Ббк 81. 2 С 84 Главный редактор

251 
 
Сегодня  одной  из  важнейших  тенденций,  определяющих  развитие  современного 
исторического  образования  является  индивидуализация  образования,  ориентация  на  повышение 
познавательной  деятельности  учащихся,  увеличения  их  самостоятельности.  По  прежнему  одной  из 
главных  целей  преподавания  истории  остается  формирование  целостного  мировоззрения  учащихся 
на  основе  представления  о  мире  как  о  многогранном  процессе,  протекающем  во  времени  и 
пространстве. Однако, молодые люди, окончив школу, быстро приходят к выводу, что большая часть 
полученных  знаний  –  лишний  груз  и  напрасная  трата  времени:  они  не  умеют  видеть  действие  тех 
законов, которые изучили в школе, не всегда умеют применить полученные знания [2]. 
Общеизвестно,  что  одной  из  причин  существования  данной  проблемы  является  пассивная 
позиция  ученика  в  процессе  обучения.  Это  результат  большой  информационной  перегрузки 
программ.  Учителю  некогда  вести  совместный  поиск  научных  истин  в  форме  проблемных  уроков-
семинаров  или  хотя  бы  эвристических  бесед,  он  вынужден  нагружать  учеников  информацией  в 
лекционной  форме  или  в  форме  диктовки  основных  положений  теории.  Знания  и  умения  ученика 
оцениваются  в  основном  по  тому,  как  ученик  воспроизводит  изложенный  материал.  При  этом 
уровень знаний выпускников школ зачастую не отвечает современным потребностям общества. 
Исходя  из  этого,  возникает  необходимость  выбирать  формы  проведения  уроков,  учебные 
задания,  методы  и  приемы  проведения  занятия  с  учетом  поставленных  современностью  задач  в 
области  исторического  образования.  Сегодня  развивающемуся  обществу  нужны  современно 
образованные,  нравственные,  предприимчивые  люди,  которые  могут  самостоятельно  принимать 
ответственные  решения  в  ситуации  выбора,  прогнозируя  их  возможные  последствия,  способные  к 
сотрудничеству,  отличающихся  мобильностью,  динамизмом,  конструктивностью,  обладающие 
развитым  чувством  ответственности.  Поэтому  на  современном  этапе  в  школах  активно  идет  поиск 
новых  способов  активизации  учащихся  и  повышения  эффективности  уроков.  Часто  учителя 
обращаются  к  ранее  накопленному  опыту,  переоценивая  его  и  адаптируя  полученные  знания  к 
современным условиям. 
Как  показал  анализ  специальной  литературы,  не  смотря  на  то,  что,  по  прежнему,  основной 
формой  учебных  занятий  по  истории  остается  урок,  при  этом  все  большую  популярность 
приобретают  его  различные  виды,  которые  не  вписываются  в  его  традиционное  понимание,  а  в 
большей мере способствуют развитию умений и навыков, необходимых современному выпускнику. 
Это,  например  такие  виды  урока  как  «Спектакль»,  «Литературный  салон»,  «Игра-соревнование», 
«Игра-путешествие», «Пресс-конференция», «Телемост», «Урок-суд», конкурс знатоков и другие. 
Приоритетным  направлением  исторического  образования  считается  формирование  у 
учащихся  ключевых  компетенций,  общеучебных  умений  и  навыков,  универсальных  способов 
деятельности.  В  ходе  работы  развивать  у  школьников  умение  самостоятельно  и  мотивированно 
организовать  познавательную  деятельность,  использовать  элементы  причинно-следственного  и 
структурно - функционального анализа, определять сущностные характеристики изучаемого объекта, 
самостоятельно выбирать критерии для сравнения, сопоставления [3]. 
Для реализации данных задач необходимо свою деятельность строить на основе применения 
инновационных  образовательных  технологий:  информационно-коммуникативные,  технологии 
интерактивного  обучения,  технология  критического  мышления,  проектная  технология,  технология 
проблемно-диалогическая, здоровьесберегающие технологии и другие. 
В  современном  преподавании  выделяют  пассивные,  активные  и  интерактивные  стратегии. 
Умелое  сочетание  данных  стратегий  обеспечивает  эффективность  преподавания  и  качество 
образования. 
Проектная  технология,  проблемное  обучение,  технология  дебатов  позволяют  реализовать 
учащимся  самостоятельные  проекты,  определять  и  аргументировано  доказывать  свою  позицию, 
точку  зрения,  раскрывать,  творческий  потенциал  личности,  способствуют  самореализации  и 
самоопределению. 
В  средних  общеобразовательных  школах  широко  применяют  интерактивное  обучение, 
поскольку  это  специальная  форма  организации  познавательной,  практической  и  творческой 
деятельности.  Из  интерактивных  методик  использую  такие,  как  «дерево  решений»,  «шесть  шляп 
мышления» и т.д. 
Один из результатов применения интерактивных методов обучения является: 
-
 
создание комфортных условий обучения; 
-
 
формирование чувства успешности у ученика; 
-
 
продуктивность самого процесса обучения; 
-
 
что необыкновенно важно для решения стратегического развития школы. 

252 
 
Через  интерактивное  обучение  решаются  следующих  задач:  практически  все  учащиеся 
оказываются вовлеченными в процесс познания, они имеют возможность понимать и рефлексировать 
по поводу того, что они знают и думают, каждый вносит свой особый индивидуальный вклад, идет 
обмен  знаниями,  идеями,  способами  деятельности,  причем,  происходит  это  в  атмосфере 
доброжелательности  и  взаимной  поддержки,  что  позволяет  не  только  получать  новое  знание,  но  и 
развивает  саму  познавательную  деятельность,  переводит  ее  на  более  высокие  формы  кооперации  и 
сотрудничества. 
Интерактивная  деятельность  на  уроках  предполагает  организацию  и  развитие  диалогового 
общения,  которое  ведет  к  взаимопониманию,  взаимодействию,  к  совместному  решению  общих,  но 
значимых для каждого участника задач. 
Информационно-коммуникационные 
технологии 
позволяют 
развивать 
навыки 
самостоятельной,  исследовательской,  творческой  работы,  способствуют  самовыражению  и 
саморазвитию  личности.  Наши  учащиеся  показывают  достаточно  высокие  результаты  в  их 
использовании - составляют презентации, в настоящее время активно осваивают теорию и практику 
создания школьной электронной газеты. Внедрение информационно-коммуникативных технологий в 
образовательный  процесс  позволило  усилить  наглядность  и  эмоциональную  составляющую 
обучения, позволило проводить виртуальные экскурсии по музеям и т.д. 
Использование современных информационных технологий повысило активность учащихся на 
уроках,  позволило  эффективно  организовать  познавательную  и  исследовательскую  деятельность 
учащихся,  усилило  наглядность  и  эмоциональную  наполненность  урока,  а  все  это  способствует 
развитию креативных качеств учащихся и их самореализации. 
Особое  внимание  необходимо  уделять  сохранению  здоровья  учащихся.  Применение 
здоровьесберегающих технологий позволяет совершенствовать работу, направленную на сохранение 
и  укрепление  здоровья  учащихся  и  привитие  им  навыков  здорового  образа  жизни,  содействует 
сохранению  и  укреплению  здоровья  каждого  школьника  в  процессе  обучения  и  воспитания; 
формирует  у  школьников  представления  об  ответственности  за  собственное  здоровье  и  здоровье 
окружающих;  обеспечивает  учащихся  необходимой  информацией  для  формирования  собственных 
стратегий и технологий, позволяющих сохранять и укреплять здоровье. 
В  9-11  классах  перспективной  считается  проектная  и  исследовательская  деятельность 
учащихся  по  овладению  оперативными  знаниями  в  процессе  социализации.  Реализуя  проект, 
учащиеся  синтезируют  знания  в  ходе  их  поиска,  интегрируют  информацию  смежных  дисциплин, 
ищут  более  эффективные  пути  решения  задач  проекта,  общаются  друг  с  другом.  Совместная 
деятельность  реально  демонстрирует  широкие  возможности  сотрудничества,  в  ходе  которого 
учащиеся ставят цели, определяют оптимальные средства их достижения, распределяют обязанности, 
всесторонне  проявляют  компетентность  личности  (умение  работать  в  коллективе,  ощущать  себя 
членом  команды,  брать  ответственность  за  выбор  решения  на  себя,  разделять  ответственность  с 
другими, анализировать результаты деятельности и др.) 
При организации проектной деятельности учащихся широко применяется технология работы 
в группах. 
Для развития самостоятельности и творческой активности учеников при изучении истории, а 
также  формирования  навыка  работы  в  группе  можно  использовать  изучение  в  группах  различного 
учебного  материала  с  последующей  презентацией  и  обсуждением.  В  рамках  каждой  группы 
происходит  распределение  деятельности  между  участниками  проекта  в  соответствии  с 
возможностями и склонностями каждого. Так изучаемый вопрос в группах исследуют отдельные её 
направления:  литературу,  живопись,  скульптуру  и  т.п.  заранее  готовятся  листы  с  заданиями  для 
каждой группы, которые затем выполняют эти задания (на уроке, вне его) с помощью компьютерного 
учебника и готовят выступление по результатам проделанной работы [4]. 
В  обучении  необходимо  обращать  внимание  на  требования,  основанные  на  видах 
деятельности,  соответствующих  психолого-возрастным  особенностям  и  склонностям  учащихся  на 
ступени  основного,  среднего  (полного)  общего  образования.  Осуществлять  дифференцированный 
подход к каждому ребенку, стремиться помочь развить личность ученика с учетом его склонностей, 
способностей  и  интересов.  Это  позволяет  построить  индивидуальную  образовательную  траекторию 
отдельного ученика, осуществить личностно-ориентированный подход к обучению. 
Использование инновационных технологий позволит повысить мотивацию детей к изучению 
истории,  усилить  наглядность  преподавания  и  активизировать  деятельность  детей  на  уроках. 
Современные  приемы  и  методы  работы  на  уроках  истории  и  обществоведения  способствуют  тому, 

