П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Pdf көрінісі

бет	748/879
Дата	03.12.2023
өлшемі	38,54 Mb.
	#133403

1 ... 744 745 746 747 748 749 750 751 ... 879

Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

жыбырлап жүрген
(Ш аш кин).
Қимылдың аяқталуын
-п бол, -п біт, -п шық,
-п қой, -п кет, -п қал, -п болып, қал
формантта-
ры білдіреді.
Сол күні қарақасқа жоғалып шық-
ты
(Ш аш кин).
Ол жұмысты да жақсы мең-
геріп кеттім
(М ұқанов).
Дауысым эбден қарлы-
ғып болды
(Сәрсенбаев).
Қаланың тоңірегінің бэрі
алынып бітті
(Сейфуллин).
Аналитикалық форманттар модальдық мағы-
наны да білдіреді. Модаль мағыналардың ішінде
қимылды ж асауға субъектінің мүмкіндігі бар-
ж о ғы н
-а ал, -а алма, -а біл
ф орм анттары
білдіреді. Мысалы,
Сен ол қызды жасырып отыра
алмайсың
(Ж үнісов).
Ж ас агроном басқара ал-
май жүр
(Ш аш кин).
Адам ға сене білу де үлкен
қасиет
(М ұқанов).
Аналитикалық форманттар нақ осы шақ ма-
ғынасын білдіреді. Н ақ осы ш ақ жасайтын ана-
литикалы қ ф орм ан ттар ға-п
отыр,
-п
жатыр,
-п
тұр,
-п
жүр,
-п
келе жатыр,
-п
бара жатыр
ф ор-
манттары жатады, тек бұл форманттар нақ осы
шақ жасау үшін жіктік жалғауы оларға тікелей
жалғануы керек.
Ол қүдасына күле қарап отыр

ЕТІСТІК
543
(Жүнісов).
Сен сулуланып келе жатырсың
(Мұка-
нов).
Сендер қайдан келіп түрсыңдар
(М ұқанов).
-
Қай институтта окып жүрсіңдер?
(Ж үнісов).
Ол аруактанып бара жатыр
(М үсірепов).
А налитикалы қ форманттар қаты сты қ өткен
ш ақ м ағы насы н білдіреді. Қаты сты қ өткен шақ
Ж еді ф орманты ны ң түрлі ш ақ көрсеткіш теріне
тікелей тіркелуі арқылы олардан қатыстық өткен
ш ақ жасайды.

жүктеу/скачать 38,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 744 745 746 747 748 749 750 751 ... 879