Ерғалиев Қуаныш Советұлы Асанбаева Елдана Бақытқызы газет тақырыпаттарының прагматикалық Қызметі
жүктеу/скачать 1,99 Mb. Pdf көрінісі
|
| Леп белгісі
– публицистикалық тақырыпатта жиі қолданылатын тыныс белгілерінің бірі. Түрлі эмоция мен көңіл-күйді білдіретіндіктен, мұндай мақала атауларының экспрессивтілігі жоғары. 1) Сан алуан эмоцияларды білдіреті тақырыпаттар: « Қазақ деген елмiз бiз! » (ЕҚ. – 21.10.2009), « Поющийден пьющийге айналғанымыз- ай! » (З-Қ. – 28.11.1997), « Әуенi әсем әндер-ай әуелеген! » (З-Қ. – 98 31.05.2002), « Отпан таудың басына пантеон салуға қарсымыз! » (ЖА. – 16.06.2015). 2) Бұйрық райлы тақырыпаттардың соңында да леп белгісі қолданылады: « Жерiңе табын, адамдар! » (АТ. – 3-9.07.2003), « Бұл жолы қателеспейiк! » (Айғ. – 17.09.2008), « Елдiктiң егеулi найзасы бол, қаламгер! » (З-Қ. – 26.04.2002), « Айманды тыңдаңыз, Аслан мырза! » (ЖА. – 11.06.2015). Сызықша . 1) Тілдік нормаға сай, бір сөз табынан болған бастауыш пен баяндауыштың арасына қойылатын сызықша: « Еңбек түбі – береке » (ЕҚ. – 05.01.2013), « Тұғырымыз – тыныштық, тiрегiмiз – тұрақтылық, тiлегiмiз – татулық » (Айғ. – 02.05.2012), « Нашар жол – азап, әлемге – мазақ » (З-Қ. – 02.08.2002). 2) «Не – кімге», «кім – қайда», «не – не үшін» деген сынды үлгілер бойынша құрастырылған тақырыпаттар: «" Дарын" сыйлығы – дарындыларға » (ЕҚ. – 25.12.2002). 3) Құрмалас сөйлемнің құрамындағы жай сөйлемдердің арасындағы мағыналық байланысқа сай сызықша қолданылуы мүмкін: « Қарыз алдың ба – қайтар » (СС. – 09.11.1996). 4) Тілші нақты бір сөзге (не сөз тіркесіне) оқырман назарын аудару мақсатында, тілдік норма бойынша сызықша қойылмауы керек жерде де осы тыныс белгісін қолданып жатуы жиі ұшырасады: « Қазақ әнi – құның неге құлдырады? » (З-Қ. – 05.02.1999), « Болғанда қайрақ – тастан, қайрат – жастан » (З-Қ. – 19.10.1993), « Ұлың – құл, қызың – күң болсын... Жерiңдi сат, қазақ! » (Ақ. – 2002. №9), « Отан – оттан ыстық немесе... "Мүсәпiр" софрасындағы мұңлық » (П. – 2008. №12). жүктеу/скачать 1,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|