Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2
жүктеу/скачать 9,99 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ИНТЕРЛЕЙКИН–10
| ИНТЕРЛЕЙКИН-9 (адамның хромосомаларының 5-жұбы). Мес
жасушаларының және белсендiрiлген Т-хелперлердiң өсу факторлары болып келедi. 30000 – 40000 Д молекулалық салмағы бар. ИЛ-9 (лектиндер мен CD-3-ке қарсы антиденелермен қоздырылып) көбiнесе, Тх2-лермен өндiрiледi ең соңғы болып өндiрiледi. Алғашында ИЛ-9 кейбір Т-хелперлік клондарға әсер ететін Т- жасушалық өсу факторы ретінде бейнеленген. ИЛ-9 белсенділігі Т- жасушаларының белгілі бір субпопуляциясымен шектелмейтіні соңғы кезде дәлелденгенімен, қоздырылу сатысына тығыз байланысты (мысал үшін, шеткері қаннан қазір ғана бөлінген лимфоциттер ИЛ-9 жауап бермейді, лектинмен қоздырылғандар жауап береді). ИЛ-9 келесі биологиялық эффектілерді көрсетеді: ИЛ-4-пен шақырылған Е және G иммуноглобулиндерiнiң синтезін күшейтеді; тышқан сүйек кемігінен бөлінген мес жасушаларының тізбектерінің пролиферациясын шақырады; 137 ИЛ-6 өнімін және сериндік протеазаларының синтезін қоздыру және жоғары аффиндік IgE-рецепторларының экспрессиясын жоғарлату арқылы мес клеткаларының пісіп жетілуін шақырады; қан түзуге (әсіресе эритропоэзге) әсер етеді, гемопоэздің басқа тізбектерінiң пролиферациясына әсерi төмен; тышқандардың нейрондарының бастауыш жасушаларының морфологиялық жетілуі мен қоздырылуын жоғарылатады. ИЛ-9 экспрессиясының ақаулығы Т-жасушалық онкогенезді қоздыра алады деген болжам бар. Ходжкин ауруы және үлкен клеткалық анапластикалық лимфомалармен науқастанған адамдарда ИЛ-9 арналған м-РНК экспрессиясы табылды. ИНТЕРЛЕЙКИН–10 (адамның хромосомаларының 1-жұбы). 1989 жылы Тх1 активтілігінің ингибиторы ретінде бейнеленген. Молекулалық салмағы 35 000 – 40 000 Д құрайды. Негізгі өндіруші жасушалары ретінде Тх2, сонымен қатар В-лимфоциттер, макрофаг/моноциттер (антигендер мен бактериалдық өнімдерімен қоздырылу нәтижесінде) және цитотоксикалық Т- жасушалары қызмет етеді. ИЛ-10 негізгі эффектісі ИЛ-2 мен IFN-γ өнімін төмендету арқылы Тх1 қалыптасуын және белсенділігін тежеу, Тх1 мен NK – жасушаларының цитокиндерінің өнімін басу (басқаша айтқанда, IFN-γ-ға қарама қайшы әсері бар, иммундық жауапты баяу жоғары сезімталдықтан гуморалдық жолға түсіреді) және макрофагтардың белсенділігін төмендетеді, сонын ішінде қабыну цитокиндерiнiң өнiмiн (ИЛ-1, 6, 8, МТФ, TNF-α және Тх1 дамуын шақыратын активтелген макрофагтармен өндірілетін ИЛ-12) тежейдi. Осыған байланысты ИЛ-10 негізгі қабынуға қарсы цитокин болып келеді. Әр түрлі індеттерден организмді қорғайтын Тх1 азаюы қоздырғыштардың көбеюіне алып келеді. Кейбір вирустарда (Эпштейн-Барр вирусы сияқты) ИЛ-10 аналогын негіздейтін тектері табылған. Сол себептен иммундық жауаптың белсенділігі төмендейді. Вирустық ИЛ-10 IFN-γ синтезін төмендетіп макрофагтардың белсенділігін басады. Басқаша айтқанда, ИЛ-10-ға ұқсас Эпштейн-Барр вирусының цитокины бұл вируспен зақымдалған жасушаларына қарсы Т-лимфоциттердің жауабын әлсіздендіреді, індеттің нысаналарын көбейтеді. ИЛ-10 МНС II-ші клас молекулаларының экспрессиясын, митогендермен қоздырылған Т- жасушаларының пролиферациясын және баяуланған жоғары сезімталдықтың дамуын тежейді. Сонымен қатар, ИЛ- 10 тимоциттердің көбеюіне қатысатын ИЛ-2 мен ИЛ-7 кофакторы ретінде, ИЛ-4 синергисті ретінде жұмыс атқарады, В- жасушаларының көбеюін күшейтеді, оларды апоптоздан қорғайды, IgМ мен IgA синтезін жоғарылатады. Қорытып айтқанда, ИЛ-10 иммундық жауаптың гуморалдық негіздерін дамытады, гельминттерге қарсы қорғаныс пен организмнің аллергиялық реактивтілігін қамтамасыз етеді. ИЛ-10 макрофагтар мен Тх1 активтілігін басатын Тх2 кейбір биологиялық эффектілерін 138 қамтамасыз ететін иммундық жауаптың маңызды реттегіші болып табылады. жүктеу/скачать 9,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|