тиянақсыз интонема ж өғары көтерілетін төналды сы зы қпен және
өрташа төналды диапазөнмен ерекшеленеді.
М ағы н а ж а ғы н а н т и я н а қ с ы з и н төн ем а
бірінші мүшесі екінш ісіне қарсылас екі мүшелі
жай сөйлемдер мен құрм алас сейлемдердің,
сөйлемнің басында тұратын өқшау сегменттердің
ж ән е б ір ы ң ғай м үш елердің а я қ тал м аған ы н
білдіреді. Бұл интөнеманың вариантгары - үшінші
(3) кейде төртінші (4) деңгейге дейін көтерілетін
д ө ң е с н е м е с е о й ы с с ы з ы қ т ы т о н а л д ы
к о н т у р л а р м е н б е л г іл е н е д і. С и н т а г м а н ы ң
аяқталмағанды білдіретін интонемасы аяғындағы
создің ең сөң ғы буыны ы рғақты
екпінмен
ерекш еленіп, сөзылыңқы айтылып, ең жөғары
төналды деңгейге ие бөлады.
2. А я қ т а л ғ а н д ы к ө р с е т е т ін
тиянақты интонеманың дөңес сы зы ғы төмендеп барып
бірінші (1) төналды деңгейге дейін түсіп, өрташа
д и а п а з ө н м е н
с и п а т т а л а д ы . А я қ т а л ғ а н д ы
көрсететін варианттар екінші (2) немесе үшінші
(3) төналды деңгейден басталуы мүмкін. Егер
төналды көнтуры үшінші (3) деңгейден басталса,
өл басында аздап көтерілген сияқты бөлғанмен,
өдан кейін төмен түсіп кетеді. А яқталғанды
білдіретін интөнемада синтагманы ң сөңы баяу
қарқы нм ен айтылып, негізгі төн жиілігі мен
ин тен си втілігі ең м и н и м алды м ағы н а ға ие
бөлады.
М а ғ ы н а ж а ғ ы н а н т и я н а қ т ы и н тө н ем а
хабарлы жай сөйлем дерде, екі мүш елі жай
сөйлемдердің және құрмалас сөйлемдердің сөңғы
көмпөнентінде, сөнымен қатар сөйлемнің сөңыңда
өрналасатын өқшау және бірыңғай сегменттерде
кездеседі.
3.
Жалпы сұрақ интонемасы екінш і (2) .
төналды деңгейден тертінш і (4) деңгейге дейін
к ө т е р іл іп , о р т а ш а т о н а л д ы д и а п а з о н м е н
е р е к ш е л е н е д і.
С ұ р а у л ы
с ө й л е м д е р д ің
и н то н ем асы н а ж оғары кетерілетін төналды
көнтурларда бөлатын өрташа диапазөнды екінші
(2) жэне төртінші (4) төналды деңгейлер тән.
Бұл сөйлемдер интөнемасы варианттарының
көн турлары ж ө ғар ы к ө тер іл етін д ө ң ес ж әне
т ө м е н д е й т ін ө й ы с с ы з ы қ т а р бөлуы мүмкін.