Ш 72 Түркі тілдерінің вокализм жүйесі. Оқу құралы/ Шнайдер В. А. – Нұр-Сұлтан қ.: «Тұран-Астана» унив. Баспаханасы. 2019. 126 б


О  –  еріндік,  дауысты  дыбысы  қазіргі  қазақ  тілінде  де,  XIX ғасырдағы  қазақ  тілінде



Pdf көрінісі
бет37/80
Дата03.02.2022
өлшемі1,25 Mb.
#24763
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   80
Байланысты:
1-Шнайдер-В.А.-2019-готовый-конвертирован

О  –  еріндік,  дауысты  дыбысы  қазіргі  қазақ  тілінде  де, 
XIX ғасырдағы  қазақ  тілінде  де  сөздің  алғашқы  буынында  тұрып, 
өзінен  кейін  езулік  дыбыстан  тек  а,  еріндіктен  u  (ұ)  дыбысының 
тұруын  талап  етуде.  Дәл  осы  қолданыс  В.  Радлов  көрсеткен  түркі 
тілдері  ішінде  Осман  түріктері,  Әзірбайжан  тілі  мен  Қырым 
татарлары  диалектісінде  қолданылады.  Ал  қалған  тілдерде, 


47
 
мысалы,  Қырғыз  тілінде  о  дыбысы  екінші  буында,  Төлеуіт,  Алтай 
тілдерінде,  Қарағас  диалектісінде  тәрізді  өзін-өзі  талап  ете  алатын 
дыбыс  болып  табылады.  Мысалы,  bolγопdо  (Қырғыз),  torbos 
(Қарағас), роlγопdо (Төлеуіт). 
Қазіргі  қазақтың  ауызекі  сөйлеу  тілінде  о  дыбысының 
қолданысы  келесі  тәртіпке  сәйкес:  Бірінші  буындағы  о  -дан  кейін 
келесі буында а, ұ дауысты дыбыстары қолданылады. Жазба тілде 
бірінші  буындағы  о  дыбысынан  кейін  келесі  буында  а  және 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   80




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет