Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
| 5
2 3
4 7 9
6 8 1 сурет. Ӛндірістік тракторының шынжырлы арбасы: 1 - трак; 2 – топырақ ілгіш; 3 - тартқыш каток; 4 – қорғаныш қабықшасы; 5 – жетекші жҧлдызшасы; 6 - тіреуішті каток; 7 – шынжырлы арбасының рамасы; 8 – жоларалық тоспа; 9 – сақтандырушы –бағыттаушы тоспа сурет. Ҥшбҧрышты пішінді шынжырлы арба: 1 – артқы тіреуіш каток; 2 – жетекші жҧлдызша; 3 – аралық іреуіш катоктар; 4 – шынжырдың тіреуіш учаскісі; 5 – алдыңғы тартқышкатогы 3 5
4 сурет. Кӛпдискілі майтиеуіш тоқтатушы: 1 – сығу серіппесі; 2 - піспек; 3 - қысу дискісі; 4 - жетекті диск; 5 - жетекші диск Базалық тартқыштарының барлық түйінділер мен агрегаттары əлбетті сыртқы түрін машинаға келтіру үшін жəне дыбысоқшаулауын қамтамасыз етуге, сонымен бірге ылғал, кір жəне вандализмнен қорғауға алынған, корпустық жəне қаптама панелдерімен жабылады. Операторлық кабина жүргізушіні сыртқы ортадан оқшаулайды жəне машинамен басқару жұмыс орталығы етіп қызмет етеді. Арнайы шектеулер ауыр заттардың кабинаға құлауы кезінде (FOPS құрылымы) немесе машинаның аударылуы кезінде (ROPS құрылымы) кабинаның ішіндегі өмірлік кеңістігін сақтайды. Тағайындауынан байланысты стандарттық, ұзартылған жəне кеңейтілген шассиімен шынжырлы бульдозерлері қолданылады. Стандартты шасси жалпы бульдозерлік жəне жоспарланған жұмыстары үшін аса қолданбалы. Қозғалтқыштың жоғары қуаттылығымен бірге ұзартылған шынжыр арбасы курстық тұрақтылығы мен жоспарлы тəсілдерін жақсартуы, топыраққа қысымды аса тең таратуы, жұмыс жылдамдықтарын жоғарлатуы қажеттілігі кезінде пайдаланылады. Кеңейтілген сорап пен топырақпен шынжырдың байланыс алаңын жоғарлатуы машинаның əлсіз топырақтарында өтуін жоғарлатады жəне қопсарлы немесе аса ылғалды топырақтарында тиімді жұмысына себептеседі. Шассидің кез келген түрімен машинаны таңдау кезінде, шынжырдың тіреуіш бетінің алаңын жоғарлатуы оңтайландыруының нашарлауына жəне жылжу мен айналуына қуаттылығының шығындарын жоғарлатуына əкеледі. Бульдозердің жұмысының тиімділігі көптегенінде орындалған жұмыс пен базалық машинасының бульдозерлік білігінің болмауымен анықталады. Білікті таңдау кезінде машинаның тарту мүмкіндік ктері мен жиі кездескен топырақтарының қасиеттерін есепке алу қажет. Тікелей білік немесе жалпы бульдозерлік жұмыстары үшін білігі (5.15 сурет) кез келген бульдозерлік жұмыстарында пайдаланылады. Қалыпты жəне жоғары мықтылығымен топырақтарды дайындауы кезінде аса тиімді. Кесу ернеуіндегі тартуы мен жиынтықты қуаттылығының аса үлкен мағынаны алады, топыраққа жедел тереңдетіледі жəне жедел толтырылады. Көлденең жазықтықта аударылуымен жұмыс істей алады, бұл оның мықты топырақтарындағы тиімділігі мен əмбебаптылығын жоғарлатады. Тікелей білігі – буфер (5.16 сурет) олардың шөміштерін толтыруын жақсартуы үшін итергіш скреперлері бульдозерлерде орнатылады. Біліктің маңдай бөлігінің күшейтілген қосымша табағы скрепердің буферлі құралынан соққыларды амортизациялайтын, резеңкелі тоспамен жабылған. Біліктің тиесілі үлкен емес ұзындығы оның бұрыш дөңгелектерін скрепердің пневмодөңгелектерінің зақымдануы мүмкіндік гін шығарады жəне бульдозерді қысымды жағдайлар жұмыстары кезінде аса маневрлік етіп жасайды. Скреперлердің жүктеуі арасындағы үзілістерінде осындай білігімен бульдозер жалпы бульдозерлік жұмыстар мен карьерді тазарту мен дайындауы үшін пайдаланылады. сурет. Жалпы тағайындалуымен тікелей бульдозерлік білік: 1 – бҥйірлі пышақ; 2 – оң бҥйірлі жақ; 3 – маңдайлы бӛлік; 4 – сол бҥйірлі жақ; 5 – бҧрыштық пышақ; 6 – кесетін ернеуінің ауыстыру пышақтары сурет. Бульдозер-итергіш ҥшін тікелей білік-буфер 1 – бҥйірлі пышақ; 2 - бҥйірлі ҥшкіл; 3 – резеңкелі тоспамен кҥшейту беті; 4 – маңдайлы бӛлігі; 5 - кесетін ернеуінің ауыстыру пышақтары; 6- бҧрышты пышақ Кесетін ернеуіндегі үлкен жиынтықты қуаты мен жоғары беріктігінің арқасында ауыр топырақтарды дайындауы кезінде қолдана алынады, бірақ топырақты тасымалдауы кезінде төмен жинағыш қабілеттігінінен аз тиімді. Айналымды үйінді (5.17 сурет) əмбебаптық немесе U-тəрізбес рамасы көмегімен базалық машинасында монтаждалады, осының арқасында тіке жағдайынан жоспарда 25° бұрышына айналады. Траншеяның кесу мен қайта көму, жолдарды пионерлік келтіруі кезінде бүйірлі біліктеріне топырақты салуы үшін пайдаланылады. Үлкен ұзындығынан аз қаттылығы мен төмен жиынтықты қуаттылығымен ерекшеленеді, сондықтан ауыр жұмыстар мен тасты топырақтары үшін ұсынылмайды. Сфералық немесе əмбебапты үйіндінің дөңес беті (5.18 сурет) цилиндрлік бетімен бір орталық жəне екі бүйірлі секцияларынан тұрады. Орталық секциясы үйіндінің 40% аспайтын алаңын алады, ал орталыққа доғал бұрышта орналасқан бүйірлі секциялардың шеттері олардың шеттері арасында 20...40°% қашықтықта алдыңа шығады. Жоспардағы бүйірлі секцияларының пышақтары арасындағы бұрышы 150° жоғарламайды. Сфералық үйіндісі жақсы жинақтағыш қабілттігімен иеленеді, сондықтан ол эстакадалардан бункерлерді тиеу, суылмалы материалдарын текшелеу, үлкен алаңдарын жоспарлау, мағыналы қашықтығында топырақтың үлкен шамасын тасымалдау үшін жəне т.б. қолданылады. жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|