П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет187/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

7. Леіггі сойлемдердің интонемасы 
котеріңкі- 
б әсең то н ал д ы с ы зы қ т а р м е н о р н е к те л е д і. 
Олардың тоналды диапазоны орташа, кейде кең 
бола береді. Бұл модель түрлі-түрлі эмоцияны
білдіретін болғандықтан, бұның интонациясы да 
әртүрлі болуы мүмкін. Бұларекінш і (2) үшінші
(3) тоналды д ең гей д ен б асталы п , тортінш і 
деңгейге дейін котеріліп, үшінші, екінші, бірінші 
(3 ,2 ,1 ) д е ң ге й д е а я қ т а л у ы м ү м к ін . Л еп ті 
сойлемдердегі түрлі эмоцияны білдіретін создер
а к ц е н т т е л іп , м ол и н т е н с и в т іл ік п е н ж э н е
ұзақтылықпен ерекшеленеді. Лепті сойлемдерде 
тембрдің де атқаратын ролі аз емес.
8. 
Қыстырма сегменттердің интонемасына
доңестен томендейтін тоналды контур мен тар 
то н ал д ы д и а п а зо н д а р тән болад ы . К ей б ір
варианттардың тоналды сызығы түзу контурмен 
ерекшеленеді. Қыстырма сегменттер шамалы 
интенсивтілікпен жылдам айтылады.
А ны қталған интонемалар қазақ тіліндегі 
барлық стильдерден келтірілген мэтіндерде орын 
алады . К ейде с о й л ем д ер д ің қ ұ р ы л ы м д ы қ - 
коммуникативтіктүрлеріне үстемеленетін мазмұн 
мен эм о ц и ял ар ға байланы сты интон ем ан ы ң
варианттары құбылып, бірінің орнына бірі жүруі 
м ү м к ін . Б ұл и н т о н а ц и я м ен г р а м м а т и к а
бірліктерінің біріне бірі үнемі тікелей байлаулы 
болмайтынын көрсетеді.
Қазақ тілінің интонемалары
1 -тиянаксыз
2-тііянақты
4-арнаулы сүрак
5-қатал бүйрык
4
з
/
 \
^
 
ч
_
?
/
/
/
1
6-сыпайы бүйрык


126
ИІІТОНАЦИЯ
7-лепті


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   183   184   185   186   187   188   189   190   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет