Әл-фараби атын да ғы Қа зақ Ұлт тық уни вер ситеті жоғары мек теп



Pdf көрінісі
бет46/100
Дата05.08.2023
өлшемі5,25 Mb.
#105045
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   100
Байланысты:
жоғары мектеп педагогикасы оқу құралы

Не­гіз­гі­ұғым­дар:­
ин но ва ция, ин но ва циялық тех но ло гиялар, бел сен ді оқы-
ту әдіс те рі, мә се ле лік оқы ту жә не т.б. 
5.2.1.
 
Ин но ва циялық тех но ло гиялар – 
 
оқы ту дың бел сен ді әдіс те рі
Ин но ва циялық тех но ло гиялар дың пай да бо луы, мә де ни бай-
ла ныс тың ке ңеюі мен те рең деуі, ақ па рат тар ағы ны ның са па сы 
мен са ны ның тұ рақ ты түр де ар туы уа қыт пен бір ге қар қын алып 
отыр ған ақ па рат тар ағы ны на бейім де лу тә сіл де рін мең ге ру үшін 
тиіс ті бі лік пен бі лім ді қа жет сі не ді. Бұл үшін ақ па рат ты қа был-
дау жә не ес ке сақ тау қа бі ле ті мен бір ге оны шы ғар ма шы лық пен 
өң деу, мә се ле лер ді кө ріп, олар ды ше ше бі лу ке рек. Сон дық тан 
да бі лім бе ру дің ал ды на ке ле сі мін дет тер қой ыла ды: жас ұр пақ-
тың осы за ман ғы әлеу мет тік мә де ниет тік жағ дайға әлеу мет те нуі 
сын ды күр де лі мә се ле ні ше шу, оның өзін дік өзек ті лі гі ар қы лы 
сәй кес тік си па тын иеле ніп, шы ғар ма шы лық мүм кін дік ті да мы-
ту ына жол аша тын із гі лік тү сі ні гін қа лып тас ты ру. «Ин но ва ция» 
ла тын ның жа ңа көз қа рас, жа ңа шыл дық, жа ңа лық ен ді ру де ген 
ұғы мы нан туын да ған. Инн но ва цияны екі ма ғы на да қа рас ты ру-
ға бо ла ды: аб со лют тік жә не ен ді ру де гі ин но ва ция. Аб со лют тік 
ин но ва ция жоқ нәр се ні ой лап та бу, ал ен ді ру де гі ин но ва ция бар 
нәр се ні қа жет ті жүйеге мүм кін ді гін ше ен ді ру, тә жі ри бе де тек се-
ру. Ин но ва циялық оқы ту дың ерек ше лік те рі:
– же тіл ді ру ге ба ғыт тал ған, да му дың оң тай лы лы ғы;
– бо ла шақ қа ашық есік;
– адам ның үне мі бел сен ді лік көр се туі, қоз ғал ма лы лы ғы;
– тұл ға ға жә не оның да му ына ба ғыт тал ған дық; 


5.2. Бо ла шақ ма ман дар ды даяр лауда ғы бел сен ді әдіс тер ...
105
– шы ғар ма шы лық эле ме нт те рі нің мін дет ті лі гі;
– өза ра бай ла ныс: ын ты мақ тас тық, өза ра кө мек, жәр дем.
Ин но ва циялық бі лім бе ру ді ұйым дас ты ру да мән дік көз қа рас-
пен ты ғыз бай ла ныс та ак ме оло гиялық көз қа рас қа рас ты ры ла ды. 
Ак ме оло гия («ак ме» – грек сө зі, «шың», «тө бе», «бір нәр се нің 
ең биік бас қы шы» де ген ді біл ді ре ді) – зерт теу объек ті сі өмір дің 
әр түр лі өзін-өзі көр се ту сфе ра ла рын да өзін-өзі да мы ту шы лық, 
өзін-өзі же тіл ді ру ші лік ди на ми ка сын да қа рас ты ры ла тын адам 
бо лып та бы ла тын ғы лы ми пән дер ке ше ні, ғы лы ми бі лім дер дің 
жа ңа айма ғы.
Ак ме оло гияның пә ні – адам ның шы ғар ма шы лық по тен-
циалы, суб ъек ті нің өзін-өзі же тіл ді руінің, ай қын да луының түр лі 
дең гейле рі не, шы ңы на же туінің заң ды лық та ры мен шарт та ры.
Ак ме оло гияның мін дет те рі – суб ъек ті ні түр лі қыз мет са ла-
ла рын да, со ны мен бір ге таң дап алын ған кә сі би са ла сын да оның 
та быс ты же ті луі, да муы үшін қа жет ті бі лім дер мен жә не тех но ло-
гиялар мен қам та ма сыз ету.
«Ак ме» – бі лік ті лік тің шы ңы, жұ мыс тың жо ға ры нә ти же ле-
рі нің тұ рақ ты лы ғы, се нім ді лі гі. Кә сі би жұ мыс жа сау – қа те сіз, 
ол қы лық сыз жұ мыс жа сау де ген сөз. Өзін-өзі да мы ту – кә сі би 
ше бер лік тің шы ңы на апа ра тын жол. Ак ме оло гияның мін де ті – 
бар лық бі лім алу шы лар ға өзін-өзі да мы ту, же тіл ді ру, өз ді гі нен 
оқу мен өзін-өзі ба қы лау дағ ды ла рын қа лып тас ты ру, се бе бі бұ-
лар «ак ме» дең гейіне же ту дің не гіз гі фак тор ла ры. Алай да бұл 
ак ме оло гиялық фак тор лар ды іс ке асы ру үшін күш ті қоз ғаушы 
күш қа жет. Бұл күш же тіс тік ке же ту дің түрт кі ле рі бо луы мүм кін. 
Оқы ту шы ның мін де ті – сту де нт тер ге олар дың мо тив те рі мен қа-
жет ті лік те рін қа лып тас ты ру ға кө мек те су. Бі лім бе ру дің мақ сат-
та ры қо ғам өмі рі нің мақ сат та ры мен ті ке лей бай ла ныс ты. Өмір 
бі лім бе ру ді нақ ты ла са, бі лім тір ші лік ке әсер ете ді. Бі лім бе ру 
мақ сат та ры мен тір ші лік мақ сат та ры ның өза ра бай ла ны сы мен 
бір-бі рі не тәуел ді лі гін көп те ген ав тор лар зерт те ді. Со лар дың бі рі 
– фи ло соф әрі пе да гог С.И. Гес сен. Ол адам зат тір лі гі нің мақ сат-
та ры ту ра лы мә се ле ні адам ның мә де ниеті мен бай ла ныс тыр ды. 
Со ны мен бір ге мә де ниет ті үш құ рам дас бө лік ке бөл ді: бі лім ді лік, 


5-бөлім. Жо ға ры мек тептегі оқыту процесін ұйымдастыру
106
аза мат тық жә не өр ке ниет ті лік. Өз ке зе гін де «бі лім ді лік» тү сі ні-
гі не ғы лым, өнер, адам гер ші лік пен дін ді ен гі зе ді. Ал «аза мат-
тық» өзі не құ қық пен мем ле кет ті лік ті қос са, «өр ке ниет ті лік ке» 
ша ру ашы лық пен тех ни ка жа та ды. Мә се лен, ол адам өмі рі құ ра-
мы ның үш қа ба тын бел гі ле ді: бі лім ді лік, аза мат тық жә не өр ке-
ниет. Адам зат өмі рі – ол тұ рақ ты да му. Да му тір лік тің кө рі ні сін 
ға на біл дір мей ді, өт кен ді сақ тай оты рып, оны өр кен де те ді. Бұл 
мә се ле ні жо ға ры мек теп те бі лім бе ру про це сі ба ры сын да есп ке 
ал ған дұ рыс, өйт ке ні ол бі лім бе ру ба ры сын да бел сен ді әдіс тер 
мен оқы ту түр ле рін пай да ла ну дың кон цеп ту ал дық не гі зі. 
Ин но ва циялық оқы ту түр ле рі мен әдіс те рі не: ой ар қы лы ша-
бу ыл ға шы ғу, кейс-ста ди, жо ба лау әді сі, «swot –ана лиз», «мат ри-
ца идеясы» жә не т.б. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   100




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет