Оқулық «гэотар-медиа»


ТЕРІАСТЫ МАЙ-ШЕЛ ҚАБАТЫ



Pdf көрінісі
бет84/315
Дата15.11.2023
өлшемі12,15 Mb.
#122940
түріОқулық
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   315
124
ТЕРІАСТЫ МАЙ-ШЕЛ ҚАБАТЫ
ӨЗГЕРІСТЕРІНІҢ СЕМИОТИКАСЫ 
 
МАЙДЫҢ ЖЕТКІЛІКСІЗ ТҮЗІЛУІ 
Ерте жастағы балаларда май-шел қабатының 
жеткіліксіз дамуын «гипотрофия» терминімен 
белгілейді. Егер бала бір жастан жоғары болса 
дистрофия туралы айтылады. Арықтаудың ең 
жоғарғы деңгейі кахексия деп аталады (сурет 5-
41). 
Тері асты май-шел қабатының жеткіліксіз 
дамуының себептері болуы мүмкінділігі: 
-
конституциональдық ерекшеліктер (дене 
қалпының астеникалық түрі); 
-
жеткіліксіз 
немесе 
үйлесімді 
емес 
тамақтану; 
-
асқорыту ағзаларының аурулары; 
-
ұзақ интоксикация; 
-
созылмалы инфекциялық аурулар; 
-
ішек құрттары инвазиясы; 
-
ОЖЖ патологиясы; 
-
психикалық және эндокриндік аурулар; 
-
залалды ісіктер. 
 
МАЙДЫҢ АРТЫҚ ТҮЗІЛУІ 
 
Майдың артық түзілуі (семіздік) жиі 4 жасқа дейін және 7 жастан 11 
жасқа дейін дамиды. Егер баланың қазіргі бой ұзындығында дене массасы 
орта дене массасы көрсеткішінен 20%-ға жоғары болса, семіздік деп 
белгіленеді. Семіздік дамуында әлеуметтік, эмоционалдық, генетикалық 
факторлар және физикалық белсенділіктің жетіспеуі маңызды роль 
ойнайды. 
Сурет 5-41.
Кахексия 
(Балалар аурулары 
клиникасының 
мұрағатынан фото) 


125 
 
Семіздік біріншілік (экзогенді) және екіншілік болуы мүмкін. Артық 
тамақтанудан, жеткіліксіз қозғалыстан өмір сүру және т.б салдарынан 
дамитын біріншілік семіздікте тағамның энергетикалық құндылығы 
организм 
шығындайтын 
энергиядан 
жоғары. 
Екіншілік 
семіздік 
эндокриндік патологияда (мысалы: гипотиреоз, жыныс бездерінің 
функциясы бұзылыстарында, Инценко-Кушинг синдромында, гипофиз 
ісігінде және т.б), краниофарингиомада, нервтік булемияда және т.б 
дамиды. Семіздік сондай-ақ көптеген тұқым қуалайтын ауруларда (Даун 
ауруы, 
Прадер-Вилли, 
Лоренс-Мун-Барде-Бидл 
синдромдарында, 
адипозогенитальді дистрофия және т.б) дамиды. 
Дене массасының артықшылығы, тіндер тургорының төмендеуі және 
тері асты шел қабатының шамадан тыс гидрофильділігі, оның біркелкі 
таралмауымен, рациональді тамақтанбау себебінен дамыған дистрофияға 
тән (сурет 5-42). 
Майдың артық түзілуімен қатар, оның біркелкі таралмауы мүмкін. 
Мысалы, Иценко-Кушинг синдромында май бетте (айтәрізді бет), мойында 
(«бұлан шоқтығы»), дененің жоғарғы бөлігінде және ішінде кыртысталады 
(сурет 5-43). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   315




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет