119
Студенттердің іскерлік дағдыларын қалыптастыруға арналған тап-
сырмалар
Мұғалімдерге арналған географиялық атластағы 1º параллельдердің
əр түрлі ендіктегі ұзындығын, Еуразияның физикалық картасының
80°-90°шығыс бойлықпен 0°, 20°, 40°, 60°, 70° с.е. пен қиылыстарының ара
қашықтығын есептеп сол ендіктердегі параллельдің бойындағы жеке мас-
штабты анықтаңыз.
Жеке
масштабының
анықтайтын
параллель мен
меридиандардың
қиылысы
Меридиандар
дың градус
айырмасы
Параллельдер
мен
меридиандардың
қиылысының
ара қашықтығы,
см есебімен
Белгілі бір
ендіктегі 1º
параллель-
дердің
ұзындығы,
шақырым
Картаның
белгілі
бір ендік
бойындағы
жеке
масштабы
Экватор мен
80º-90º
ш.б. қиылысы
40º с.е. пен
80º-90º ш.б.
қиылысы
Студенттердің білімдерін тексеруге арналған тест
тапсырмалары
1. Геойд тəрізді жер шарының белгілі бір масшатбпен кішірейтіліп
алынған үлгісі ....
А) топографиялық сызба;
В) географиялық глобус;
С) топографиялық карта;
D) географиялық карта;
Е) топографиялық нүсқа;
2. Сызықтық масштабтың дəлдік негізінің бір бөлігіне сай келе тін
жер бетінің ұзындығы ...
А) дəлдіктің шегі;
В) сызықтық масштабтың графиктік дəлдігі;
С) сызықтық масштабтың дəлдігі;
D) толық негіз;
Е) дəлдіктің ауданы.
3. Сызықтық масштабтың графиктік дəлдігі ... мм тең?
А) 2 мм;
В) 0,002 мм;
С) 0,2 мм;
D) 0,02 мм;
Е) 0,1 мм.
120
4. 1:50 000 000 масштабты глобуста жердің үлкен жəне кіші жарты
білігінің айырмасы небəрі .... мм.
А) 0,4 мм;
В) 0,1 мм;
С) 0,2 мм;
D) 0,3 мм;
Е) 0,5 мм.
5. Глобустағы екі нүктенің арасын үлкен шеңбер арқылы қоса тын
жол…
А) ортомия;
В) курс;
С) азимут;
D) румб;
Е) локсодромия.
5. Жазықтыққа көшіргенде жер элипсоидының бетінің геомет рия -
лық қасиеттерінің бұзылуы…
А) бұрмалару;
В) азимут;
С) дирекциондық бұрыш;
D) ортодромия;
Е)
локсодромия
6. Картаға көшіргенде жер элипсоидының бетіндегі бағыт тардың
бұрыштар мен картаның бетіндегі бағыттардың бұрыш тарының сəйкес
келмеуі…
А) бұрыштың бұрмалануы;
В) ауданның бұрмалануы;
С) ұзындықтың бұрмалануы;
D) пішіннің бұрмалануы;
Е) нысандардың бұрмалануы.
7. Ұзындықтың өзгеруі гректің ......... əрпімен белгіленеді:
А) d;
В) m;
С)
γ
;
D) Q;
Е) S.
8. Ауданның бұрмалануының көрсеткішін ..... формуласымен
анықтайды.
А)
;
2
sin
b
a
b
a
−
+
=
ω
В) Р=
а
·
b
;
121
С) k=
;
b
a
D) Dһ=
;
*
1
α
α
h
Е)
60* ;
h
α
α
=
9. Градус торларының тоғысу нүктелері үшін қолданылатын алдын-
ала есептеліп қойған кестелер:
А) изогиета;
В) изокол;
С) изобар;
D) номограмма;
Е) изодаза.
10. Картографиялық тордағы параллельдердің аралығы созылған
бөлігінде жеке масштаб ..... болады.
А) бас масштабтан үлкен;
В) бас масштабтан қысқа;
С) бас масштабпен тең;
D) бас масштабпен бірдей;
Е) бас масштабтан ұзын.
11. Жердің айналу білігімен цилиндрдің білігі сай келетін проекция…
А) қалыпты азимутты;
В) көлбеу цилиндрлі;
С) көлденең цилиндрлі;
D) қалыпты конусты;
Е) қалыпты цилиндрлі.
12. ........ проекцияда қосалқы геометриялық жазықтық глобустың
кез-келген нүктесімен жанасады.
А) көлбеу азимутты;
В) көлденең азимутты;
С) қалыпты азимутты;
D) қалыпты цилиндрлі;
Е) көлденең цилиндрлі.
|