Жоғарыда
тіл қызметін пассив, бейнелеуші және актив қа-
лыптастырушы деп бөлу мүмкін емес екенін, бұл тек зерттеу жүр-
гізуде қолданылатын шартты эвристикалық тәсіл екенін бірнеше
қайтара айтқанбыз. Десек те осы
шартты тәсілді қолдана отырып,
орыс және ағылшын тіліндегі материалдар негізінде тіл шебердің
тулғаны қалай «жасайтынын», ол үшін шеберханасындағы қандай
қурал-саймандарын пайдаланатынын қарастырайық. Көп жағдайда
адам мінезін,
әрекетін, өмірге, адамдарға деген қатынасын қалып-
тастырудағы тілдің рөлін саналы түрде түсіне бермейміз.
Сонымен, тіл сол тілде сөйлеушілерді қалыптастырады. Әрбір
ұлттық тіл сол ұлттың улттык,
мінезін бейнелеп қана қоймай, оны
қалыптастыруға да атсалысады. Басқаша айтқанда, тіл улт өкілін,
яғни сол тілде сөйлеушіні қалыптастырса,
онда оны тұлға ретінде
де қалыптастырады. Сондықтан тілдің улттық мінез қалыптастыру-
да конструктивті рөл ойнайтыны сөзсіз.
Мәселеге терең бойламай турып, алдымен улттык,
мінез ұғы-
мын жан-жақты қарастырып алайық.
§ 2. Ұлттық мінез-қулық дегеніміз не?
Ол ту ролы ақпорот көздері...
1 Н.А. Ерофеев.
Тум ан
ный А льб ион . Англия
и англичане глазами
русских. 1 8 2 5 -1 8 5 3 .
М „ 1982, 7 б.
4
Достарыңызбен бөлісу: