“екен” ф ормасы білдіреді:
Сол елдегіхан эр жерден сұлу әйел іздепсұрау салады екен (Ер-
тегілер);
Уак елінің жел жағында алты күнш ілік жерде Әзімбай деген ханның елі бар екен (Қ ам -
бар);
Тайынан таңдап мінген Құбаканын Ж ара- тып қойған екен үйдегілер (Тарихи
жырлщ))\Жар- м а көттік кылып, кызыл-ж асыл шарык жіппен иттіс іиалып, сірісін кошкар мүйіздеп койып, та- касын шоңкита қаза мінеп тастаған екен (Айма-
уытов);
Кейбіреулер партияға жазылып, жиылыс- ка баратын корінеді (Сонда);
Жұрт кұрт -м ай беріп жатқан корінеді (Сонда).
4. Біреулердің сөзіне сүйену арқы лы не бір
нақты дерек негізінде білдірілетін модальдық ма-
ғы на. Бұл модальдық м ағы наны , я ғ н и сөйлеу-
шінің сөйлемде айтылмыш хабар тарапты пікірін
білдіруде негізгі ұйы тқы қы зметін қазақ тілінде
“д е ” ф ормасы атқарады. Ол бұл ретте көбінесе
дейді түрінде, ара-тұра тіпті “деп айтады ” , “деп
естиміз”, “деген сөз бар” сияқты құрамда да қол-
данылады:
Әсіресе жандарал кеңсесі ашулы дейді (Әуезов);
Чиң атты шығыс жақта хан бар дейді (Тарихи жырлар);
Бәрінің хабары жаксы емес, тарпы ж аман деседі (Әуезов);
Алты айдан кейін кайтарады деген соз бар (Аймауытов);
Бір ж ыл- да т амам болды деп айтадүр (Тарихи жырлар);
Айтады Қаражан деп атын оның (Сонда);
Тему- шын деп естиміз әуелг/
атын (Сонда).
5. Қ азақ тіліндегі модаль сөздердің келесі бір
сем антикалы қ қы ры сөйлеуш інің сөйлемде ай-
ты л ған ойды өз тар ап ы н ан қостау (растау)
түріндегі пікірінен көрінеді. Бұл модальдық ма-
ғ ы н а н ы
рас, расында, шынында, анығыда сөздері
білдіреді, мысалы:
Арғысын бір-ак алла біледірас (Абай);
