нитраттар физиологиялык жагынан алганда сштш туздар.
Микроорганизмдер Tipuiiniri кезшде NO, аяиондарын к,ол-
данганда ортада К+ немесе Na+ катиондары жиналады. Ал
нитриттер болса кышкыл жагдайында микроорганизмдерге
улылык, касиет керсетедь Сондыктанда оларды азот кез1
ретшде колданбайды.
Микроорганизмдер органикалык азот кездершш йшнен
кебшесе амин кышкылдарын тал ап етеда. Амин кышкыл-
дары белок туындылары. Белок ыдыраганда пайда бола-
тын амин кышкылдарынын кейб1реулер1 микроорганизм
дер Tipuiuiiri есершен езгерюке тусш,
олардан жацадан
пайда болтан амин кышкылдарынын Memnepi молая тусе-
до. Коректйс зат ретшде крлданганда глицин, аланин, про-
лин, лизин жене орнитин амин кышкылдарын алдын ала
дистилденген су крсылган кущиргиц натрида (NaOH) epiTin
алады. Ал калган амин кышкылдарын туз кышкылы ко-
сылтан дистилденген суда езед1. Кеййр амин кышкылда-
ры (цистин жене цистеин), сонымен катар амидтерглюта-
мин жене аспарагин кыздыруга тез1маз. Сондыктан оларды
сузу аркылы залалсыздандырады. Калган амин кышкыл
дарын 0,5 атм. кысымда 15
минуттай автоклавта задал-
сыздандырып алып, колдануга болады.
Егер де микроорганизмдер б1рнеше амин кышкылда-
рына мукгаж болса, ол ушш белокты пайдаланады. EipaK
та белокты сол куйшде колдану тш мйз.
Сондыктан оны
алдын-ала гидролиздеп, ягни жартылай ыдыратып пеп
тон алады да, соны к,олданады. Пептоннын ез1 поли
жене олигопептидтер, амин кышкылдары, органикалык,
азот непздер1 мен туздары жене микроэлементтерден тура
ды.
Пептон кургак, су тарткыш келедГ, ашык, сары, суда
epiruu унтак,. Коректйс ортанын 1 литрше 1-2-ден 20 г-га
дейш косады.
Амин кышкылдары пептондар микроорганизмдер ушш
тек азот коз! гана емес, кеш ртеи мен энергия ретшде де
пайдалана алатыньш ескеру керек. Кёйб1р микроорганизм
дер азот Ke3i ретшде молекулалык ауа азотьга да крлдана-
ды. Буларды азот тутынушылар деп атайды. Оларга коректйс
орта даярлаганда азотты коспаса да болады.
Достарыңызбен бөлісу: