. 
 
9.4. 
Оқу
 
түрлері
 
Оқу
мекемелері
тəжірибесінде
бірқатар
белгілерімен
дербестенген
оқу
түрлері
қолданылуда
. 
Оқу
 
түрі
– 
бұл
оқыту
жəне
оқып
-
үйрену
қызметтерінің
ерекшелігіне
орайластырылған
жалпылама
сипаттағы
білім
игеру
жүйесі
, 
яғни
оқу
процесіндегі
мұғалім
мен
оқушы
арасындағы
қарым
-
қатынас
, 
қолданымдағы
оқу
құрал
-
жабдықтары
, 
əдістері
жəне
формаларының
атқаратын
міндеттері
. 
Оқу
түрі
өз
негізіне
алынған
педагогикалық
 
технология
(
кейінгі
дəрісбаяндарда
қарастырылады
) 
сипатымен
анықталады
. 
Оқу
түрлері
келесідей
ажыралады
: 
түсіндірме
-
көрнекілік
, 
жалаң
-
жаттанды
(
догматикалық
), 
тұлғалық
бағдарлы
, 
компьютерлі
, 
модульді
, 
қашықтан
оқу
(
дистанционды
), 
пəнаралық
, 
т
.
б
. 
Түсіндірме
-
көрнекілі
: (
дəстүрлі
, 
ақпарат
 
жеткізу
) 
оқу
 
түрі
. 
Мұндай
оқуда
мұғалім
ауызекі
сөзбен
көрнекі
құралдарды
қолдана
отырып
, 
оқушыларға
дайын
материалды
ұсынады
, 
шəкірттер
ақпаратты
сол
күйінде
қабылдайды
, 
қайталап
айтып
береді
. 
Жалаң
 - 
жаттанды
 
(
догматикалық
) –
оқуда
тыңдаушы
ұсынылған
ақпараттың
мəн
-
мағынасына
еніп
жатпастан
, 
түсінбей
-
ақ
қабылдайды
. 
Проблемді
 
оқуда
ұстаз
басшылығында
оқу
, 
дəріске
байланысты
мəселелерді
шешу
үшін
оқушылардың
өз
бетінше
оқу
-
ізденіс
қызметтері
ұйымдастырылады
. 
Бұл
оқу
түрінің
тиімділігі
көптарапты
: 
жаңа
білім
, 
ептілік
, 
дағды
қалыптасады
, 
балалардың
қабілеті
, 
белсенділігі
, 
танымдық
қызығушылығы
, 
шығармашыл
ой
-
өрісі
жəне
басқа
да
тұлғалық
маңызды
сапа
- 
қасиеттері
дамиды
. 
Дамытушы
 
оқу
түрі
оқушылардың
білім
, 
ептілік
жəне
дағдыларының
күннен
күнге
арта
түсуіне
қажет
ішкі
психологиялық
жағдаяттардың
(
зейін
, 
түйсік
, 
қабылдау
, 
ес
, 
ойлау
, 
сөйлеу
жəне
т
.
б
.) 
жетіліп
баруын
қамтамасыз
етеді
. 
Оқу
жедел
қарқынмен
жоғары
деңгейде
жүреді
, 
білім
игеру
процесі
саналы
, 
мақсатты
жəне
жүйелі
құрылып
, 
негізінен
, 
теориялық
ақпарат
, 
мəліметтерді
меңгеруге
бағытталады
. 
Шығармашыл
 (
эвристикалық
) – 
оқу
проблемді
жəне
шығармашыл
оқудың
басты
принциптеріне
негізделеді
. 
Бұл
оқуда
оқушының
білімдік
табыстары
белгіленген
ғылыми
білімдер
кеңістігіндегі
оның

тұлғалық
шығармашыл
қабілеттерінің
өзінше
іске
қосылуымен
тікелей
байланысты
. 
Осыдан
, 
мұғалім
міндеті
– 
баланың
барша
ұнамды
адами
қасиеттерінің
(
нышан
, 
талант
, 
дарын
, 
т
.
с
.
с
.) 
оянуына
ат
салысып
, 
оларды
білім
игеру
процесіне
қоса
білу
. 
Тұлғалық
 
бағдарлы
 
оқу
мəні
– 
білімдену
бағдарламалары
мен
оқу
процесі
əр
оқушының
жеке
өзіне
тəн
танымдық
ерекшеліктерін
ескерумен
түзіледі
əрі
іске
қосылады
. 
Компьютерлі
 
оқу
 
жəне
 
оқыту
қызметтері
электронды
есептеу
машиналарының
кері
байланысты
оқыту
– 
бақылау
бағдарламаларына
негізделеді
.
ЭЕМ
оқу
процесіндегі
білім
мазмұнының
игеріліп
жатқандығы
жөнінде
кері
ақпараттың
дəл
əрі
молдығынан
даралықты
оқуды
күшейтеді
. 
Модульді

оқуда
– 
білімдік
ақпараттың
шағын
дидактикалық
бөлшегінің
– 
модульдің
көп
тарапты
қызметтер
атқаруынан
білім
мазмұнының
тұтастай
игерілуін
қамтамасыз
етуге
болады
. 
Қашықтықтан
 
оқыту
түрі
қазіргі
заман
телебайланыс
жүйесін
пайдаланумен
көзделген
мақсаттарға
қол
жеткізуге
мүмкіндік
береді
. 
Пəнаралық
оқу
– 
сыбайлас
білім
салаларындағы
пəнаралық
жəне
пəнішілік
байланыстарды
іске
асыруға
бағытталып
, 
біріктірілген
оқу
пəндерін
меңгеруді
көздейді
Сұрақтар
 
мен
 
тапсырмалар
 
 
1. 
Оқудың
ұйымдастырылу
түрі
деген
не
? 
2. 
Оқудың
сынып
-
сабақтық
формасының
ерекшелігі
неде
? 
3. 
Сабақ
құрылымының
əртүрлі
болуының
себебі
қандай
? 
4. 
Оқу
процесінің
əртүрлі
ұйымдасу
формаларына
өз
тəжірибеңізден
мысал
келтіріңіз
. 
5. 
Негізгі
оқу
түрлері
жəне
олардың
ерекшеліктері
қандай
? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

10 – 
дəрісбаян
. 
Оқу
 
барысындағы
 
диагностика
 
жəне
 
 
бақылау
 – 
қадағалау
 
 
Жоспары
1. 
Оқу
сапасын
диагностикалау
2. 
Қадағалау
түрлері
, 
формалары
жəне
əдістері
3. 
Оқу
іс
-
əрекеттерінің
нəтижелерін
бағалау
4. 
Бағалаудағы
қателіктер
10.1. 
Оқу
 
сапасын
 
диагностикалау
 
Білімдену
процесінің
ажыралмас
бір
бөлігі
диагностика
болып
табылады
. 
Диагностика
жəрдемімен
белгіленген
мақсат
, 
міндеттердің
табысты
орындалуы
анықталып
барады
. 
Ол
болмаған
жерде
дидактикалық
процесті
тиімді
басқару
мүмкін
емес
. 
Диагностика
 – 
бұл
дидактикалық
процестің
нəтижесін
анықтау
. 
“
Диагностика
” 
түсінігінің
мəні
“
білім
, 
ептілік
жəне
дағдыларды
тексеру
” 
түсінігімен
салыстырғанда
едəуір
тереңдеу
əрі
кең
. “
Тексеру
” 
нəтиженің
тек
көрсеткіштерін
ғана
аңдатады
, 
не
себептен
болғаны
жөнінде
дерек
бермейді
. 
Ал
диагностикалауда
нəтиже
өзіне
қол
жеткізген
əдіс
– 
тəсілдермен
бірге
қарастырылады
, 
дидактикалық
процестің
бағдар
– 
бағытын
, 
ілгерілі
не
кері
қозғалысы
анықталады
. 
Диагностика
өз
ішіне
бақылау
мен
тексеруді
, 
бағалау
мен
бағаны
, 
жинақталған
статистикалық
деректер
талдауын
, 
дидактикалық
процестің
жүрісін
, 
бағытын
жəне
жобалануын
қамтиды
. 
Диагностикалаудың
маңызды
бөлігі
– 
бұл
қадағалау
. 

жүктеу/скачать 1,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: