П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы



Pdf көрінісі
бет185/497
Дата14.10.2023
өлшемі38,54 Mb.
#113886
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   497
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

тиянақсыз интонема
ж өғары көтерілетін төналды сы зы қпен және 
өрташа төналды диапазөнмен ерекшеленеді.
М ағы н а ж а ғы н а н т и я н а қ с ы з и н төн ем а 
бірінші мүшесі екінш ісіне қарсылас екі мүшелі 
жай сөйлемдер мен құрм алас сейлемдердің, 
сөйлемнің басында тұратын өқшау сегменттердің 
ж ән е б ір ы ң ғай м үш елердің а я қ тал м аған ы н
білдіреді. Бұл интөнеманың вариантгары - үшінші 
(3) кейде төртінші (4) деңгейге дейін көтерілетін 
д ө ң е с н е м е с е о й ы с с ы з ы қ т ы т о н а л д ы
к о н т у р л а р м е н б е л г іл е н е д і. С и н т а г м а н ы ң
аяқталмағанды білдіретін интонемасы аяғындағы 
создің ең сөң ғы буыны ы рғақты
екпінмен 
ерекш еленіп, сөзылыңқы айтылып, ең жөғары 
төналды деңгейге ие бөлады.
2. А я қ т а л ғ а н д ы к ө р с е т е т ін
тиянақты
интонеманың 
дөңес сы зы ғы төмендеп барып 
бірінші (1) төналды деңгейге дейін түсіп, өрташа 
д и а п а з ө н м е н
с и п а т т а л а д ы . А я қ т а л ғ а н д ы
көрсететін варианттар екінші (2) немесе үшінші 
(3) төналды деңгейден басталуы мүмкін. Егер 
төналды көнтуры үшінші (3) деңгейден басталса, 
өл басында аздап көтерілген сияқты бөлғанмен, 
өдан кейін төмен түсіп кетеді. А яқталғанды 
білдіретін интөнемада синтагманы ң сөңы баяу 
қарқы нм ен айтылып, негізгі төн жиілігі мен 
ин тен си втілігі ең м и н и м алды м ағы н а ға ие 
бөлады.
М а ғ ы н а ж а ғ ы н а н т и я н а қ т ы и н тө н ем а 
хабарлы жай сөйлем дерде, екі мүш елі жай 
сөйлемдердің және құрмалас сөйлемдердің сөңғы 
көмпөнентінде, сөнымен қатар сөйлемнің сөңыңда 
өрналасатын өқшау және бірыңғай сегменттерде 
кездеседі.
3.
Жалпы сұрақ интонемасы 
екінш і (2) . 
төналды деңгейден тертінш і (4) деңгейге дейін 
к ө т е р іл іп , о р т а ш а т о н а л д ы д и а п а з о н м е н
е р е к ш е л е н е д і. 
С ұ р а у л ы
с ө й л е м д е р д ің
и н то н ем асы н а ж оғары кетерілетін төналды 
көнтурларда бөлатын өрташа диапазөнды екінші
(2) жэне төртінші (4) төналды деңгейлер тән.
Бұл сөйлемдер интөнемасы варианттарының 
көн турлары ж ө ғар ы к ө тер іл етін д ө ң ес ж әне 
т ө м е н д е й т ін ө й ы с с ы з ы қ т а р бөлуы мүмкін.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   497




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет