Дәуренбекова Л. Түркологияны дамытудағы аударматанудың ықпалы Л. ДӘУРЕНБЕКОВА ТҮРКОЛОГИЯНЫ ДАМЫТУДАҒЫ АУДАРМАТАНУДЫҢ ЫҚПАЛЫ В статье обращается внимание на необходимость развития современной тюрко - логической науки, ее актуализации в сфере лингвистики, культуры, истории тюр - коязычных народов. Автором утверждается мысль о том, что современное состоя - ние и тенденции в области теории перевода детерминируют развитие тюркологии. Makalede çağdaş turkoloji ilminin Türk Halklaranın yalnızca dilleri bakımından değil, kütür, tarih geliştirilmesi hakkında fikirler ileri sürülmketedir. Aynı zamanda karşılaştırmalı edibiyat, kültür ve diller arası tercumelerin kaçınılmaz olduğu kanaatındar. The article tells about the necessity of development of modern Turkic studies, its actualization in the sphere of Linguistics, culture, history of Turkic speaking peoples. The author asserts that the contemporary state and tendencies in the field of translation theory determine the development of Turkic studies. Қазіргі түркология ғылымы тек қана түркі тілдес халықтардың тілін,
мәдениетін, тарихын ғана емес, салыстырмалы әдебиеттану, оның ішінде көркем
аударма теориясында қарастырып, дамытылуы тиіс.
Салыстырмалы әдебиеттану – әртүрлі халықтардың әдебиетіндегі қандай
да бір сюжет, идея, стиль, образдар, типологиялық аналогтар, тарихи, әдеби
генетикалық, аймақтық т.б. ұқсастықтарын ғана емес, дүниежүзін байланыстыра-
тын аударматану мәселесінде қарастырады. Сондықтан да, бір тілден, екінші
тілге көркем аударма жасау арқылы әдебиеттің ішкі байланыстарын нығайтып,
түпнұсқадан тікелей аударылған шығармаларды зерттеп, зерделеп түркі
халықтарының рухани мұраларын кеңінен насихаттауда аударматанудың маңызы
зор.
Түркітілдес халықтар арасында әдеби байланысты күшейту үшін кеңес өкіметі
кезінде атқарылған кейбір игі істерді назарға алуға болады. Әрине, кеңес өкіметі
жылдары көп ұлтты кеңес әдебиеті ұлттар арасында коммунистік қоғам орна-
ту мақсатын көздеді. Сол себепті, қаламгерлер халықтар достығын, бейбітшілік
жолындағы күресті өздерінің шығармаларында паш етті. Ол шығармалар ұлт
тілдеріне аударылды. Октябрьдің 70 жылдық мейрамының қарсаңында Қазақстан
Жазушылар одағы мен «Жазушы» баспасы «Достық кітапханасы» сериясы-
мен 150 томнан тұратын кітаптар шығарғаны белгілі. Қазіргі кезеңде де түркі
әдебиетін дәріптеу мақсатында осындай дәстүрлер электрондық ақпараттар
жүйесі арқылы жалғасын табуы қажет.
141
