С. Г. Тажбаева Редакция алқасы

компетентность □едагога.  Кроме того, она указывает на возрастную компетентность,  включающую следу- 
(^щне элементы:
'  -  вхож дени е в специальность;
- овладение нормами профессиональной деятельности и профессионального общения;
- творчество как индивидуальный вклад.в общественный опыт своей профессии;
- описание я в н о г о  опыта для передачи его следующим поколениям [3].
"  
и  структура  профессиональной  компетентности  во  многом  определяются  спецификой  и
структурой  профессиональной  деятельностью.  Профессиональная  деятельность  преподавателя  вуза 
складывается из двух составляющих: педагогической и научно-исследовательской деятельности.
Так, Н.В. Кузьмина  выделяет уровни профессионально-педагогической деятельности:
١
. 
Репродутстивнь[й  уровень  деятельности,  характеризующийся  тем,  что  человек  может  сообщить 
другим  знания,  которыми  владеет  сам.  Однако  даже  самые  глубокие  знания  не  являются  признаком 
профессиональной квалификации.
2.  Адаптивный  уровень  -  новый  уровень  знаний  и  умений,  включающий  в  себя  не  только  знание 
предмета деятельности,  но и особенностей его восприятия  и понимания.
3.  Уровень,  локально  моделирующий  знания,  ха^ктеризующийся  тем,  что  педагог  умеет  не  только 
передавать знания, транслировать их применительно к аудитории, но и  конструировав их.
4.  Уровень,  системно  моделирующий  знания,  отличающийся  тем,  что  педагог  владеет  стратегиями 
формирования системы знаний, навыков и умений в целом.
5.  Уровень,  системно  моделирующий творчество означает,  что  педагог  владеет стратегией  п^вращ е- 
ния своего предмета в средство формирования творческой личности, способной 
ي
إ
 развитию [4].
К.М. Левитан выделяет следующие виды компетенций:
- ценностно-смысловые (мировоззренческие, ценностные ориентации, механизмы самоопределения);
-  общекультурные  (познание  и  опыт  деятельное™  в  области  национальной  и  общечеловеческой 
к у л ь ^ ^ і;'^ о в н о - н ^ в с т в е н н ъ ] е   основы  жизни  ^ о в е к а ;   к^ьтурологические  основы  семейных, 
социальных  явлений  и  традиций;  роль  науки  и  религии  в  жизни  человека;  компетенции  в  бытовой  и 
культурно-досуговой сфере);
-  учебно-познавательские  (элементы  логической,  мето;тологической,  общеучебной  деятельности; 
целеполагание;  планирование;  анализ;  рефлексия,  самооценка;  приемы  решения  учебно-познавательных 
задача; функциональная грамотность);
- информационные (поиск,  анализ и отбор необходимой  информации, ее преобразование, сохранение и 
передача;  владение современными информационными технологиями);
-  коммуникативные  (знание  языков,  способов  взаимодействия  с  людьми,  навыки  работы  в  группе, 
навыки управления конфликтами);
- социально-трудовые (выполнение роли гражданина, семьянина, производителя, потребителя,  поку؛؛а- 
теля,  представителя, наблюдателя);
-  личностного  самосовершенствования  (способы  физического,  духовного,  нравственного, 
Интел- 
лектуального  саморазвития;  эмоциональная  саморегуляция 
И 
самополдержка;  личная  гигиена,  заботе
о собственном  здоровье;  внутренняя  экологическая  культура;  способы  безопасной  жизнедеятельно- 
сти)  [5, с.  343].
Ключевые компетенции относятся к общему содержанию образования; общепредметные компетенции 
к определенному  кругу'  учебных  предметов;  предметные  компетенции  -   частные  по  отношению  к двум 
предыдущим, имеющие конкретное описание и возможность формирования  в рамках учебных предметов 
[5, с. 343].
Серьезной  проблемой  является  то,  что  большинство  преподавателей  юридического  вуза  не  имеют 
базового  педагогического  образования,  поэтому  испытывают  трудности  при  решении  инновационно- 
педагог؛™еск؛га  задач.  Следует  учитывать,  что  психолого-педагогические  знания  осваиваются  ими 
эмпирическим  способом,  по  мере  вхождения  в  профессию,  поэтому  во  многом  носят  несиетематизиро- 
в а н ы й  характер.
Эта ситуация  решается  путем  повышения  квалификации  преподавательских кадров  по  педагогическо- 
му мастерству, а также  подготовкой магистрантов  по специальности:  «6М0301 ООТОриспруденция».  Срок 
обучения 2 года.
Паучная и педагогическая  магистратура реализовывает профессиональные учебные программы после- 
вузовского образования  по подготовке научных и педагогических кадров для системы высшего,  послевуз- 
ОБСКОГО  образования  и  научной  сферы,  обладающих  углубленной  научно-педагогической  подготовкой. 
Ретультаты обучения определяются на основе Дублинских дескрипторов второго уровня (магистратура) и 
выражаются через компетенции [6].
Абай атындагы ҚазҮПУ-нің Хабаршысы,  «Педагогика гылымдары» сериясы, №1(45),  2015 г.
 
178   
 
.........

Выпускники научной и пед^огической магистратуры должны быть компетентными:
-  в области методологии научных исследований;
- в области научной и научно-педагогической деятельности в высших учебных заведениях;
- в вопросах современных образовательных технологий;
- в выполнении научных проектов и исследований в профессиональной области;
-  в  способах  обеспечения  постоянного  обновления  знаний,  расширения  профессиональных  навы- 
ков  и умений  [6].
Специальные  компетенции  ^ р а б а ™ в аю те я   отдельно  для  каждой  специальности  магистратуры  с 
учетом требований работодателей и социального запроса общества.  Контроль знаний,  умений,  навыков  и 
компетенпий  магиетрантов  осуществляется  при  проведении  их  итоговой  г е с т а ц и и .  Лицам,  завершив- 
шим  обучение  по  образовательной  программе  магистратуры,  присуждается  ^ д ем и ч ес к а я   степень 
«магистра» 
ﻲ
ﺘﻗ
 соответствующей специальное™ и выдается диплом государственного образца с приложе- 
нием (транскрипт) [6].
Основное  содержание  профессиональной  деятельности  вузовского  преподавателя  включает  выполни- 
ние  следующих  функций:  обучающей,  воспитательной,  организаторской,  исследовательской.  Эти 
функции должны проявляться в единстве.
Мы  считаем,  чго основными  компетенциями  современного  преподавателя  юридического образования 
являются: 
،
- Уметь учиться вместе 
٥٠
 студентами.
- Уметь планировать и организовывать самостоятельную деятельность студентов
- Уметь использовать разнообразные формы организации деятельности учебного процесса.
- Уметь подмечать склонности студента и в соответствии с ними определять наиболее подходящий для 
него учебный материал пли деятельность.
- Владеть проектным  мышлением и уметь организовать групповую проектную деятельность студентов 
и руководить ею.
-  Владеть  исследовательским  ,мышлением,  умея  организовать  исследовательскую  работу  с^дентов  и 
руководить ею.
-  Использовать систему оценивания,  позволяющую студентам адекватно оценивать свои достижения  и 
совершенствовать их.
-  Уметь  вести  занятия  в  режиме  диалога  и  дискуссии,  создавая  атмосферу,  в  которой  обучающиеся 
хотели бы  высказывать свое мнение.
-  Владеть компьютерными технологиями и  использовать их в учебном  процессе.
Преподаватель  вуза,  его  отношение  к  учебному  процессу,  его  творчество  и  профессионализм,  его 
желание  раскрыть  способности  студентов  -   вот  это  главный  ресурс,  без  которого  новые  требования 
ГОСО  к  организации  учебного  процесса  в  вузе  не  могут  существовать.  Много  зависит  от  желания  и 
характера преподавателя и от уровня его профессиональной подготовки.  А чтобы сделать учение привле- 
кательным,  ну^кно  проводить  занятия  в  интересной  форме.  Это  достигается  применением  интересных 
средств  обучения,  созданных  самим  преподавателем  в  виде  проблемных  вопросов,  кроссвордов,  учебно- 
познавательных заданий, елайдовых презентаций,  проектов.
/  Овчарова И.В.  Профессиональная компетентность  педагога //vsvera.ru /5351/ professionalnava-kompetentnost- 
pedaeoea.
2 Профессиональная компетенция педагога //psvlist. net/pedasosika.
3 МарковаА.К. Психология трудаучителя. Кн.  дляучителя. - м.: Просвещение,  1993.  -192 с.
4  Кузьмина  Н.В.  Профессионализм  личности  преподавателя  и  мастера  производственного  обучения.  -   м.: 
В ы с ш . 1 1 9 -  .1990 
,.ﺀس
 с.
5ЛевитанК.М. Юридическая педагогика.  Учебник.-М.: Норма, 2008. -432с.
6 
Государственный общеобразовательный стандарт  образования РК.  Послевузовское образование.  Магистра- 
тура.  Основные  положения,  г о с о  РК 5.04.033  -  2011.  Астана,  2011  // Справочная  правовая  система  «Юрист» 
[Электронныйресурс].
Түйін
Авторлар дың  ойынша,  мұғалімнің  кәсіби  к^зыретгілігініч  кене?  нашарлауы  елдегі  әлеуметтік-мэдени  жэне 
экономикалық  жагдаймен  байланысты.  Жылдан  жылга  ЖООның  мұғалімдері  жалпы  студенттердің  мэдениетінің 
жэне  оку  деңгейінің !
١٢٣٢
؛
 төме؛(деу؛н  байкап  отыр.  Мысалы:  студенттердің дэрістерге  бармауы  және т.б.  Мұгалім- 
дердің коб؛с؛ ОСЬ] пайда болған мәселелерді өту жолдарын іздейді, осы себептен әр-түрлі даулар  күшейеді.  Мұғалім- 
дердің  педагогикалык максаттарын  шешуге  ұмтылмауына себе^,  ол  мұгалімдердің педагогикалык құзыреттілігінің 
төмендігі.  Сондыктан 
' 
жогары  кэсіби  к^зьіретке  ие  болу керек.  Кәсіби  кұзыреттілік ол -  адамның жеке 
мінездемесінің дэрежесі өз мамандыгының талаптарына сай келуі. Егерде  кұзыреттің кәсіби шеберліктің жүйесінде 
 
  179   
Вестник КазНПУ им.  Абая,  серия «Педагогические науки», №1(45),  2015 г.

алатын  орнын  анықгап  көрсек,  онда  құзырет  аткарушылыкпен  кеміленің  ортасындағы  орынды  алады.  Кәсіби 
кұзыреттің төрт түрі бар: арнайы, әлеуметтік, жекетұлгалык, жеке адамдык.
Мүғалімнің  кәсіби-педагогикалык  кұзыреті  Жоонын,  мұгалімге  коятын  талаптардың  жүйесін  құрайды.  Егерде 
кузыретті  гереңдетіп  карасақ, оның функцияларын көрсек болады: танымдык, реттеуші, бакылау, бағапау және 
Ө З ІН -  
өзін багалау. Авторлардың ойынша кэсіпқорлық-педагогикалық күзыреттің ең жоғарғы көрсеткіші. Бұл 03 маманды- 
гыңдагы  шеберліктің  көрсеткіші.  Кәсіпқор  адамды  ез  мамандығын  толық  сіңірген,  жоғарғы  талаптарға  сәйкес 
келетін 
ЖӘН€ 
өзінің шығармашылыгымен мамандығын дамытатын деп сипаттаса болады.
Ғылыми  және  эдістемелік жұмыстардың талдау  нэтижесінде,  авторлар  кұзыреттің үғымын  жэне  түрлерін  және 
осы замандаңы заңнер мұғалімдердің құзыретшипн терең ашты.
Авторлардың корытындысы:  кэсіби-кұзыретті болу ол педагогтын өз еңбегін жоғаргы деңгейде жүзеге асыру.
Тірек сөздер: Кәсіби біліктілік, кәсіби кызмет, кэсіптілік, окытушы, білім туралы зан
Summary
The authors believe that the issue of lecturer’s professoinal competence has deteriorated  due to c h a fe s in socio-cultural 
and  economic situation in the country.  Year after year, the  faculty ofthe  university sees decline  in training and the general 
culture 
٠۴
 the  students,  the  reluctance  ofthe  students  to  attend  lectures,  etc.  Most  ofthe  lecturers  are  trying  to  avoid  the 
problems  arising  in  the  learning  process,  exacerbating  various  conflicts.  The  reluctance  of lecturers  to  solve  educational 
problems is the 
١٠١٧
  level of their professional and pedagogical  competence.  Therefore,  lecturers  must have the professional 
competence,  Professional  competence  is  an  individual  characteristic  of the  degree  of compliance  with  the  :equirements  of 
human occupation. If you try to determine the place of competence in the professional skill levels, it is between the efficiency 
and  perfection.  There  are  four  kinds  of  professional  competence:  special,  social,  personal  and  individual  correlating 
professionalism with various aspects of specialist’s maturity.
The Professional and pedagogical competence of teacher contains the system of requirements to the teacher of institution 
as to a specialist. Ifa competence is exposed, we can see that.it has its own functions: cognitive, regulatoty, function of control 
and estimation, self-appraisal. Authors consider that professionalism is the highest level of pedagogical competence. It’s about 
the mastery and the ability to innovate in own business. Mainly, a professional can be described as a human who fellows high 
standard^ enriches the professional experience ofthe original creative contribution.
The analysis of wide range ofthe  advanced and methodical  studies on  studied  issue helped authors to expose a concept 
and types of competence and basic competences of modem teacher in the legal education.
In conclusion, the professional competence  is fee labor of teacher, that is implemented at high  level pedagogical  activity 
and where students’ progress is reached, being put in good results.
Keywords: Professional competence, professionalism, professional 
activity, 
teacher, legal education
УДК 378.121..
«КӘСІБИ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ДАЯРЛЫҚ» ¥ҒЫ М Ы  ТҮС11Ш ІШ Ң ҚАЗІРГІБАҒЫТТАРЫ 
М.Ж. Сүлтанбек-А б а й  атындагы Қаз¥ПУ-нің 3-курс PhD докторанты 
*
Бұл макалада «кәсіби-педагогикалық даярлық» ұгымы түсінігінің казіргі багыттары  жөнінде баяндалады.  Қоғам- 
ның  үдемелі  жаңаруының  жағдайында  бастауыш  мектеп  ^алім дерін  кәсіби-педагогикалык  даярлауды  дамыту 
кажеттілігі мен когам сұранысының арасындагы келесі жағдайлар аныкталды:
-  бастауыш  мектеп  мұғалімдерін  дайыңдаудың  әлеуметтік  маңызының  ұлғаюы  мен  оларды  кэсіби  даярлау 
жүйесін реформалаудың жоғары оку орнындағы маман даярлауга деген талаптардың артуына тәуелділігі;
-  түрлі  педагогика^ік  жагдайлардағы  іс-әрекеттің  ерекшеліктерін  меңгерген,  білім  берудің  максатына  жету 
әдістерінің  тиімділігін  аныктайтын  себеп-сапдарлык  байланыстың  жалпы  заңдылыктарын  түсінетін  бастауыш 
мектеп мұғалімінің белсенді шығармашыл түлғасының маңызыньщ артуы;
-  бастауыш мектеп  мүгалімінің кэсіби білім деңгейінің,  тәжірибесі  мен  кабілетінің, озін-өзі жетілдіруге, 03  ісіне 
шығармашылыкпен және жауапкершілікпен карауға деген ұмтылысының артуы;
-  болашак бастауыш мектеп мұғалімдерін кәсіби-педагогикалык іс-әрекетке даярлау жүйесін кұру кажеттілігі.
Педагогикалык мамандар дайындау жогары оку орындарының озекті м^селесі ретінде біркатар ғылыми жұмыс-
тарға арқау болып, зерттеу  кезеңдеріндегі алынған ғылыми  нәтижелер жоғары  білім  беру жүйесін ж ^ д ір у  макса- 
тынада тэжірибеге енгізіліп отырған.  Қазакстанда бастауыш  мектеп мұғалімдерін кәсіби-педагогикалық даярлаудың 
эртүрлі  кезеңдерікөптеген  психологиялық,  педагогикалык,  тарихи-педагогикалык  жэне  әдістемелік  сипаттагы 
еңбектерде  зерттеу  мэселесі  ретінде  қарастырылған.  Болашак  бастауыш  сынып  мұгалімдерін даярлауда  жоғарыда 
аталган  багыттарды  окушылардың  барлық  му'мкінд؛(<тер؛  мен  жеке  ерекшеліктерін,  практикалык  тапсырмаларды 
орындатуда ескеру қажетпп туралы мәселелер қамтылган.
Қазакстанның білім беру жүйесіндегі бастауыш мектеп мұгалімдерін даярлаудың басымдық бағыттары саралан- 
ды. Қазакстаңдык білім беру жүйесінің жаңару жагдайындағы бастауыш мектеп мұгалімдсрін кэсіби-педагогикалык 
даярлау тиімділігін арттырудың жолдары айкындалды.
Абай атындагы ҚазҮПУ-нің Хабаршысы,  «Педагогика гылымдары» сериясы, №1(45),  2015 г.

«Кәсіби-педагогикалық  даярлық»  ұгымының  түс؛н؛г؛не  деген  қазіргі  кездегі  көзқарастарды  карасты- 
рып өтсек, 
©,٦
 бірнеше бағытты қамтиды.
Бірінші багыт -  «кэсіби-педагогикалық даярлык» ұғымы жеке тұлғаның дамуы,  оның білімділігі  мен 
тэрбиелілігінің  нэтижесі  болып  табылатын  «мэдениет»  түсінігімен  байланысы.  Ю.Г.  Фокин  «кэсіби- 
педагогикалық даярлық»  түс!н،гін адам танымының,  практикасының жаңа  ашылымдары  жэне жаңалық- 
тарының мазмұндарымен ассимиляциялау арқылы  байланыстырады,  сонымен  қатар білім беру жүйесінің 
эр типі, саласы мен сатысы үшін б؛л ؛м беру талаптарын аньпсгауға болатын  перспективалық сипат береді. 
Жалпымэдени тұрғыда «кэсіби-педагогикалық даярлық» үш аспектілердің жиынтығы ретінде карастыры- 
лады:  мағыналық (мәдени  мағынада жағдайды  дұрыс түсінумен турады,  яғни  түсінудің,  қарым-қатынас- 
тардың,  багалаудың  колда  бар  мәдени  үлгілері  магынасында);  проблемалық-практикалық  (жағдайды 
дұрыс  анықгай  білуді,  арнайы  жағдайда  мақсаттарды,  міндеттер  мен  нормалардьг  дұрыс  қойып,  оларды 
тиімді  орындауды  қамтамасыз  ету);  коммуникативтік  (мэдени  мағынада  дұрыс  қарым-қатынас  жасай 
б^уге,  қарым-қатынастың жэне өзара эрекеттесудің тиісті  мәдени  үлгілерін  ескеретін жағдайларга назар 
аудару)  [1].  Бұдан  автордың  болашак  бастауыш  сынып  мұгалімдерінің  кэсіби-педагогикалық даярлығы 
жалпымэдени  қарым-қатынасынан  туындайтын  құрамдас  бөлік  болып  табылады,-  деген  тұжырым 
жасаганын көруге болады.
Е.В.  Бондаревская  да  кэсіби-педагогикалық  даярлыкты  «мэдениет»  түсінігімен  байланыстыра  онын 
мәнін  аныкгайды.  №؛э д ен и ^   « м ^ а л ؛мн؛н  іс-эрекетінің және  кэсіби  қызметінің тэсілдері,  құндылықтары- 
ның динамикалық жүйесі», - болып табылады деп тркырым жасаған [2]. Авторлардың пікірін түйіндейтін 
болсақ,  болашақ  бастауыш  сьшып  мұгалімінің  кэсіби-педагогикалық  даярлығының  негізі  оның  жалпы 
адамзаттық жэне жеке тұлғалық мэдениеттілігі құрайтынын айта келе, болашак маман ретінде окушылар- 
мен  субъектілік  тұргыда  мэдени  қарым-қатъшас  жасау,  қойылған  проблеманы  шешуде  теория  мен 
практиканы үйлестіре білу, кэсіби  іс-әрскетгі шешудегі педагогикалык шеберліктің қажеттігінкөрсеткен.
Екінші багыт -  кәсіби-педагогикалық даярлықты қасиеттер мен шеберліктердің жүйесі ретіндс түсіну. 
Б.Т.  Лихачёв  кэсіби-педагогикалық  даярлық  философиялык,  психологиялық,  элеуметтік,  мэдени  жэне 
жеке  тұлгалык  магынадағы  аспектілерден  түратын  тұтас  ж ^ е   ретінде  түсіндіреді.  «Адам  -   адам» 
(педагоггар,  дэрігерлер,  заңгерлер,  кызмет  корсету  еңбегінің  қызметкерлері)  жүйесінде  істейтіндердің 
кәсіби даярлығы  тек базалык (гылыми) білімдерімен  жэне  шеберліктерімен  гана емес,  маманның құнды- 
лық бағдарлығымен,  іс-әрекеттерінің дэлелдігімен, дүниеде 03؛н жэне 03؛н؛н айналасындагыларды түсіну- 
імен, 
03؛ 
жұмыс істейтін адамдармен қарым-қатынасының стилімен, ортақ мэдениетімен,
اﺀ
؛
ﺀا
؛
3
و
 
шығарма- 
шылык  элеуетін  дамытуға  ^еген  қабілеттілігімен  анықталады.  Педагог мамандығында  бұл  тізімге  пэнді 
оқыта білу эдістемесі, 
03 
тә^и е^н у ш іл ер ін ің  рухани  емірін  түсініп,  ықпал  ете білуі,  оларды  кұрметгеуі, 
03؛н؛н  жеке  кэсіби  мағыналы  қасиеттері  кіреді.  Осы  құрамдас  бол؛кгер^؛н  біреуі  жоқ  болса,  онда  бүкіл 
жүйе  бұзылып,  педагог  қызметінің  тиімділігі  төмендейді»  [3].  Қорыта  келе,  кәсіби-педагогикалык 
даярлыкгы  камтамасыз  ететін терең теориялық  білімді  меңгеруде  тұтас  жүйе  ретіндегі  карастырылатын 
педагогикалык шеберліктерді  меңгеруі,  педагогикалык үдерісті  үйымдастырудағы  кұндылық бағыттарьі, 
^؛лд؛к жэне  қарым-қатынасы  стиліндег؛  мэдениеттілігі,  бастауыш  сынып  мұғалімінің  шығармашылық 
٥
؛ - 
эрекеті жэне оны жүзеге асырудағы эдіскерлік шеберлігін атауга болады.
Э.Зеердін пікірі  бойынша,  кэсіби-педагогикалық даярлык дегеніміз -  «арнайы деңгейде кәсіби  м؛н д ^ - 
терді орындауға мүмкіндікті қамтамасыз ететін тұлганың кэсіби маңызды 
қ а с и е т г е р і, 
білімі, шеберліктері 
мен біліктілігінің ^ й е с ؛»,  - болып табылады  [4].  Автордың п؛к؛р؛н түйіндейтін  болсақ,  болашақ бастау- 
ыш сынып мүғалімдерінің кәсіби-педагогикалык даярлыгы  кәсіби білімі,  кэсіби  іскерлігі,  кэсіби біліктілі- 
؛
٢
, кэсіби шеберлігі, кэсіби кұзыреттілігін камтуы ™ ؛с.
Үшінші  багыт  -   кэсіби-педагогикалық  дайындықты  ұйымдастыру  мәселесінен  бөліп  карастырады. 
Бұл  багыттагы  зертгеушілер  кэсіби-педагогикалық даярлық  мазмунына  біртұтасгык  элемен-геерін  беріп, 
кандай да б؛р жиынтықты кұрайтын инварианттық (тұрақты) жэне вариативтік (озгемел؛) бөліктерді бірік- 
тіреді.  Инварианттық  (міндетті)  бо^؛г؛  философиялык,  психологиялық-педагогикалық  және  эдістемелік 
гыЛымдар  саласындагы  іргелі  б ^ ؛،мдерді,  кэсіби-педагогикалық  шеберліктерді  кұрайды.  Вариативтік 
бөлігі  білім  алушыньщ  ғылыми  дайындыгы  жөніндегі  ерекшеліктерін,  оның  жеке  кызығушьшыгы  мен 
бейімділігін  қатамасыз  ететнін  тандау  пәндерін  құрайды.  Болашак  бастауыш  сынып  мұгалімдерінін 
кэсіби-педагогикалық  дайындығын  іске  асыруда  педагогикалык  үдерісті  ұйымдастыруда  бұл  бағыттың 
басшылыкка  алатын  нормативті  кұжаты  жалпыга  міндетті  жоғары  кэсіптік  б ؛л ؛м  беру  стандарта  болып 
табылады.  Ал  стандарт негізгі  екі  бөлікген тұратынын  ескерсек,  ол  инварианттык (тұрақты) жэне  вариа- 
тивтік  (озгемел؛)  бөліктер  болып  табылады.  Бір؛н-бір؛  толықтьфатын  ек؛  бөлік  6В010200-«Бастауыш 
окьггу педагогикасы мен эдістемесі» мамандығынада қатысты ؛ске асырьшады.
Кэсіби-педагогикалық даярлыкты  енбектегі  өзгергіш  заттардың (адам,  топ,  ұжым)  қасиеттерін  толык
Вестник КазНПУ им.  Абая,  серия «Педагогические науки», №1(45),  2015 г.
 
  181   

білумен,  өндіріс  кұралдарын  еркін  меңгерумен,  орындалатын  жұмыстың сипаты,  еңбектің  нақтылы  зат- 
тық мазмұнының мұғалімнің кэсіби маңызды касиеттерімен, оның өзін-өзі бағалауымен, еңбексүйгіштігі- 
мен анықгалатыны педагогикалык іс-әрекеттерді  жүзеге асыру  формасы ретінде талданады.  Мұнан шыга- 
тын  қорытынды,  кәсіби-педагогикалык даярлық болашақ мұіалімдерінің пед^огикальік кәсіби  іс-эрекет- 
терді  іске асыру әрекеттері, шеберліктері мен ізденімпаздық еңбектерінің нэтижесі болып есептеледі.
Төртінші багыт -  «кэсіби-педагогикалық даярлық»  пен «кәсіби  іс-әрекетке деген дайындық» түсінік- 
терінің  ара  қатынасын  ажырату.  «Кэсіби  іс-әрекетке  деген  дайындық»  категориясы  тус؛н؛г؛  психология- 
лық-педагогикалық  эдебиетте  бір  мағыналы  емес:  кырагылық  жағдайы;  мұгалімге  деген  кэсіби  шартты 
талаптар жиынтығы;  күрделі кұрылымды білім беру; кәсіби маңызды касиеттердің,  себептердің, қүзырет- 
тіліктің, шеберліктің жүйесі;  кэсіби кұзыреттіліктің мағыналык компонент؛; кәсіби дайындықгың нәтиже- 
сі.  «Кәсіби  ' 
деген  дайындық -   субъектіде  арнайы  эрекеттің  қүрылым  бейнесі  бар  жэне  оны
орындауға сананың түракты  багьітталганы сияқты ерекше психикалық жағдай.  Ол  педагогикалык міндет- 
терді  сезінудің 
түрлі  нұсқауларынан,  мінез-кұлықтын  мүмкін  моделінен,  іс-эрекеттің арнайы  тәсілде- 
рін  аныктаудан,  болашақтағы  қиындықгарға  қатысты  өзінің  мүмкіндіктерін  багалаудан  жэне  арнайы 
нәтижелерге  қол  жеткізу  мүмкіндіктерінен  түрады».  Бұл  бағытта  кәсіби  іс-әрекетке  деген  дайындык 
болашак бастауыш сынып мұғалімдерінің тұлгалық сапаларының калыптасуында к^с؛би қүзыреттілікгер- 
д؛  меңгеру нэтижесінде қалыптасқан мүгалім үлгісі алга шығады.
А.В.  Либин  кэсіби-педагогикалық  даярлық  оның  педагогикалык  ойлауга  теориялық  эзір  екендігін, 
педагогикалык  әрекет етуге  практикалық дайындығыньщ тұтастыгы  ретінде  түсіндіріп,  кәсіби-педагоі и- 
калық  даярлыкты  субъект  іс-әрекетінің  жеке  интегралдык  сапалы  сипаты,  біртұгас  жагдайы  мен 

жүктеу/скачать 16,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: