Оқулық «Қазақстан Республикасының құқық негіздері»
ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК
жүктеу/скачать 1,86 Mb. Pdf көрінісі
|
| ЕҢБЕК ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК
ҚАМСЫЗДАНДЫРУ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ. 24.1.Еңбек құқығының пәні және әдісі Еңбек құқығы адамның қоғамдық қызметінің негізгі түрін еңбекке қатысуын жанама түрде білдіретін құқықтың маңызды саласы болып табылады.Еңбек құқығы пәнінің негізін еңбекті қолдану жөніндегі жеке дара қатынастар құрайды. Олар қызметкер мен жұмыс берушінің арасында қалыптасады және жұмысқа алу, жұмыс уақыты,демалыс уақыты,жалақы төлеу,еңбек тәртібі және басқа бірқатар мәселелер бойынша түрлі әлеуметтік байланыстарды қамтиды.Еңбек процесінің өмірде болу фактісінің өзі еңбек құқықтарымен байланысты және сондай ақ еңбек құқығының қолданылу аясына енетін қоғамдық қатынастардың тұтас кешенінің пайда болуына обьективті түрде алып келеді.Олардың біреулері еңбек қатынастарынан бұрын(мысалы, жұмыспен қамтылмаған халықты еңбекке орналастыру жөніндегі қатынастар),екіншілері олармен қатар жүреді(мысалы,жұмыс беруші,еңбек ұжымы,кәсіптік одақтар және өзге де ұйымдар арасында қалыптасатын ұйымдастыру басқарушылық қатынастар),үшіншілері-солардан туындайды (мысылы,қызметкерлердің денсаулығына келтірілген зиянды өтеу жөніндегі іс жүргізу-еңбек қатынастары және т.б.) 295 Сонымен,еңбек құқығының пәні еңбекке қабілеттікті іске асыру, еңбекті ұйымдастыру мен басқару жөніндегі мемлекеттік және жеке ұйымдарда азаматтардың еңбегін қолдану жөнінде қалыптасатын жеке дара да,сондай-ақ ұжымдық та қоғамдық қатынастарды құрайды. Еңбек құқығының әдістері саланың пәніне енетін жоғарыда аталған қатынастарды реттеудің жолдары мен тәсілдерін сипат- тайды. Оларға мыналар жатады:еңбек құқықтық қатынастарын орнықтырудың шарттық сипаты:өзара міндеттемелерді орын- даудың ерекше режимі:еңбек жағдайларын орталықтан және жергілікті жерде,нормативтік және шарттық реттеуді үйлестіру:сыйақының ұжымдық және жеке еңбек нәтижелеріне байланыстылығы:санкцияларды қолданудың соттан тыс тәртібі және т.б. Құқықтық реттеудің айрықшаланған пәні мен өзіне тән әдісінің болуы еңбек құқығының құқық жүйесіндегі дербес сала ретіндегі орнын белгілеп береді. жүктеу/скачать 1,86 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|