ынан] жазылды, [олар бәрібір] табысады, ай- тылудан айттыру, асудан асыру, білуден білісу, танудан танысу, жылудан жылыну мен жылыту, отуден отіну, келуден келісу, болудан болысу, бе- руден берілу, жазудан жазылу, табудан табысу тәрізді жеке лексем а болып, сөздік құрамнан
бөлек-бөлек орын алуы тек қана етіс (өзгелік,
ортақ, өздік, ы ры қсы з) қосы м ш алары ны ң жал-
ғану нәтижесі емес, одан да гөрі семантикалық
процестің (сөзжасамның синтетикалық тәсілінен
гөрі сем антикалы қ тәсілінің) басым болуы, он-
дай процестер тілімізде аз емес.
Етіс тұлғалары ны ң тағы бір ерекшелігі бар.
Ол: етіс қосымш алары етістік түбірге жалғанып,
түбірдің фамматикалық сипатын өзгертпейді, яғни
етіс тұлғалы етістіктер түбір (негізгі, туынды)
етістіктерше: 1) сырттай бұйры қ райдың 2-ж ақ
жекеше, анайы түрімен сәйкес келеді; 2) тікелей
жіктелмейді, тек рай, ш ақ (көсеше, есімше) тұлға-
ларын үстеп барып жіктеледі және сол тұлғалар
(рай, ш ақ) ж алған уға негіз бола алады; 3) сон-
дықтан да сөйлемде сол тек етіс тұлғасында қол-
данылмайды. Осы сияқты қасиеттерінің негізінде
И .М аманов жалпы етістік атаулыны негізгі етіс-
тіктер және ф ункциялы қ етістіктер деп екі топқа
бөліп, негізгі етістіктер оны ң ф ам матикалы қ ка-
тегорияларын ж асауға негіз болады дей келіп,
оны ң өзін екі түрге бөліп, бірін түбір етістіктер,
екіншісін модиф икациялы етістіктер деп, моди-
ф и кац и ялы етістіктердің қатар ы н а етіс, бо-
лымсыз етістік, күш ейтпелі етістік және күрделі
етістікті (көсемше формалары ның комекші етіс-
тіктермен тіркесуі) ерекш е бөліп жатқызады.
Сөйтіп,
етіс тұлғалары сөзжасам қосымша- лары ем ес, жоғарыда корсетілген сипаттары (және тұлғалар жүйесінің созжасамға қарама-қай-
шы б ар л ы қ етіс тік тү б ір л ер ге ж а л ғ а н а алу
мүмкіндігінің арқасында)негізінде
