Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 7.7 Теңізде бұрғылау шарттары
Теңіздегі ұңғыманы бұрғылау үдерісінде қарапайым техникалық және технологиялық факторлар әсер етеді. Ең көп әсерін тигізетін табиғи фактор- лар, олар жұмыстың ұйымдастырылуын, техниканың конструктивті қолдануын, оның құнын, бұрғылаудың геологиялық мәліметтерін және т.б. қамтамасыз етеді. Оларға гидрометеорологиялық, геоморфологиялық, тау-кен-геологиялық шарттар жатады. 7.3-сурет. Теңіз қайраңындағы бұрғылау қондырғылары Гидрометеорологиялық шарттар теңіз толқуы, оның мұз және температуралық режимдері, су деңгейінің толқулары (көтерілу, қайтулар, айдау- лар) және ағымның жылдамдылығымен, көрініспен (тұман, төменгі бұлттық, жел, жауын-шашындар) сипатталады. 142 Кен орыннын, геологиялық құрылымы Жыныстардың физика-механикалық қасиеттері Өнімді түзілімдердің геоморфологиялық ерекшеліктері Жел Толқындар Судың ағып келуі -ағып кетуі Су деңге йінің тербелісі Ағымдар Тұмандар Борандар Жауын - ша- шындар Көріну Мұз режимі Температуралық режим Жағалаудың бойы Түптің топографиясы Түптің топырағы Судың тереңдігі Жасырын орнынан алыстығы Тау-ге ологиялық Теңіз ұңғыларын бұрғылау тиімділігіне әсер ететін факторлар Техникалық Гидромете орологи ялық Табиғи Теңіз бұрғылау н егіздер түрл ері Теңіз бұрғылау н егіздерді орнық тыру тәсілдері Бұрғылау станоктар, ин струме нттер түрл ері жән е олард ы жинау сұлбалары Ге омор фологиял ық Жүзбелі Түпке тірел етін Статик алық Динамикалық Арнайы теңіз Жер үсті Аралас Ұңғының тағайындалуы Барлау Құрылымды- карталы Инженерлі- геологиялық Пайдалану Соққылау Айналдыру Гидромехани- калық Басқалар Аралас Тұтас түппен (кернді алусыз) Су арынымен жынысты алу Интервал бойынша сынау Бұрғылау әдістері Технологиялық Бұрғылау тәсілдері 7.4-сурет. Теңізде ұңғыманы бұрғылаудың тиімдігіліне әсер ететін факторлар 143 Ресей жағалауын шайып жататын теңіздер үшін (Жапон, Охот, Беринг, Ақ, Баренцев, Татар бұғазы) толқын биіктігінің орташа қайталануы % есебімен мы- надай болады: 1,25 м (3 балл) – 57%; 1,25-2 (4 балл) – 16%; 2-3 (5 балл) – 12,7%; 3-5 (6 балл) – 10%. Балтық, Каспий, Қара теңізде толқын биіктігінің орташа қайталануы 93% , 3-5 м – 5%. Теңіз акваториясында бұрғылау кезінде ауа температурасының төмендеуі өте қауіпті. Себебі қатып қалған бұрғылау негіздемелерін, құрылғыларды іске келтіру көптеген уақыт және еңбек шығындарына әкеледі. Одан басқа бұрғылау уақытын тежейтін – тұман, ол мұз жоқ кездерде таңертең және түнгі уақытта байқалынады. Геоморфологиялық шарттар жағалаудың құрылысы, топографиясы және топырағы, ұңғыманың порттар мен құрлықтан қаншалықты алыста орналасқаны арқылы анықталады. Барлық теңіздердегі қайраң табанының біртекті емес аздаған қисығы болады. Жағалаудан 300-150 м арақашықтықта изобаттар 5м-де болады, ал 20-60 км арақашықтықта 200 м-де болады. Онда науалар, аңғарлар, ойпаттар болады. Түптік топырақ шағын аумақта біртекті болмайды. Құм, саз, балшық, ра- кушка, ұсақ жұмыр тастар, малта тастар астасып кездеседі. Теңіз кен орандарында қатты тау жыныстарын меңгерудің бірінші сатысын- да басты геологиялық зерттеудің объектісі ретінде 50 м-ге дейін тереңдіктегі жағалау аудандары болып табылады. Ол арзан барлау және аз тереңдіктегі кен орнындарды меңгеру, 50 м-ге дейінгі тереңдіктегі үлкен аумақтағы қайраңдармен түсіндіріледі. Геологтармен барланатын қайраңның негізгі аумағы 100 м-ден 25 км-ге дейінгі қашықтықпен сипатталады. Тау-кен геологиялық шарттар ұңғымамен жанасатын негізгі күшпен және т.б. физикалық-механикалық қасиеттерімен және қуатты құралдармен сипатта- лады. Қайраңның түзілімдеріне валундары қосылған борпылдақ ұсақ жыныстар жатады. Түптік шөгінділердің түзілімдерінің негізгі құрамдары ретінде батпақ, саз және галькалар болып табылады. Әртүрлі қоспаларға: саз-құм, құмайттар, құм-балшықтар жатады. Қиыр шығыс қайраңдары үшін түптік жыныстар: балшық – 8%, құм – 40%, саз – 18%, галька – 16%, басқалары – 18%. Валун- дар бұрғыланған ұңғымаларда 4-6% ұңғымалардың толық санында – 10-12% кездеседі. жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|