Қазақстан республикасы білім және ғылым министрілігі ұсынады


Диагностиканың әртүрлі әдістер мен әдістемесін пайдаланудың



Pdf көрінісі
бет229/299
Дата29.09.2023
өлшемі8,96 Mb.
#111668
түріОқулық
1   ...   225   226   227   228   229   230   231   232   ...   299
Байланысты:
аза стан республикасы білім ж не ылым министрілігі сынады

Диагностиканың әртүрлі әдістер мен әдістемесін пайдаланудың 
ерекшеліктері 
Диагностикадағы 
әдістерді 
пайдалану 
– 
мінез-құлықтар 
мен
іс-әрекеттердің ерекшеліктері мен заңдылықтарын анықтауға, бағалауға 
мүмкіндік беретін, зерттеушілерге ықпал ететін ұсыныстар жиынтығы.
 
Бақылау-зерттеу (тексеру) әдісі. 
Бақылау арнайы жоспар бойынша 
жүргізіледі. Ғылыми негізде шығармашылықпен жасалған жоспар зерттеу 
жұмысының нәтижелі болуына игі әсер етеді. Ғылыми бақылау зерттелетін 
педагогикалық құбылысты дұрыс әрі дәл жазып алуды талап етеді. Сондықтан 
бақылаудың нәтижесі зерттеушінің педагогикалық іскерлігіне, қабілетіне және 
сауаттылығына байланысты болады. Зерттелетін тақырыптың мақсаты мен 
мазмұнына қарап, бақылауды жаппай және ішінара жүргізуге болады. Оқыту-
тәрбиелеу барысында жалпы мәселелерді (сабақ үстіндегі тәрбиеленушілердің 
танымдық іс-әрекеті, ұжымдық іс-әрекеті және олардың зейінін жандандыру 
және т.б.) зерттеу үшін жаппай бақылау әдісі пайдаланылады. 
Тәрбие процесінде қолданылатын негізгі диагностикалық әдістер
98-суретте ашылды. 
 
Сурет-98. Тәрбие процесінде қолданылатын
негізгі диагностикалық әдістер 
Кері байланыстылық
Ұйғарушылық
Прогностикалық
Ақпараттық
Дамытушылық
Түсіндірушілік
Бақылау-бағалаушылық
Талдамалық
Тәрбие процесінде қолданылатын негізгі 
диагностикалық әдістер
 


295
Тәрбие процесінде қолданылатын негізгі диагностикалық әдістер: 

 
талдамалық: 
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейін және сипатын 
талдау; 

бақылау-бағалаушылық:
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейін бағалау 
мен бақылауды жүзеге асыру; 

түсіндірушілік: 
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейіне түсініктеме 
беру, нормадан ауытқушылық болса, оның себептерін түсіндіру;

дамытушылық: 
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейі нәтижелерін 
диагностикалау, олардың өз бетімен білімдерін арттыруына, өз-өздерін 
жетілдіруге себеп болады; 

ақпараттық: 
тәрбиеленушілерге олардың тәрбиелік деңгейі туралы 
ақпарат беру; 

прогностикалық:
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейін ары қарай 
арттырудың мүмкіндіктері мен болашағын болжау және шамалау; 

ұйғарушылық: 
тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейін ары қарай 
арттырудың жолдарын анықтау;

кері байланыстылық: 
диагностика тиімділігін бағалау мен қателерді 
жоюдың білімділік диагностикасының нәтижелері туралы ақпаратты алу мен 
талдау.
Диагностикалық әдістеме – психодиагностиканы пайдалануды қажет 
ететін, практикалық талаптардың ерекшеліктерін қолданудағы әдісті 
нақтылауды айтады. Әдіс және әдістеме ұғымдарының қатынастары арасында 
ерекшелік болады. Мысалы, жалпы психодиагностикалық әдістің тесттерімен 
қандай да бір тест әдістемесінің құрамы, әңгіме құрудың жалпы мазмұны мен 
нақты зерттеулер жүргізу барысындағы әңгіме мазмұны арасындағы 
ерекшеліктер.
Әңгімелесу 
– 
пікіралысу, 
сұхбаттасу, 
әлеуметтік 
ғылымдарда 
қолданылатын зерттеу әдістерінің бірі.
Енді 
педагогикадағы әңгімелесуді
сөз етсек, ол тәрбиеленушілердің ойы 
мен тілін дамыту үшін қолданылатын оқыту әдісінің бір түрі. Әңгімелесу 
кезінде тәрбиеленуші тәрбиешінің қойған сұрақтарына жауап беру арқылы оқу 
материалын пысықтап, ой қорытады. Әңгімелесу әдісі – тәрбиеленушілерге 
эмоциялық, эстетикалық әсер ететін тиімді әдістердің бірі. Оның сапасы 
тәрбиешінің тәжірибесіне, әдістемелік шеберлігіне байланысты.
Ал, 
психологиядағы әңгімелесу 
– белгілі жоспар бойынша бақылауға 
алынған адамның ерекшеліктеріне, білім деңгейіне қарай күні бұрын әзірленген 
сұрақтар арқылы жүргізіледі. Зерттелушіге күдік тудырмау үшін әңгімелесу 
көбіне жанама түрде ұйымдастырылып, оның жауабы жазылып алынады, кейін 
мұқият талданып, тиісті қорытындылар шығарылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   225   226   227   228   229   230   231   232   ...   299




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет