the waves» - «мен және толқындар арасындағы жер белдеуі» мен жағалау
жартастары «...the seaward side of these» болып табылады. «Sea»
лексемасының метафоралық мағынасы үйшік бейнесін білдіреді: «sea +
dwellings; caverns + rooms» - «теңіз + тұрғын үйлерінің теңіз жағасы;
үңгірлер + бөлмелер». Алайда, бұл үй өзінің безендірілуі жағынан
қалыптасқан нормаға сәйкес келмейді, ауытқу танытуына орай
37
концептуалдаудың ерекше амал-тәсілдерін талап етеді. Атап айтқанда, үй
қасиетінің репрезентациясы жоғары стильдік сипатта беріліп, ғажайып
идеясы мен ерекше бір құндылықпен байланысты бірқатар эмоционалды-
экспрессивтік тілдік бірліктер арқылы концептуалданады.
«Houses» тілдік бірлігі «abodes» жоғары мағынадағы атауға ие болып
келеді. Су астындағы үйдің қабырғалары маржан және кәріптастармен: the
walls of our abodes are encrusted with coral and amber the walls of our abodes
are encrusted with coral and amber - Біздің монологтардың қабырғалары
маржан мен кәріптаспен қапталған, көмкерілген. безендірілген; сан алуан
түрлі-түсті жалбыздармен: entwined with sea-flowers of every hue - кез-келген
түсті теңіз гүлдерімен көмкерілген, сәнделген; үйдің едені інжу тастармен:
the floors are all strewn with pearls - қапталған. Үйдің шатырындағы гауһар
тастарының жарығы: the roof sparkles with diamonds and other gems of such
brightness соншалықты керемет мұхитты ең бір терең тұсының өзінде де жер
бетіндегі күндіздей жап-жарық болып кетеді: their rays make our deep grottos
in the ocean hillsides as light as day.
Осымен байланысты келесі эпитеттер су асты әлемінің ғажайып
әдемілігі мен әсемдігін білдіреді: glittering, gold, soft and sweet, beautiful -
жарқыраған, алтын, жұмсақ және тәтті, әдемі
(көзге көрінетін сипаттамалар).
Мұхитты тереңінен ерекше бір дыбыстар естіледі, олар ғажайып мекеннің
дыбыстық, есту арқылы берілетін сипаттамалар: ...he heard a sea-weedy sort of
song; the flute-like melody of the merrymaid’s voice -
ол балдырлар әнін естіді;
періште дыбыстық әуен сияқты. Су айдыны – шекара болып саналады.
Ағын немесе теңіз бейнесіндегі су еңсерілмейтін кедергі мағынасында
қолданылады. Ағылшын ертегілерінде көп жағдайда су айдыны өзінің және
өзгенің кеңістігі арасындағы шекара қызметін атқарады.
«The Lady of Llyn y Fan Fach» - «Леди Лилин мен Фан Фах» ертегісінде
жас жігіт көл қызын жер мен су шекарасында күтіп отырады: «So, the next
day, long before first light Gronw was walking along the water margin of the lake
with the half-baked bread held in his hand, staring fixedly into smooth waters» -
«Келесі күні, Грону алғашқы жарықтан бұрын, көлдің жағасында жүріп,
қолында жартылай пісірілген нан ұстап, тегіс суларға көз тастады». Бұл
шекарадан аттап өту «өзінің» кеңістігінен «өзгеге» түсу дегенді білдіреді:
«Then they came to a stream of water as clear as crystal, which ran across the
lane. It was, however, very dark, and Cherry paused to see how she should cross
the river”» («Cherry of Zennor») – «
Содан кейін олар аллеяның бойымен
мөлдір кристалл сияқты өзенге қарай беттеді. Алайда, өте қараңғы болды, ал
Шери өзеннен қалай өту керектігін көруді тоқтатты (« Зеннордың шиесі »).
Бұл ретте «cross» - «тоғысу» етістігінің семантикасы қозғалыс мағынасын
айқындайды: «to pass from one side to the other» - «бір жағынан екінші жағына
өтіңіз». Яғни бір жақтан екінші бір жаққа өту мағынасын білдіреді. Ал
метафоралық мағынасы – шекарадан асып, «өзінің» кеңістігінен «өзге»
кеңістікке өту дегенді айқындайды.
38
Су ағынынан өту түсініксіз дыбыстардан қорқыныш сезімінен арылу,
құтылу деп түсініледі: « Gradually the sounds grew fainter as he speeded along,
Достарыңызбен бөлісу: |