Оқулық «Желілік және жүйелік әкімшілендіру»



Pdf көрінісі
бет88/193
Дата02.10.2023
өлшемі7,08 Mb.
#112414
түріОқулық
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   193
Байланысты:
aparattandyrudy-tekhnikaly-raldary

4.4.
 
ВИДЕОАДАПТЕРЛАР 
 
Видеоадаптер (видеокарта) ДК бейнежүйесінің құрауышы болып 
табылады, ол ДК ішінде айналмалы цифрлық сигналды мониторға 
берілетін аналогты электр сигналына түрлендіреді. Мəні бойынша 
видеоадаптер компьютер мен ақпаратты бейнелеу құрылғысы монитор 
арасында интерфейс рөлін атқарады. 
Монитормен бірге видеокарта дербес компьютердің бейне қосалқы 
жүйесін түзеді. 
Видеоадаптер физикалық түрде тақша түрінде орындалған, ол аналық 
тақтаның слоттарының біріне салынады да, видеокарта деп аталады. 
Видеоадаптер өзіне видеобақылаушы, видеопроцессор мен видеожадының 
қызметін алды. ДК даму шамасы бойынша видеоадаптерлар 2D- мен OD- 
графикасының 
аппараттық 
үделуін, 
видеосигналдарды 
өңдеу, 
теледидарлық сигналдарды қабылдау жəне көптеген басқа нəрселерді 
жүзеге асыра бастады. 
Ажыратымдылық дəрежесі жəне түстер саны бойынша ажыратылатын 
видеостандарттардың қатары бар. Цифрлық пішіндегі кескіннің 
«ажыратымдылық» сипаттамасы берілген кескіннің немесе оның түзілу 
процесі қаншалықты толық екендігін бағалайды. Аса жоғары 
ажыратымдылық тəптіштеудің жоғары деңгейін білдіреді. 
166 


CGA 
(Color Graphics Adapter) 
— IBM PC арналған түрлі-түсті 
мониторлардың бірінші стандарты. Барлық режимдер арасынада ең 
жоғары ажыратымдылық — 640 х 200, ең үлкен түрлі-түсті тереңдік— 
4 бит (16 түс). 
EGA 
(Enhanced 
Graphics 
Adapter) 
— 
монитор 
мен 
видеоадаптерлардың стандарты, 640 х 350 пиксельді ажыратымдылық 
кезінде 16-дан 64 түске дейін қолдана алады. 
VGA 
(Video Graphics Array) 
— стандарт 640 х 480 пиксельді 
ажыратымдылықты қамтамасыз етеді. 
Видеоадаптер біруақытта экранға 256 түрлі түс шығара алады, 
түрлі-түсті ақпаратты жіберу үшін аналогты сигнал қолданады. 
SVGA 
(Super Video Graphics Adapter) 
— ^уақытша видеоадаптер, 
əмбебап графикалық құрылғыны береді, ол 800 х 600 пиксельді 
ажыратымдылыққа жəне 16 млн дейінгі түс санына қабілетті.. 
ХGA 
(eXtended Graphics Array) 
1990 жылы IBM жасалған жəне 
1024 х 768ажыратымдылыққа қабілетті видеокарталар мен дисплейлер 
үшін стандарт болды. Оның дамуы SХGA стандарты болып
табылады 
(Super eXtended Graphics Array), 
ол 16,7 млн түстер кезінде 1 
280 х 1 024 ажыратымдылықты қамтамасыз етеді. 
UХGA 
(Ultra eXtended Graphics Array) 
— графикалық ақпаратты 
бейнелеу стандарты, ол 16,7 млн түстер кезінде 1 600 х 1 200 
ажыратымдылықты қамтамасыз етеді. 
Видеоадаптер видеожүйенің келесі сипаттамаларын анықтайды: 

Түстердің бейнелетін реңктерінің ең көп ажыратымдылығы мен ең 
көп саны;

Жалпы ДК мен видеожүйенің өнімділігін анықтайтын 
видеоақпаратты жіберу мен өңдеу жылдамдығы.
Бұдан басқа видеоадаптер жұмысына монитор экранында растрдың 
қалыптасуы кезінде қолданылатын көлденең жəне тік синхрондаудың 
сигналдарының қалыптасуы кіреді. 
Видеоадаптердің əрекет ету принципі келесіде. 
Процессор n –разрядты сандардың 
Nх M 
матрицасы түріндегі 
цифрлық кескінді қалыптастырады жəне оны видеожадыға жазады. 
Ағымдағы кескіннің (кадрдың) цифрлық бейнесін сақтау үшін 
тағайындалған видеожады учаскесі буфер немесе фреймбуфер деп 
аталады. 
Видеоадаптер кадрлы буфердың ұяшық құрамын тізбекті түрде 
оқиды (сканерлейді) жəне шығуда видеосигнал қалыптастырады, оның 
деңгейі бөлек ұяшықта сақталатын мəнге уақыттың əр мезетінде 
пропорционал болады. Видео жадыны сканерлеу электрондық сəулені 
экран бойымен жылжытумен синхронды түрде жүзеге асырылады. 
167 


Нəтижесінде монитор экранындағы əр пиксельдің жарықтығы 
видеоадаптер 
жадысының 
сəйкес 
ұяшығының 
құрамына 
пропорционал болады. 
Растрдың бір жолына сəйкес келетін ұяшықтарды қарау 
аяқталысымен видеоадаптер сəуленің көлденеңінен кері жүрісіне 
бастамашылық ететін жолдық синхрондаудың импульстерін 
қалыптастырады, пл кадрлы буферды сканерлеу аяқталысымен 
сəуленің төменнен жоғарға жүрісін туғызатын сигналды 
қалыптастырады. Осылайша, монитордың жолдық жəне кадрлы 
жаймасының жиіліктері видеожадының құрамын сканерлеу 
жылдамдығымен, яғни видеоадаптермен анықталады. 
4.4.1.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   193




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет