ерекшеліктері (И. П. Павлов
231
л, қоян - 0,04-0,05, қой - 0,5-0,6, сиыр -7,0-7,5, жылқы -7,5-8,5 л
ұйқы безі сөлін бөледі.
Ұйқы безінің сөл бөлу қызметі түрлі əдістермен зерттеледі.
И.П. Павлов бездің өзегіне көбек қою əдісін ұсынды (96,А-сурет).
Бұл əдіс бойынша өзектің ішекке ашылған жерін ойып алып,
сыртқа шығарып, теріге тігіп қояды. Қазіргі кезде бұл мақсатта
анастамоз жасау тəсілдері кеңінен қолданылады (96, Ə, Б-сурет).
Ұйқы безінің сыртқы секрециялық қызметі организмдегі
белоктардың алмасуымен тығыз байланысты. Сондықтан бұл
бездің жұмысы бұзылса, қан құрамындағы белоктардың мөлшері,
олардың арақатынасы өзгереді.
Ұйқы безінің қызметін жүйке
жүйесі жəне ішектен қанға өтетін
түрлі химиялық заттар реттеп оты-
рады. Кезеген жүйке талшықтарын
тітіркендіргенде сөл бөлу күшейеді.
Ұйқы безі сөлінің бөлінуін ұлтабар
96-сурет. Ұйқы безінің сөл бөлу қызметін
зерттеу мақсатында И. П. Павлов (А),
Н. В. Соловьев (Ə) ұсынған əдістер мен (Б)
айналым жолын жасау тəсілі:
1 - без өзегі;
2 - көбек орнатылып, оқшауланған ұлтабар
ұшының қиындысы; 3 - ұлтабар ұшындағы
көбек; 4 - оқшауланған безді ішекпен жал ғас-
тыратын түтік; 5 - ішек ұштарының жал ғасқан
тұсы
ұшының кілегейлі қабығында тұз қышқылының əсерінен түзілетін
секретин гормоны күшейтеді.
Ұлтабар ұшында панкреозимин
деген гормон да түзіледі. Ол ұйқы безі сөлінің құрамындағы
ферменттерді көбейтеді.
Достарыңызбен бөлісу: