292
жауапкершілікті ӛз мойнына алу. Осы мәселенің бар екендігін
қабылдай отырып жанып жатқан адам мәселенің алдын алу ҥшін
жасалынатын барлық әрекеттер ҥшін тек ӛзі ғана жауап беруі тиіс.
Ӛкінішке орай, осындай адамдар не істеу керек екенін тҥсінеді және
біледі, бірақ әдетте оны жасауға кҥш жігері жоқ болып шығады.
Ӛздерінің әлсіздіктерін сезіне отырып олар тек қана мәселе жӛнінде
алаңдайды, тынышсыз болады. Бҧл жағдай пайда болған мәселені
талдап және қарастыруды талап етеді, осы сәт достары мен
әріптестерінің кӛмегімен жҥзеге асады. Мәселені жанған мҧғалім
басқа адамдар кӛмектескісі келетінін кӛріп, тҥсінеді де, ӛзі оң
шешімге келіп, мәселеге жақсы жағынан қарауға тырысуға болады.
Когнитивті айқындықтың нақты деңгейіне жету. Жанудың
ӛзіндік тәуелсіз эмоциялық қҧрамдас бӛлігі бар.
Аталып ӛткендей,
жанып жатқан адам ӛзін тҧзаққа тҥскендей сезінеді, оған барлық
нәрес қызықсыз, пайдасыз болып кӛрінеді. Осы сатыда жану кҥйіне
нақты қандай сәттердің әсер ететінін табы ӛте маңызды болып
табылады. Іс жҥзінде бҧл проблема тек мҧғалімнің эмоциялық
кҥйзеліс сезіммен байланысты екендігіне байланысты болмайды.
Шын мәнінде оның ӛмірінде оны дәл осылай сезінуге мәжбҥрлейтін
жағдайлар болып жатады. Мҧғалімнің жеке ӛмірі мен оның
жҧмысында болған оқиғаларды кеңінен талдау жағдайды және осы
мәселені шешу жолдарын дҧрыс тҥсінуге кӛмектеседі.
Жануды жеңудің жаңа тәсілдерін әзірлеу. Когнитивті
айқындыққа жету дәрежесі , әдетте, мҧғалім психологиялық жаңа
әдістер мен амалдар, техникалар табуына әкеліп соғады. Осыған
қарамастан оның іс – әрекетінде ҥлкен ӛзгерістер байқалмайынша
барлығы баяғы орнында қала беруі мҥмкін. Мінез-қҧлықтың ӛзгеру
процесінің бірінші кезеңі, біз айтқандай, нақты жеке және кәсіби
мақсаттарды тҧжырымдау болып табылады. Сонымен қатар, жану
кҥйінің пайда болуына әкелетін барлық себептерді ӛзгерту мҥмкін
деп ойлауға болмайды, бірақ егер адам белгілі бір мақсаттар мен
міндеттерді нақты анықтаса, онда бірдеңе ӛзгеруі мҥмкін. Егер
мақсаттар туралы айтатын болсақ, онда мақсат мынадай болуы
қажет:
нақты
тҧжырымдалған,
стандартталған,
кҥтілетін
нәтижелерге сәйкес, нақты қол жеткізілетін.
Тапсырманы орындаңыз:
Достарыңызбен бөлісу: 
