Протон - р
Нейтрон - n
Протон. Протон р әрпімен белгіленеді, оның заряды +e және массасы
mp= 938,28 МэВ. (1)
Салыстыру үшін электронның массасын келтіретін болсақ, ол мынаған тең болады:
me= 0,511 МэВ . (2)
(1) және (2) теңдіктерінен протон мен электронның массаларының арасында мынадай қатынас орын алатынын көреміз:
mp= 1836 me . (3)
Протонның спині ( S= ) және меншікті магниттік моменті бар:
p= я , (4)
мұндағы:
я =5,05·10-24 эрг/Гс (5)
ядролық магнетон деп аталатын магнит моментінің бірлігі. Бор магнетонымен ( Б= = 0,927·10-20 эрг/Гс) салыстырсақ, я шамасы Б -дан 1836 есе кіші болатындығы шығады. Демек, протонның меншікті магниттік моменті электронның магниттік моментінен шамамен 660 есе кіші болады.
Нейтрон. Нейтронды ( n ) 1932 ж. ағылшын физигі Д. Чедвик ашқaн болатын. Оның электрлік заряды жоқ, бейтарап бөлшек, ал массасына келсек, ол
mn= 1,00867 м.а.б.=939,57 МэВ . (6)
протон массасына өте жақын. Нейтрон мен протонның массаларының айырымы mn-mp шамамен 2,5 me электронның массасына тең.
Нейтронның спині де протонның спиніндей ( S= ) және (электрлік заряды жоқ бейтарап бөлшек болғанымен) меншікті магниттік моменті бар
Қандай ядролар изотоп деп аталады?
Изотоптар - Ядроларында протондар саны бірдей, бірақ массалары әртүрлі белгілі бір элементті құрайтын атомдар түрі.
Ядроның массасының ақауын қалай есептейді?
Масса ақауы, масса дефектісі — атом ядросын құраушы нуклондар (нейтрондар мен протондар) массаларының қосындысы мен ядро массасының (М) арасындағы айырым ( ):=ZMp+(A––Z)Mn–M, мұндағы Z — ядродағы протондардың саны, А — ядроның массалық саны, Мр мен Мn — протон мен нейтронның массалары. М. а. массаның атомдық бірлігімен өрнектеледі және ол ядродағы нуклондардың байланыс энергиясына тең (кері таңбамен алынған). М. а. неғұрлым үлкен болса, соғұрлым байланыс энергиясы жоғары және ядро орнықты болады.
Ядроның байланыс энергиясын қалай есептейді?
Достарыңызбен бөлісу: |