253 
 
что  из  школы  выходят  выпускники,  которые  понимают  и  критически  осмысливают  общественные 
процессы и ситуации. 
Список литературы: 
1.
 
Беспалов  П.В.  Компьютерная  компетентность  в  контексте  личностно-ориентированного 
обучения//Педагогика. - № 4. - 2003. – С. 23-24. 
2.
 
Вяземский Е.Е., Стрелова О.Ю. Как сегодня преподавать историю в школе. - М., 2000. 
3.
 
Кадыкова О.М. Я-концепция и уроки истории // Преподавание истории в школе. - № 1. - 2000. – С. 
11-12. 
4.
 
Кожамкулов  Т.А..  Об  изучении  отечественной  истории  в  учебных  заведениях  Республики 
Казахстан. – Алматы, 2007. 
 
 
ӘОЖ:213.12.6  
Б.А. Хамзина  
№4 аралас жалпы орта білім беретін мектеп КММ 
Қазақстан, ШҚО, Аягөз ауданы  
 
БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ҚАЗІРГІ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
 
Оқытуды  технологизациялау  идеясының  пайда  болуы  ең  алдымен  әртүрлі  теориялық  және 
тәжірибелік іс-әрекет аймақтарына техникалық прогрестің енуімен байланысты.  В.П. Беспальконың 
айтуынша әрбір іс-әрекет не технология; не өнер болуы мүмкін. Өнер интуиция негізінде, технология 
–  ғылым  негізінде  құрылған.  Өнерден  бәрі  басталады,  технологиямен  аяқталады,  ал  педагогикалық 
іскерлікке  онсыз  айналып  өтуге  болмайды.  Экспроматқа  қарама-қарсы,  интуиция  бойынша  әрекет 
етуден жоспарланған технологиялық іс-әрекетке көшу болып табылады. 
Оқыту  технологиясын  жаппай  ендіруді  зерттеушілер  60-шы  жылдардың  басына  жатқызады 
және  оны  алғашында  американдық,  ал  одан  соң  европалық  мектептің  қайта  өрлеуімен 
байланыстырады.  Шет  елдегі  қазіргі  заманғы  педагогикалық  технологияларды  неғұрлым  танымал 
зерттеушілері: Дж. Кэролл, Л.Н. Ланд, Ю.К. Бабанский, Л.М. Эрдиев, Н.П. Раченко, Л.Я. Зорина, В.П. 
Беспалько, М.П. Хомерики және басқалардың ғылыми еңбектері. 
Бастапқыда  көрсетілген  педагогтар  оқыту  технологиясы,  оқу  технологиясы  және 
педагогикалық  технология  арасында  өзгешелік  қоймады.  «Педагогикалық  технология»  термині  тек 
қана  оқытуға  байланысты  қолданылады,  ал  технологияның  өзі  техникалық  құралмен  оқытуды 
түсіндіріледі. Бүгін педагогикалық технологияны, педагогикалық мiндеттердi шешумен байланысты, 
педагогтің жалғастырмалы жүйедегі іс-әрекеті ретінде немесе алдын-ала жобаланған педагогикалық 
процестің тәжірибе де тұрақты және жалғастырмалы шығаруы ретінде түсіндіріледі.    
Педагогикалық  технология  -  педагогикалық  іскерліктердің  жетістігіне  жеткізетін  ғылыми 
жобалау  және  нақты  өндіру.  Сонымен  педагогикалық  процесс  белгілі  жүйе  принциптерінде 
құрылатын болғандықтан, педагогикалық технология сыртқы және ішкі болып бөлінеді 
Педагогикалық 
технология 
педагогикалық 
шеберлікпен 
өзара 
қарым-қатынаста. 
Педагогикалық  технологияны  өте  жақсы  меңгеру  дегеніміздің  өзі  -  шеберлік.  Технология  және 
шеберлік  қатынастарына  қарағанда  меңгеруге  болатын  педагогикалық  технология  басқалар  сияқты 
тек  қана  орталықтанбайды.  Педагогтің  тұлғалық  ерекшеліктерімен  анықталатыны  байқалады.  Бір 
ғана  технология  әр  түрлі  мүғалімдермен  іске  асуы  мүмкін,  бірақ  оны  іске  асыру  ерекшеліктерінде 
олардың осы педагогикалық шеберлігі және кәсіпқорлығы көрінеді. 
Дидактикада  өзара  байланысқан  жалпы  және  жеке  технологияларды  айыруға  болады, 
жалпыларға конструкциялау  технологиясы жатады.  Мысалы, қарым-қатынас  процесі және  оны іске 
асыру;  жеке  бұл  оқытудың,  оқу  іс-әрекетін  педагогикалық  белсендіру,  оқытудың  қорытындыларын 
бақылау  және  бағалау,  және  неғұрлым  нақты  -  оқу  жағдаятын  талдау,  сабақтың  басталуын 
ұйымдастыру және т.б. типтес міндеттерін шешу технологиясы. 
Сонымен,  оқыту  технологиясы  сабақ  беру  әдістемесімен  салыстырғанда,  оқушылардың 
өздерінің  іс-әрекетін  ұйымдастыру  тәсілдері  және  мазмұнын  өндіруді  көрсетеді.  Олар 
диагностикалық  білім  маңыздылығын  және  оқыту  процесінің  қасиеттерінің  жалпы  оқушылардың 
тұлғасын  дамытуға  бағытталған  объективті  бақылауын  қажет  етеді.    Қазіргі  өндірілген  және  білім 
беру  тәжірибесінде  білімді  трансформациялау,  іскерліктер  мен  дағдылар,  проблемалық, 
бағдарламаланған  әртүрлі  деңгейлік,  бейімдік,  модульдік  оқыту  және  т.б.  технологиялары 
қолданылады. 

254 
 
Білім,  білік  және  іскерліктерді  трансформациялау  технологиясы.  Мұндай  технологиялдарда 
оқушылардың өндірістік іс-әрекетке мүғалім тарапынан толық міндеттеме жүктеледі. Алғашқысына 
орындаушы рөлі қалдырылады. Білім беру технологиясы келесі процедураларды қамтиды: оқытушы 
тапсырмасының  негізін,  оның  мақсатын,  операцияларды  орындау  сатыларын  және  қорытындысын 
түсіндіреді;  әрбір  операцияны  орындауды  көрсетеді  және  оқушылардың  зейінін  белсендіреді;  әрбір 
операцияны  қайта  түсіндіреді,  оқушыдан  нені  ұққанын,  нені  ұқпағанын  түсіндіру  арқылы;  оқушы 
әрбір  операцияны,  нені  орындап  жатқанын  дауыстап  айтып  орындауын  өтінеді;  оқушыға  әрбір 
операцияны,  педагогтің  нұсқаулары  бойынша  орындауды  ұсынады;  оқушылардың  іс-әрекетіне  баға 
береді және егер қажет болса жөндеулер енгізеді; оқушы операцияларды қате жібермегенше орындай 
береді; оқушыны берілген жұмысты орындауымен мадақтайды. 
Технология  негізінде  оқушыға  суреттелген  өнімді  түрдегі  берілген  әрекетті  меңгеруді 
қамтамасыз  ететін,  орындаушы  функцияларына  бөлінген  мұғалім  іс-әрекеттерді  түсіндіру, 
операцияларды көрсету, оқушылардың оны орындауын бағалау және жөндеумен байланысты. 
Ойлау  іс-әрекеттерін  кезеңдік  қалыптастыру  технологиясы.  П.Я.  Гальперин  теориясының 
негізінде  пайда  болған.  Оны  кезеңдер  қатары  түрінде  елестетуге  болады.  1-ші  кезең  оқушылардың 
ынтасын  белсендіруін  анықтайды.  2-ші  кезең  іс-әрекеттің  бақылау  негізінің  сызбанұсқасын 
түсіндірумен  байланысты.  Оқушылар  алдын-ала  іс-әрекет  мінездемесімен,  оның  өту  шарттарымен, 
бақылаушылық,  орындаушылық  іс-ңрекеттердің  өтуімен  танысады.  Іс-әрекеттер  жалпылығының 
деңгейі, яғни оларды басқа шарттарға ауыстыру, осы іс-әркеттерді бақылау негізінің толықтылығына 
байланысты.  Осындай  негіздің  3  типін  бөліп  көрсетеді:  дайын  түрде  үлгімен  беріледі,  бақылаудың 
толық  емес  жүйесі,  оперативті  орындау  қажет  (мысалы,  оқыту  техникасы  элементтерін  меңгеру); 
дайын  күйінде  іс-әрекеттердің  нақты  бақылау  негізінде  берілуі;  іс-әрекеттердің  бақылау  негізі  – 
жалпыланған  түрде  беріледі.  3-ші  кезең  –  іс-әрекетті  сыртқы  пішінді  орындау  материалды  немесе 
материалданған, яғни кез-келген модель, сызба, схемалар және т.с.с. көмегімен орындалады. Бұл іс-
әрекеттер  тек  бағдарлық  қана  емес,  сонымен  қатар  орындаушылық  және  бақылаушылық 
функциялары.  Бүл  кезеңде  оқушылардан  олар  жасайтын  операцияларды  және  олардың 
ерекшеліктерін  айтқызу  қажет.  4-ші  кезең  –  «сыртқы»  тілді  анықтайды,  мұнда  іс-әрекет  ары  қарай 
тілдік  (ауызша  немесе  жазбаша)  көрнекілеу  және  материалданған  құралдардан  бөлініп  алынған, 
жалпыламаға  ұшырайды.  5-ші  кезең  –  ішкі  тілдік  кезең,  мұнда  іс-әрекет  ой  пішінге  ие  болады. 
Соңында  6-шы  кезең  іс-әрекетті  ойлау  жобасында  орындаумен  байланысты  (іс-әрекетті 
интериозациялау). 
Ойлау  іс-әрекетін  кезеңдік  қалыптастыру  технологиясының  жетістігі,  оқушылардың  жекеше 
түрде  жұмыс  жасау  жағдайын  қалыптастыру,  және  оқу-танымдық  іс-әрекетті  өзіндік  басқаруын 
себептендіру. 
Әр  түрлі  оқыту  технологияларын  оқу  мазмұны  мен  оқушылардың  жас  және  психологиялық 
ерекшеліктеріне орай таңдап, тәжірибеде сынап қарауда мұғалім іс-әрекетінің маңызы зор.  «Қазіргі 
білім  беру  саласындағы  оқытудың  озық  технологияларын  меңгеру  мұғалімнің  интеллектуалдық, 
кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және де басқа көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі 
әсерін  тигізеді,  өзін-өзі  дамытып,  оқу-тәрбие  процесін  тиімді  ұйымдастыруына  көмектеседі»,  -  деп 
көрсетеді С.В. Селевко. 
Инновациялық  педагогикалық  іс-әрекет  белгілі  оқытудың,  тәрбие  беру  мен  дамытудың 
стереотипіне  қарама-қайшы,  ол  белгілі  межеден  шығып,  жеке  шығармашыл,  өз  бағытымен  жұмыс 
істей  алатын  мұғалім  қалыптастыруға  бағытталады.  Шынында  бұл  мәселенің  шешімі  ұстаздың 
кәсіпкерлік шынайы іске асыруға тән сол бір ішкі объективті қайшылықты анықтаумен байланысты. 
Ю.Н.  Кулюткин  кәсіпкер  ұстаздың  іс-әрекетіндегі  «мөлшерлік  шығармашылық  белсенділіктің»  ара 
қатынасы мазмұны мен мәнінен бөлек, абстрактылы түрде қарастырылмайды дейді. Егер іс-әрекеттің 
немқұрайлы  іс-әрекеттік  құрылымымен  бірге  ұстаздың  шығармашылық  белсенділігі  де  мөлшермен 
берілсе, жаңа педагогикалық ойлар және оларды шешу ұстаздың өзінен күтіледі. 
Педагогикалық  жаңалық  -  жаңа  идеялар,  әдістер,  технологиялар  ғана  емес,  педагогикалық 
процесс  элементтерінің  бірлігінің  немесе  жеке  элементтерінің  білім  беру  мен  тәрбиелеудегі  белгілі 
міндеттерді  тиімді  шешу  жолы.  Дәстүрлі  оқу  пәндерінде  шоғырландырылған  мақсат  пен  міндеттер 
қойылмайды,  пәнді  меңгерудің  басты  міндеті  болып,  ғылыми  міндеттерді  фотографиялық  түрде 
меңгерту,  көбінесе  есте  сақтау  мен  қайта  жаңғырту  деңгейінде  ғана  қалады.  Мұғалімдердің  жұмыс 
тәжірибелерін  зерттеу,  когнитивті  ауқымдағы  (Б.  Блум)  білім  беру  мақсатының  технологиясымен 
сәйкес,  мұғалімнің  зейіні  мен  меңгерілген  материалды  «Білімділігіне»  және  «Түсініктілігіне» 
шоғырланады, ал талдау-жинақтауға, оқушылардың әрекетін өздік бағалауына, мұғалім іс-әрекетіне 
аз деңгейде назар аударылатынын көрсетіледі.  

255 
 
Оқыту  технологиялары  теориялық  негізде  құрылады:  егер,  Л.В.  Занков  әдістемесі 
Л.С.Выготскийдің  дамыту  теориясына  негізделсе,  ол  өзінің  принципін  содан  іздеп  табады. 
Оқушылардың  теориялық  ойлауын  дамыту,  оқу  материалының  теориялық  күрделілігінің  жоғары 
деңгейі, оқу жұмысының жоғары темпі оқушылардағы жеке тұрғыдағы бағдар. 
Оқыту  технологиясының  генетикалық  дерекнамасы  педагогикалық  эвристикадан  алынған 
дейді  Д.  Пойа.  С.Л.  Рубинштейннің,  А.Н.  Леонтьевтің  іс-әрекет  теориялары  қазіргі  оқытудың 
инновациялық технологияларының әдіснамалық негізі.  
Педагогикалық  технология  үш  аспектіде  қаралады:  ғылыми;  процессуалды-сипаттамалы; 
процессуалды-әрекеттік.  Осындай  жолмен  педагогикалық  технология  оқытудың  рационалды 
жолдарын зерттеуші ғылым ретінде қызмет етеді, сонымен қатар тәсілдер жүйесі ретінде, принциптер 
мен оқытуды зерттеуші қызметін атқарады. 
Педагогикалық технология дерекнамасы педагогика, психология және әлеументтік ғылымдар, 
алдыңғы  қатарлы  педагогикалық  тәжірибе,  халықтық  педагогика,  отандық  және  шетел 
педагогикасындағы озық идеялар болып табылады. Кез-келген қазіргі педагогикалық технологиялар 
педагогика  ғылымы  мен  практикасының  жетістіктері  дәстүрлі  тәжірибедегі  құнды  дүниені, 
әлеументтік прогрестің жетістіктерін, қоғамдағы гуманизация мен демократия жемісін жинақтаушы 
болады.  
Бір  технологияның  өзі  әр  орындаушыда  әр  түрлі  сипатта  болуы  мүмкін,  өйткені,  шебердің 
тұлғалық  компетенттілігі,  оқушылар  контингенті,  сыныптағы  психологиялық  ахуал,  көңіл-күй  әр 
түрлі болуы мүмкін. Бір технологияны қолданғандағы әр педагог алған нәтиже әр түрлі болғанымен, 
бірі-бірімен ортақ технологияның сипатына сай белгілері болады.  
Педагогикалық  технология  М.В.  Клариннің  анықтауында:  «Педагогикалық  мақсатқа  жету 
үшін пайдаланылатын барлық, дара, инструменталдық және әдіснамалық құралдардың қолдану реті 
мен  жиынтығының  жүйесін  білдіреді».  Ғалым-академик  В.М.  Монахов  оқыту  технологияларының 
практикадағы қолданыс аясын  тереңірек  зерттей келіп,  оны  жаңаша қырынан  танытады.  Ғалымның 
пікірінше:  «Технология  –  оқушы  мен  ұстазға  бірдей  қолайлы  жағдай  тудырушы  оқу  процесін 
ұйымдастыру  және  жүргізу,  бірлескен  педагогикалық  әрекетті  жобалаудың  жан-жақты 
ойластырылған үлгісі». 
Педагогикадағы ғылыми ой-тұжырымдардың негізінде В.П. Беспалько: «Оқу технологиясы – 
тәжірибеде жүзеге асырылатын, белгілі бір педагогикалық жүйенің жобасы», - деп көрсетеді. Мұнда 
ғалым  педагогикалық  ықпал  ететін  арнайы  ұйымдастырылған,  мақсатты,  бір-бірімен  өзара 
байланысты әдіс-тәсілдер жиынтығы ретінде қарастырады. 
Педагогикалық технология білім алу іс-әрекетіндегі амалдардың негізінде таңдалған кәсіптік 
қызметтің  тәсілдерін,  қабылдаушылардың  танымдық  іс-әрекеті  деген  анықтама  береді.  Сонымен, 
технология деп белгіленген мақсатты тиімді орныдау үшін материалдарды түрлендіру процестері мен 
әдістердің жиынтығы және бір ізділігін, кешенді бірлігін айтуға болады. 
Әдебиеттер тізімі: 
1.
 
Кукушкин В.С. Современные педагогические технологии //Начальная школа. – Ростов н/Д: изд-во 
«Феникс», 2004.  
2.
 
Подласый  И.П.  Педагогика  начальной  школы:  Учебное  пособие  .-  М.:  Гуманит.  Изд.центр 
ВЛАДОС, 2000.  
3.
 
Таубаева Ш.Т., Лактионова С.Н. Педагогическая инноватика как теория и практика нововедений в 
системе образования. – Алматы: Научно-издательский центр «Ғылым», 2001.  
 
 
УДК: 371.13 

жүктеу/скачать 4,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: