Бірінші буын процессорларының (8086/8088) чиптарында 0,029 млн
транзистор сиятын болса, онда ХХІ ғ екінші онжылдығының басында
процессорлада бірнеше миллиард транзистор болатын. Сонымен қатар
мұндай процессордың ең кіші құрылымының өлшемі 14 — 15 нм
құрайды.
Зертханаларда
элементтерінің
өлшемдері
9
нм
болатын
транзисторлар пайда болған..
Өңделетін деректердің разрядтылығы процессор біруақытта өңдей
алатын ақпараттың бит санымен анықталады: 16, 32 немесе 64.
Алғашқы 64-разрядты процессор 2001 ж. пайда болды — Intel Itanium.
Д К т а к т і л ік ж иі л іг і əр түрлі компоненттердің жұмысын
синхрондайтын тактілік генератор (System Clock) жұмысының
жиілігімен анықталады. Тактілік генератор жұмысының жиілігі
мегагерцпен өлшенеді. Егер алғашқы ДК-де 8 МГц жиілікпен
процессор, жады, енгізу-шығару шинасы жұмысын синхрондайтын бір
тактілі генератор болса, онда заманауи ДК-де əр түрлі жиіліктерде
жұмыс істейтін бірнеше тактілік генераторлар болады. ДК жүйесінің
жиілігі жүйелік шина жиілігімен анықталады, сонымен қатар ДК-дің
қалған барлық компоненттерінің тактілік жиіліктері жүйелік шина
жиілігіне еселенген болады. Мысалы, Pentium II CPU бар 266 МГц
тактілік жиілікпен жұмыс істейтін ДК жүйесіндегі тактілік жиіліктері
құрайды (МГц): 66 — жүйелік шина үшін; 133 — екінші деңгейлік
кэш-жады үшін; 33 — PCI шинасы үшін жəне 8,3 — ISA шинасы үшін.
Сонымен, барлық жүйенің өнімділігі тұтас жүйелік шинаның тактілік
жиілігінен тəуелді болады.
CPU адрестеле алатын жады көлемі ДК жедел жады көлемімен
анықталады, өйткені, CPU өңдейтін деректер RAM-да орналасуы керек.
Егер бірінші буын ДК процессорлары адрестелетін жадының 1 Мбайт
ең үлкен көлемге ие болса, алтыншы жəне жетінші буынның
процессорларында бұл шама 64 Гбайт құрайды, ал Intel Itanium
процессорында — 4 Тбайт (Тбайт
[terabyte]
— 1 024 Гбайт-қа тең жады
көлемінің өлшем бірлігі).
Достарыңызбен бөлісу: