Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі
жүктеу/скачать 20,14 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2
- м ы с а л . 97 ,а-суретте кескінделгсн күрделі геометриялық де- нснің сол жақ көрінісін салу керск. Тапсырманы орындау үшін сызбаны оқып, күрделі денеге талдау жасайды. Алдымен оны өзімізге белгілі геометриялық денелерге ажыратамыз. Дененің алдынан қарағандағы көрінісінде төрт гори- зонталь сызық бар. Олар нәрсені үшке бөледі. Жоғарғы екі гори- зонталь сызықтың аралығындағы бөлігі 1 қиық конус екеніне, ортаңғы бөлігі 2 алты бұрышты дұрыс призма екенінс көз жеткізу қиын смсс (97,ә-сурст). Ал төмеигі бөлігі екі жарты цилиндрден 3 жәнс_5, параллелепипедтен 4 тұрады. Бүл аталған қарапайым гс- і * / 9.7-сурет омстриялық денелердің проекцияларын салу жоғарыда (§ 23) қарастырылды. Бсрілгсн күрдслі дснснің сол жақ көрінісі оны қүрай- тын қарапайым денелердің сол жақ көріністерінен түрады. Алдымсн астыңғы бөлігінің сол жақ көрінісін салуға болады. Біз жарты цилиндрді 3 көрсміз, ал параллслепипсд 4 және жарты цилиндр 5, оның тасасында түрғандықтан, көрінбсйді. Аталған бөліктср 3, 4 және 5 профиль проскциялар жазықтығына олардың алдынан қарағандағы көрінісінің деңгсйінде орналасқан тік төртбүрышқа про- скцияланады. Бүл тік төртбүрыштың биіктігі алдыңғы көріністсн, ені үстіңгі көріністен алынады. Сол жақтан қарағанда призманың үш жағы көрінеді. Бүл үш жақтың ортаңғысы дсңғсйлік фигура болғандықтан, бүрмаланбай натурал шамасын сақтап проскцияла- нады. Қалған скі жағы профиль проскциялар жазықтығына 60°-қа тсң бүрыш жасап көлбсйді. Сондықтан проскцияда бүл екі жақтың ені ортаңғы жақ снінің жартысына тсң болады. Қиық конустың сол жақ көрінісі оның фронталь проскциясына тсң трапсция болады. Сол жақ көріністі түрғызуды оның симмстрия осін салудан бастау керек. 3 - м ы с а л . 98,а-суреттс басты және үстіңгі көріністсрі бсрілгсн тстікбөлшсктің сол жақ көрінісін салу ксрск. Тапсырманы орындау үшін бсрілгсн көріністсргс зср салып қарайық. Нәрсснің ксңістіктсгі пішінін көз алдымызға слсстстіп көрсйік. Бүл жағдайда бізгс өзімізгс бслгілі призма мен цилиндрдсн 87 98-сурет тұратын тстікбөлшек беріліп отыр. Цнлиндрдің де, үш бұрышты призманың да ойықтары бар (98,э-сурет). 83-суреттегі призманы оның табанына параллель жазықтықпен ортасынан қиып, жоғарғьі бөлігін алып тастайық. Енді призманың қалған бөлігін 98,&-суреттсгі ойығы бар призмамен салыстырып, олардың бірдсй фигуралар екен- дсрін көрсміз. Енді берілген тетікбөлшектің сол ж ақ көрінісін салу оңай (98,6-сурет). Цилиндрдің сол жақ көрінісі вертикаль оське қарағанда симмет- риялы фигура сксніне, ал призманың сол ж ақ көрінісінде симмет- рияның жоқтығына көңіл аударған дүрыс. Толықтыру әдісі. Бұл әдісті қолданғанда берілген нәрсенің пішінін түсіну үшін, оны бұрыннан бслгілі қарапайым денсге дейін толықтырады. Одан ксйін алынған қарапайым геометриялық дснсні жазықтықтармсн немесе басқа беттермен қия отырып, бірнеше бөліктсрге ажыратамыз. Осы бөліктердің бірсуі бізге берілген нәрсе болып шығуы ксрек. Толықтыру әдісін жоғарыда бірнеше рет қолдандық. 25-параграфта қиық пирамида, қиық конус және т.б. алу үшін толық пирамида, толық конус және т.б. қарастырылып, оларды жазықтықпсн қидық. Ойығы немесе тссігі бар денелсрдің проскцияларын салғанда да толықтыру әдісін қолдандық. Тағы да мысалдар қарастырайық. жүктеу/скачать 20,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|