–
65
–
Есеналиева Жанар
4 Тақырып.
Дүние жүзі тілдерінің топтастырылуы (классификациясы)
_________________________________________
4.1. Тілдердің генеалогиялық топтастырылуы
Дүние жүзіндегі тілдер өте көп, олардық санын нақты айта
алмаймыз. “Халықаралық лингвистикалық энциклопедияның”
(“
The Іnternatіonal Encіclopedіa of Lіnguіstіcs
”, 1992) дерегі
бойынша, дүние жүзінде 1970-1980 жылы 6604 тіл (оның ішінде
300 өлі тіл) болса, ал “Әлем тілдерінің атласы” (“
Atlas of the
World’s Languages
”, 1994) әлемде 6796 тіл бар деп мәлімдеген.
20 ғасырдың 90-жылдарында дүние жүзінде 6
мыңдай тіл
бар деу шындыққа неғұрлым сай келеді. Дегенмен, ғылымда
Дүние жүзі тілдердінің ұзын саны 3000-нан 10000-ға
дейінгі
аралықта деген тұжырым да жоқ емес. Олар: тайпа тілдерін де,
халық тілдерін де, ұлт тілдерін де қамтиды. Кейбір тілдер кең
қолданылып, халықаралық тілдер дәрежесіне, мәселен, біріккен
ұлттар ұйымының ресми тілі дәрежесіне дейін жеткен. Олар:
қытай, ағылшын, испан, орыс, араб, француз тілдері.
Тіл білімінде дүние жүзіндегі тілдерді екі түрлі тұрғыдан
топтастырады: Тілдің шығу тегі тұрғысынан, яғни туыстығы,
бір негіз тілден бөлініп шыққандығы тұрғысынан топтастыру
- тілдердің генеалогиялық топтастырылуы,
шығу тегіне
байланыстырылмай, грамматикалық құрылысы мен типінің
ұқсастығы тұрғысынан топтастыру – тілдердің типологиялық
топтастырылу деп аталынады.
Достарыңызбен бөлісу: