59
Сарапшымен қолданылған әдістеменің ғылыми негізділігі мен сапасын
тексеру – сот пен тергеушінің әдістемелік
жақтарын тексерудің негізгі
құрылымы. Әдістеме ғылыми негізделген, ресми апробацияланған және
бекітілген болу керек. Сарапшы толығымен зерттеуді жүргізіп,
фактілерді
дұрыс анықтау үшін қажетті нәтижелер жасап, олар сарапшымен дұрыс
түсіндірілмеуі мүмкін, сондықтан мұндай
қорытындылар негізсіз болып
табылады.
Сарапшы қорытындысының зерттеу бөлімінің фактілі және әдістемелік
жағын зерттеу кезінде сот пен тергеуші келесі мән-жайларды анықтау қажет:
сарапшы қандай объектілерді анықтады және қандай әдістерді қолданды;
олардың сипаттамасы қорытындымен сәйкес па;
сараптамалық зерттеудің әдістемесі дұрыс таңдалды ма;
олар қорытындыда толығымен сипатталған ба,
сарапшы қолданылған
әсітер мен әдістемеге қатысты пайдаланған ғылыми және әдістемелік
әдебиеттердің тізімін көрсетті ме;
қолданылған әдістеме қойылған міндеттерді шешуге бағытталған ба;
қолданылған техникалық құралдар мен әдістер сипатталған ба;
жүргізілген зерттеу арнайы білімнің даму деңгейіне және тағайындалған
сараптаманың түріне сәйкес пе.
Зерттеу нәтижелерін бағалау, соның негізінде нәтижелерді түйіндеу
оларды негіздеу тек сараптама қорытындысының
қорытынды бөлімімен
танысқан соң жүзеге асырылады. Мұндай баға беру – тергеумен және сотпен
сарапшы нәтижесінің нақты деректерді талдаудың негізінде мүмкін.
Нәтижелердің негізділігін тексеру үшін әр бір сарапшымен жасалған
зерттеулердің нәтижелерін бағалау қажет.
Сонымен қатар, сараптаманың
қорытындысын бағалау барысында, тек
сараптамалық зерттеу ретін бағалаумен қатар оған қосымша болатын
суретсипатты (иллюстрация) материалдарды талдау қажет.
Достарыңызбен бөлісу: