Кеуде ңабырғасының ортаңғы ңабаты

378
6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
6.3.1. Кеуденің алдыңғы-жоғарғы аймағы
К еуденің а л д ы ң ғы -ж о ғ а р ғ ы ай м ағы н ы ң ортадағы ң абаты н да 
бірнеш е ф асц и ялар мен бүлш ы ң еттер бар (6.5 сурет). М ен ш ікті 
ф асц ия беткей ж ән е тереңдегі ж а п ы р а ң тар д а н тү р ад ы . Мен- 
ш ік т і ф асц и ян ы ң беткей ж а п ы р а ғы кеу ден ің ү л к ен бүлш ы ң еті 
мен алды ң ғы тістік б ү л ш ы қеттер д і ж а у ы п , терең дегі ж ап ы р ағы - 
мен оларға қ ы н ап түзейді. К еуденің ү л к ен б ү л ш ы қ ет і 3 бөлім нен 
түрады : ж оғарғы бөлігі — б ү ған ан ы ң м еди алды бөлігінен б аста­
лады , ортаңғы бөлігі — төстің ал д ы ц ғы бетінен, төм енгі бөлігі — 
ң үрсаң ты ң т ік б ү л ш ы қ ет ін ің ал д ы ң ғы бетінің с ің ір л і ң ы наб ы нан
басталады . К өрсетілген б ү л ш ы қет б ө л ік тер і м е н ш ік т і ф асц и я д ан
тараған перделермен бөлінген. Л атер ал д ы б ағы тта б ү л ш ы қеттер
ш оғы ры бір-біріне ң осы лы п , и ы қ сү й егін ің ү л к ен төм пегіне (tub. 
m ajor hum eri) б еки тін сің ір ң ү р ай д ы .
К еуденің ү л к ен бүлш ы ң етін қ а н д ан д ы р аты н а р т ер и я лар:
1) кеуде-акром ион ар тер и я сы н ы ң (a. thoracoacrom ialis) тар- 
м аңтары ;
2) қолты ң а р тер и ясы н ы ң (a. a x illa ris) та р м а қ тар ы ;
3) латералды кеуде ар тер и я сы н ы ң (a. th oracalis la tera lis) тар- 
м аңтары ;
4) қабы рға а р а л ы қ а р тер и я н ы ң (aa. in terco sta les) тесіп өтетін 
тарм ақ тар ы .
К еуденің алд ы ц ғы ж о ғар ғы ай м ағы С5 — С6 ш ы ғаты н алд ы ң ғы
ңабы рға аралы ң тар м ақ тар м ен нервтенеді.
Ү лкен кеуде б ү л ш ы қ етін ің ң ан та м ы р л ар ы н ы ң м олды ғы , оны 
п л асти к ал ы қ м атериал есебінде қ о л д ан у ға м ү м к ін д ік береді. Мы- 
салы бронхиалды ж ы л ан к ө зд ер д і ж аб у ға, со зы л м ал ы п л евр а эм- 
пиемасы кезінде ң уы сты то л ты р у ға, а ш ы қ п невм оторакс кезін д е 
кеуде ж а р ақ а т ы н ж аб у ға қо л д ан ад ы . М ен ш ікті ф ас ц и я н ы ң бет­
кей ж ап ы р ағы н ы ң кеуден ің ү л к ен б ү л ш ы ң етін ің іш ін бүлш ы ңет- 
тер ар ал ы қ перделерм ен б өлш ектеуіне б ай лан ы сты ір ің д ік т е р да- 
муы ш ектелген болады . М ен ш ікті ф ас ц и я н ы ң терең дегі ж а п ы р а ғы
кеуденің ү л к ен бүлш ы ң еті ар ты н д а о рн аласы п , одан м ай л ы ш ел- 
мен болінген. Осы арад а кейде субпекторалды ф легм он а д ам иды .
Б ү ған а — төс ф асц и я сы к еу ден ің к іш і б үлш ы ң етін е ң ы н ап тү- 
зейді. Б ү л ш ы қ ет пен он ы ц ф асц и я сы ар асы н д а ж ү ң а м ай лы ү л п а 
бар. С онды қтан, а й м ақ та ғы ф легм он а осы б ү л ш ы ң еттің п іш ін ін е 
үңсайды .
Б үған асты б ү л ш ы қет бүғана мен I қ аб ы р ға арасы н толты рады . 
Кейде бүл бүлш ы ң ет болм айды .
Бүғана сүйек. Оған 5 б ү л ш ы қ ет бекіген:
1) дельта тәрізд і (алды ң ғы -төм ен бетіне);

Клиникалық анатомия
379
2) трапеция тәр ізд і (акром и онды ң ш етін ің алд ы ң ғы -ж о ғар ғы
бөлігіне);
3) үлкен к еу дел ік (төм ен гі-алды ң ғы ш етіне);
4) кеуде-бүғана-ем ізікш е (ж о ғар ғы -ал д ы ң ғы ш етіне);
5) бүғанасты (ар тқ ы бетінің ортаң ғы 1 /3 -ін е).
Бүғана сүйегін ің әлсіз ж ер і — оны ң сы ртңы бөлігі мен ортаң ғы
бөлігі арасы ндағы ж ің іш к е ж ер і. Б ү ған а сы н ған д а сы н ы ң тар ды ң
орналасуы б үлш ы ң еттердің бекіген ж ер лер ін е б ай лан ы сты болады .
Кеуденің алд ы ң ғы — ж о ғар ғы ай м ағы н д ағы бүған а —кеуде үш - 
бүрышы ( tr. claviculopectorale) м аң ы зд ы а й м аң , онда ң олды ң қан- 
тамыр-нерв ш оғы ры о рн аласқан .
Бүл үш бүры ш ш екарасы :
1) үстінен — бүғана сүйек пен бүғанасты бүлш ы ң ет;
2) асты нан —к іш і кеуде б ү л ш ы ң етін ің ж о ғар ғы ң ы ры ;
3) м едиалды — төс қ ы р ы .
Үшбүрыш алды н ан бүғана-кеуде ф асц и я сы н ы ң ж ап ы р ағы м ен
жабылған.
Бүғана-кеуде үш б ү р ы ш ы н д а, алды н да-м едиалды -бүғанасты ве­
на; арты нда-сы ртқары -бүған асты ар тер и я , одан да артң а-латерал- 
ды-иың өрім і орн аласң ан .
Иың өрім ін ің ш оғы ры ү ш бүры ш іш ін д е — бүғана с ү й ек тің орта- 
сында ж атад ы . И ы қ асты а р тер и я —и ы қ өрім інен 1 см м еди алды
жерге п р о ек ц и ял ан ад ы , одан да м еди алды бүғанасты вена ж атад ы .
Сүйектің ж аб ы қ сы н ы ғы н д а бүғанасты б ү л ш ы қ ет ң ан там ы р- 
нервтерді зақы м д ан у д ан сақ тай д ы .
Біраң сүйек сы н ы қ тар ы ы ғы сң ан д а, сү й ек ты сы бүған а — кеуде 
фасциясымен бірге ж ы р ты л ы п , и ы қ өрім і а й н ал асы н а ң ан ж и н а- 
лып, нерв ш оғы ры н қы су ы м ү м к ін .
Келесі м аң ы зд ы ан а то м и я л ы қ ж а ғд ай — бүғанасты венан ы ң
сыртқы ңабаты бүғанасты бүлш ы ң ет ң ы н аб ы н а ж аб ы сң ан . Б ү л
ж ағдай, вена заң ы м д ан ған д а он ы ң ж и ы р ы л м а й а ш ы қ тү р у ы н а 
байланысты онда ауа эм болиясы дам у м ү м к ін д ігін көрсетеді.
Кеуде —бүғана ү ш б ү р ы ш ы н ан
б асқа, 
кеу ден ің
алды ң ғы - 
ж оғарғы ай м ағы н д а тағы е к і ү ш бүры ш бар:
1) кеуде үш бүры ш ы кеу ден ің к іш і бүлш ы ң ет а й м ағы н а тең;
2) кеуде асты үш бүры ш ш екар асы : ү л к ен ж ән е к іш і бүлш ы ң- 
еттердің төм енгі қ ы р ы ж ән е дельта тәр ізд і б ү л ш ы ң еттің
ш еті.
Б үл үш бүры ш тар ң о л ты қ ш ү ң қ ы р ы н ы ң ал д ы ң ғы қабы рғасы - 
ның қү р ам ы н а кіред і. (Б ү ған асты ай м ағы н қ ар а).

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: