Ўзбекистон республикаси



Pdf көрінісі
бет214/303
Дата03.12.2023
өлшемі3,07 Mb.
#133510
түріМонография
1   ...   210   211   212   213   214   215   216   217   ...   303
Байланысты:
9690089a-e551-4f56-b4a9-9a2e62630397

им
, ўқиган
инг

тақ-туқ
и
.
2.
Морфологик-синтактик усул
. Бунда эгалик субъекти қаратқич 
келишигида, эгалик объекти эгалик шаклида бўлади:
менинг китоб
им

сенинг ўқиган
инг
, болғанинг тақ-туқ
и
, гулнинг қизил
и

3.
Синтактик усул
. Бунда эгалик субъекти қаратқич келишигида, 
эгалик объекти эгалик шаклисиз бўлади:
 бизнинг уй, сизнинг кўча



388 
Модал маъно эгалик категорияси учун нокатегориал, яъни ҳамроҳ 
маъно бўлиб, у ўзининг грамматик категориясига эга эмас. I шахс бирлик, 
III шахс қўшимчасидан бошқаси модал маъно ифодалайди. «Сизлаш», 
«сенсираш», «камситиш», «кесатиш», «ҳурмат» каби қатор маъно модал 
маъно. Бу, айниқса, кўпликда яққолроқ кўзга ташланади. 
Акамнинг 
китоблар
и
, дадамнинг машиналар
и
каби.
Эгалик қўшимчасининг хусусий қўлланишида «бутун-қисм» 
маъносининг юзага чиқишини ҳам кузатиш мумкин: 
ўқувчиларнинг бир
и

талабаларнинг аълочи
си,
 одамларнинг ўқиган
и
каби. 
Эгалик категориясининг умумий грамматик маъноси категориал ва 
ёндош маъно асосида бир неча оралиқ грамматик маънога ажралади:
1.
«Қарашлилик/мансублик»: 
Илҳомнинг китоб
и
, боланинг ота
си

қўйнинг бош
и
.
2.
«Фоил-ҳаракат»: 
Адибанинг кулиш


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   210   211   212   213   214   215   216   217   ...   303




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет